tgoop.com/Socionet/10325
Last Update:
«بازماندگی از آموزش پیش‌دبستانی در ایران» عنوان نشستی است که اخیراً در مؤسسۀ رحمان برگزار شد. گزارش کاملی از این نشست به قلم الناز محمدی در شمارۀ ۱۴۰۳.۹.۱۴ روزنامۀ هم‌میهن (فاجعۀ غیردولتی‌شدن پیش‌دبستانی) منتشر شده است. بخش‌هایی از این گزارش را در ادامه می‌خوانید:
رضوان حکیم‌زاده (معاون وزارت آموزش‌وپرورش) در این نشست گفت: در چندسال گذشته نرخ پوشش پیش‌دبستانی خیلی کاهش پیدا کرده است... حذف کدهای پیش‌دبستانی مدارس دولتی و سپردن پیش‌دبستانی به بخش غیردولتی یک فاجعه بوده است. در آخرین سفری که به سیستان‌وبلوچستان داشتم درصد پوشش پیش‌دبستانی در این استان از ۸۶ درصد به ۱۶ درصد رسیده است.
فاطمه مقدسی (فعال مدنی و پژوهشگر حوزۀ سیاست‌گذاری آموزش) در بررسی فراز و فرودهای پیش‌دبستانی در ایران گفت: برای اولین‌بار در دهۀ ۱۳۵۰ این مسئله مطرح شد که توسعۀ پیش‌دبستانی کنار دبستان‌ها باید مورد توجه قرار بگیرد و رایگان باشد. در طول سه سال، پوشش پیش‌دبستانی سه برابر شد و به ۲۶۰ هزار کودک رسید، یعنی حدود ۲۴ درصد نرخ پوشش... در دهۀ ۱۳۶۰ پیش‌دبستانی از حوزۀ دولت خارج شد و تعداد نوآموزان به ۷۷ هزار نفر رسید... در دهۀ ۱۳۷۰ پیش‌دبستانی اهمیت پیدا کرد اما از بُعد زبانی، یعنی مسئلۀ زبان تا همین الان هم تنها دریچۀ توسعۀ پیش‌دبستانی است و در مناطق دوزبانه مطرح می‌شود. در این دوره بعد از ۱۸ سال برمی‌گردیم به نقطۀ سال ۱۳۵۷، به ۲۵۷ هزارنفر... در دهۀ ۱۳۸۰ هم پیش‌دبستانی توسعه پیدا کرد؛ عمدتاً به این دلیل که جمعیت دانش‌آموزی رو به کاهش بود، و با مازاد شدن فضای آموزشی و معلمان دورۀ ابتدایی ظرفیت توسعۀ دورۀ پیش‌دبستانی فراهم شد... وزارت رفاه تغذیۀ روستامهدها را در سال ۱۳۸۵ شروع کرد و نزدیک به ۸ میلیارد تومان برای حمایت غذایی و مالی بودجه اختصاص داد. با این بودجه سه دهک جمعیتی می‌توانستند در روستاها مجانی در پیش‌دبستانی‌ها باشند و در شهرها با پرداخت ۵۰ درصد شهریه دورۀ پیش‌دبستانی را بگذرانند. این بودجه به‌مرور کم و در چهارسال گذشته به طور کامل حذف شد... در ابتدای دهۀ ۱۳۹۰ اتفاق فاجعه‌باری افتاد و دوباره نظام آموزشی تغییر کرد. وزیر وقت ایده‌اش این بود که در دوران اوان کودکی به رشد عاطفی نیاز داریم و خانواده می‌تواند به این رشد کودکان کمک کند... تغییر نظام آموزشی، بی‌برنامگی زیادی را در دورۀ ابتدایی ایجاد کرد و ۳۶۰ هزارکودکی که در پیش‌دبستانی‌ها‌ی دولتی مشغول تحصیل بودند، به ناگاه به بخش خصوصی سرریز شدند؛ یعنی در عرض دو سال تعداد نوآموزان پیش‌دبستانی دولتی به صفر رسید... در‌حال‌حاضر فقط ۴۷ درصد گروه سنی پنج ساله‌ها تحت پوشش پیش‌دبستانی هستند؛ ۸۲ درصد در مراکز کاملاً خصوصی و بقیه در مراکز مشارکتی.
در ادامۀ نشست فرحناز نژادغفوری (فعال مدنی) دربارۀ مشکلات یادگیری دانش‌آموزان می‌گوید: مدارس ما در مناطق دوزبانه عملکرد ضعیف‌تری دارند... چرا پایۀ اول در مناطق دوزبانه بیشترین مردودی را دارد؟ ما از بازماندگی از تحصیل می‌گوییم اما من می‌خواهم نام آن را بازماندگی از یادگیری بگذارم... براساس مطالعه‌ای در جزیرۀ قشم، چند چالش اساسی در روند یادگیری کودکان وجود دارد: از ۶۰ روستایی که در جزیرۀ قشم جود دارد، همۀ آن‌ها پیش‌دبستانی داشتند اما کتاب‌های بسیار کمی در دسترس کودکان بود و مربیان به کتابخوانی و بلندخوانی با کودک عادت نداشتند. آن را لازم نمی‌دانستند و دایرۀ واژگان کودکان بسیار محدود بود... برای بهبود شرایط یادگیری کودکان جزیره قشم در قالب فرهنگ و رسوم پیش رفتیم تا کتاب با این شیوه وارد زندگی کودکان شود... کتابخانه‌های کودک‌محور راه‌اندازی کردیم. با وجود این اقدامات احساس کردیم خانواده‌های کم‌برخوردار همچنان در همان وضعیت سابق مانده و این اختلاف طبقاتی بیشتر می‌شود.
سمانه گلاب (فعال مدنی) دربارۀ اهمیت آموزش پیش‌دبستانی در کاهش نابرابری در آغاز تحصیل گفت و توضیح داد که اجرای آن در کشورهای با درآمد پایین به‌شدت در مسیر یادگیری کودکان مؤثر است. وقتی از آموزش پیش از دبستان صحبت می‌کنیم، توجه‌مان به یک‌سال پیش از دبستان است اما این دوره عموماً به آموزش‌های سه تا شش سال قبل از ورود به مدرسه گفته می‌شود. آموزش‌های این دوره مبتنی بر بازی است و هدف آن، یادگیری‌های شناختی و فیزیکی است. آموزش پیش از دبستان کمک می‌کند که سال‌های طلایی رشد و یادگیری کودک از دست نرود. ۴۰ درصد یادگیری کودک قبل از چهارسالگی، ۳۰ درصد از چهار تا هشت سالگی، و ۳۰ درصد دیگر بعد از این دوره رخ می‌دهد... پیش‌دبستانی بسیاری از کمبودهای آموزشی در خانواده را برطرف می‌کند؛ در غیر این صورت ورود نابرابری به مدرسه دارد و در این شرایط اعتمادبه‌نفس پایین‌تر، رشد نامتناسب‌تر، و درنتیجه ترک تحصیل زودهنگامی خواهد داشت.
@Socionet