tgoop.com/MolaviPoett/5274
Last Update:
شرح روان ابیات مثنوی معنوی_دفتر چهارم
نشستنِ دیو* بر مقام سلیمان علیه السّلام، و تشبّه کردن او به کارهایِ سلیمان علیه السّلام، و.....
(۱۲۷۶) بازگونه رفت خواهی همچنین
سویِ دوزخ أسفل اندر سافِلين
چون سخنان تو وارونه است و گفتار تو عاری از حقیقت است خود تو نیز به سوی نازل ترین مراتب دوزخ خواهی رفت.
آیه ۵ سوره تين "ثم رَدَدْناهُ أسفَلَ سافِلين"_ سپس باز بریمش به فروترین مرتبت.
(۱۲۷۷) او اگر معزول گشته‌ست و فقیر
هست در پیشانیش بَدرِ مُنیر
سلیمان اگرچه ظاهراً از مقام سلطنت خلع شده و اکنون فقیر و تهیدست مانده، اما در پیشانی او ماه تابان می‌درخشد.
(۱۲۷۸) تو اگر انگشتری را بُرده‌یی
دوزخی، چون زَمهَریر* افسرده‌یی
گرچه تو انگشتری سلیمان را دزدیده‌ای، خود تو يك دوزخی که از سرما منجمد و افسرده شده‌ای.
*زمهریر :سرمای سخت
(۱۲۷۹) ما به بَوش* و عارض* و طاق و طُرنب*
سر کجا، که خود همی نَنهیم سُنب
ما در برابر عظمت و خودنمایی و شکوه ظاهری تو سُم خم نمی‌کنیم، چه برسه سر خَم کنیم .
*بَوش: خودنمایی
*عارض: صورت در اینجا به معنی خودنم
*طاق و طرنب: جلال و شکوه ظاهری
(۱۲۸۰) ور به غفلت ما نهیم او را جبين
پنجه یی مانع بر آید از زمین
و اگر ما غفلتاً در برابر او پیشانی بر زمین بگذاریم، دستی از زمین بیرون می‌آید و مانع این عمل می‌شود.
(۱۲۸۱) که مَنِه آن سَر مرین سَرزیر* را
هين مكن سَجده مرين اِدبار را
که در برابر این فرومایه سر بر زمین مگذار، مبادا به این بدبخت سجده کنی.
*سَرریز: فرومایه
(۱۲۸۲) کردمی من شرحِ این، بس جان فزا
گر نبودی غیرت و رَشكِ خدا
اگر خداوند اجازه می‌داد (غیرت و رشک الهی نبود) که اسرار الهی را فاش کنم، بسیار دلنشین شرح میدادم.
(۱۲۸۳) هم قناعت کن تو، بپذیر این قَدَر
تا بگویم شرحِ این، وقتی دگر
تو به همین مقدار که گفتم بسنده کن و آنرا بپذیر تا در وقت دیگر اسرار الهی را برای تو شرح بدهم.
(۱۲۸۴) نامِ خود کرده سلیمانِ نبی
روی پوشی می‌کُند بر هر صَبی
آن دیو، نام خود را سلیمان نبی گذاشته و با این کار نزد کودکان و نادانان صورت واقعی خود را می‌پوشاند. ( کفتار و کردار او در نزد واصلان ارزشی نداشت چون به حقیقت باطن او پی می‌بردند.)
*صَبی: کودک
(۱۲۸۵) در گذر از صورت و از نام، خیز
از لقب وز نام، در معنی گُریز
اي سالك طريقت از مرحله ظاهر و اسم بگذر و همچنان از لقب و نام بگریز و طالب حقیقت شو.
(۱۲۸۶) پس بپرس از حدِ او وز فعلِ او
در میانِ حدّ و فعل، او را بجو
پس درباره مرتبه معنوی از من سوال بپرس، و به اعمال او دقت کن و تمیز حق از باطل او را بده.
@MolaviPoett
BY شرح روان ابیات مثنوی معنوی دفتر اول_ دفتر دوم_ دفترسوم_ دفتر چهارم(مولانا)
Share with your friend now:
tgoop.com/MolaviPoett/5274