Orbita.Uz ...Ilm-fan fazosi uzra!

​​Assalomu alaykum!
Bugun matematika tarixida eng yorqin iz qoldirgan olimalardan biri Sofya Kovalevskaya tug'ilgan sana.
Kovalevskaya shajarasiga ko'ra vengr qirollari avlodidan bo'lgan. U 1850-yilning 15-yanvarida Moskvada tug'ilgan.
O‘sha paytlarda badavlat xonadonlarda har bir xonalarni jimjimador naqshinkor gulqog‘oz bilan bezash urf bo‘lgandi. Boylar bu borada kimo‘zarga poyga o‘ynashga ham o‘tib ketishgan. Ayrim xonadonlarda uyning har bir qismi, hatto omborxonalarni ham qimmat gulqog‘ozlar bilan bezashdan tiyilishmasdi. Albatta Shubertlar oilasi, ya'ni, Korvin-Kurkovskilar ham birovdan kam bo‘lgilari kelmagan va uylaridagi har bir xonani, jumladan, bolalar xonalarini ham qimmatbaho gulqog‘oz bilan bezashni maqsad qilishgan. Biroq, yirik shaharlardan ancha uzoqda joylashgan Polibino yer-mulkiga ko‘plab tovarlar, xususan, gulqog‘ozlar ham yetib kelishi qiyin bo‘lib, buyurtmani oylar mobaynida kutishga to‘g‘ri kelardi. Shu sababli, Korvin-Kirkovski xonadonida bolalar xonasi bitkazilgach, xona devorlarini bezatishga buyurtma qilingan gulqog‘oz yetib kelgunicha, uning o‘rniga vaqtincha boshqa narsa yopishtirib qo‘yishga qaror qilingan. Aynan shu qaror yosh Sofya uchun eng katta ta'sir o‘tkazgan muhim qadam bo‘lgan edi. Gap shundaki, devorga qog‘oz yopishtirishni maqsad qilgan ustalar allaqayerdan eski matematika kitobini topib kelib, uning sahifalarini devorga yelimlab chiqishgan. Ular yopishtirgan ushbu sahifalar yetuk matematik Mixail Ostragradskiy (1801-1861) qalamiga mansub differensial va integral hisoblashlarga oid kitob bo‘lgan. o‘z xonasi bitkazilgach, Sofya albatta gulqog‘ozning jimjima naqshlariga emas, balki unda yozilgan turli formulalar va chizilgan grafiklarga mahliyo bo‘lib qolgan. To‘g‘ri, bolalik chog‘larida Sofya bu narsalarni hali tushunmasdi, lekin, har kuni beixtiyor uning ko‘z o‘ngida integrallash va differensiallashga oid tafsilotlar yoritilgan ulkan darslik yoyilardi.

www.tgoop.com/OrbitaUz/946

475 viewsOrbitaUz, Jan 15 at 07:00

​​Assalomu alaykum!
Bugun matematika tarixida eng yorqin iz qoldirgan olimalardan biri Sofya Kovalevskaya tug'ilgan sana.
Kovalevskaya shajarasiga ko'ra vengr qirollari avlodidan bo'lgan. U 1850-yilning 15-yanvarida Moskvada tug'ilgan.
O‘sha paytlarda badavlat xonadonlarda har bir xonalarni jimjimador naqshinkor gulqog‘oz bilan bezash urf bo‘lgandi. Boylar bu borada kimo‘zarga poyga o‘ynashga ham o‘tib ketishgan. Ayrim xonadonlarda uyning har bir qismi, hatto omborxonalarni ham qimmat gulqog‘ozlar bilan bezashdan tiyilishmasdi. Albatta Shubertlar oilasi, ya'ni, Korvin-Kurkovskilar ham birovdan kam bo‘lgilari kelmagan va uylaridagi har bir xonani, jumladan, bolalar xonalarini ham qimmatbaho gulqog‘oz bilan bezashni maqsad qilishgan. Biroq, yirik shaharlardan ancha uzoqda joylashgan Polibino yer-mulkiga ko‘plab tovarlar, xususan, gulqog‘ozlar ham yetib kelishi qiyin bo‘lib, buyurtmani oylar mobaynida kutishga to‘g‘ri kelardi. Shu sababli, Korvin-Kirkovski xonadonida bolalar xonasi bitkazilgach, xona devorlarini bezatishga buyurtma qilingan gulqog‘oz yetib kelgunicha, uning o‘rniga vaqtincha boshqa narsa yopishtirib qo‘yishga qaror qilingan. Aynan shu qaror yosh Sofya uchun eng katta ta'sir o‘tkazgan muhim qadam bo‘lgan edi. Gap shundaki, devorga qog‘oz yopishtirishni maqsad qilgan ustalar allaqayerdan eski matematika kitobini topib kelib, uning sahifalarini devorga yelimlab chiqishgan. Ular yopishtirgan ushbu sahifalar yetuk matematik Mixail Ostragradskiy (1801-1861) qalamiga mansub differensial va integral hisoblashlarga oid kitob bo‘lgan. o‘z xonasi bitkazilgach, Sofya albatta gulqog‘ozning jimjima naqshlariga emas, balki unda yozilgan turli formulalar va chizilgan grafiklarga mahliyo bo‘lib qolgan. To‘g‘ri, bolalik chog‘larida Sofya bu narsalarni hali tushunmasdi, lekin, har kuni beixtiyor uning ko‘z o‘ngida integrallash va differensiallashga oid tafsilotlar yoritilgan ulkan darslik yoyilardi.

BY Orbita.Uz ...Ilm-fan fazosi uzra!