tgoop.com/Iranistik_Deutschland/1182
Last Update:
#Persien_in_Deutschland
🔺 راز ماندگاری فرهنگ ایران چیست؟
#محمدعلی_اسلامی_ندوشن در اثر جاودان خود با عنوان #ایران_و_تنهاییش مینویسد:
ایرانی، بنابه اقتضای زمان در هر دوره به نوعی خود را به ابراز می آورد. در عصر صفویه چون زمینۀ سخنوری ضعیف شد و اندیشه در قالب سیاست دینی زمان، از پویایی خود کاست، هنر و معماری جای آن را گرفت؛ تذهیب و نقش و خط و آن بناهای هوشربای اصفهان.
همزيستیِ «تناقض» در فرهنگ ایرانی یکی از شگفتی هاست: فسق در کنار پارسایی، خوشگذرانی در کنار عُسرت (در عین تنگدستی، در عیش کوش و مستی)، روزمره زیستن و دنباله دوام را داشتن. نگاه کنیم به عصر صفویه که در کنار سختگیریهای مذهبی چگونه بساط عیش و نوش برپا بوده. همین معنا از عصر آل مظفر از غزلهای حافظ دریافت میشود.
تصویرهایی که بر دیوارهای چهلستون و عالی قاپو، زندگی درباری را ترسیم میکند، عالمش با عالم حلیة المتقین خیلی تفاوت دارد.
شادخواری دوران کریم خان زند در شیراز نمونه دیگری است از اینکه اگر ایرانی را به حال خود رها کنند، به هیچ وجه پشت پا به دنیا نمی زند. مردم عادی و فقیر نیز در حد توان، خود را از بهرهوری از زندگی محروم نمیکردند. اگر آب می دیدند، چندان ناشناگر نبودند. (صفحه ۵۷)
ندوشن همچنین در جایی دیگر به سه عامل مهم در تحرک فرهنگ پس از اسلام اشاره میکند:
۱. پیوند: اینکه با فرهنگ دیگری ارتباط برقرار شود.
۲. شوک (برخورد): اینکه ضربهای از بیرون یا درون وارد شود.
۳. نیاز: اینکه ملتی احساس بکند که رشتهی حیاتی او به یک پویش فرهنگی گره خورده است.
این سه عامل در ایران بعد از اسلام گرد آمد. چون درها باز شد، فرهنگ نیمه بسته عصر ساسانی با فرهنگهای دیگر که از طریق اسلام آمده بودند، پیوند خورد. تکانی که از سقوط حکومت پیشین بر مردم وارد آمده بود، آنها را بیدار کرد. از خود می پرسیدند چرا چنین شد؟ و خواستند خود را بشناسند. تازه توجه به خود که "که هستیم و چه هستیم؟" سر برآورد. کسانی چون روزبه ابن مقفع به ترجمه آثار دوره ساسانی دست زدند.
مردم در دوران آرامش، کمتر به کاوش در درون خود میپردازند. زندگی روال خود را دارد و نیازی به بازبینی بودها و کمبودها نیست. در مواقع بحرانی کنجکاوی به کار می افتد، و در ایران چنین شد. (صفحه ۴۵-۴۶)
@Iranistik_Deutschland
BY ایرانگردی و ایرانشناسی در آلمان
Share with your friend now:
tgoop.com/Iranistik_Deutschland/1182