"በሰርግ መልሳችን ቀን ግን ይሆናል ብዬ አሰቤ አላዉቅም ነበር" - ዶክተር በየነ አበራ

በሰርጉ ማግስት የሙሽሪት ቤተሰቦች ከጠሩት የመልስ ፕሮግራም ላይ ላይ ተነስቶ በመሄድና የተሳካ ቀዶ ጥገና በማድረግ እናትና ልጅን የታደገዉ ዶክተር በብዙዎች ምስጋና ተችሮታል።

ይህ የሚያስመሰግን ተግባር የተፈጸመው በማዕከላዊ ኢትዮጵያ ክልል ሀዲያ ዞን ሆሳዕና ከተማ የንግስት እሌኒ መሐመድ መታሰቢያ ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል ነው።

በሆስፒታሉ የማህፀንና ፅንስ ስፔሻሊስት የሆኑት ዶክተር በየነ አበራ በትላንትናው ዕለት በሰርጉ ማግስት የሙሽሪት ቤተሰቦች በጠሩት የመልስ ዝግጅት ላይ ነበር።

በዚህ ዝግጅት ላይ እንዳለ ነው እንግዲህ ከሚሰራበት ሆስፒታል የስልክ ጥሪ የደረሰው። የስልክ ጥሪውም እናትና ልጅን እንዲታደግ የቀረበ ነበር።

ዶክተር በየነ ስለሁኔታው ለቲክቫህ ኢትዮጵያ ሲናገሩ "መልስ በሀገራችን ባህልና ወግ ትልቅ ቦታ እሚሰጠዉ አዉቃለሁ በዕለቱ አማቾቼ አክብረው ጠርተዉን ፕሮግሙ እየተካሄደ ነበር ስልክ የተደወለልኝ" ሲል ያስረዳል።

"የመጀመሪያዉ ዙር አላነሳሁም! በድጋሚ ሲደወልልኝ አነሳሁት አንዲትን እናት ምጥ እንዳስቸገራትና ቀዶ ሕክምና የግድ እንደሚያስፈልጋት  ተነገረኝ፤ አላመነታሁም!" በማለት የመልስ ዝግጅቱን አቋርጦ ለመሄድ መወሰኑን ነግሮናል።

ይህንን ጉዳይ እንዴት ለሙሽሪት እንዳስረዱና እንዳሳመኗት ጠይቀናቸዋል፤ እሳቸው ሲመልሱም፦

"በፍቅር ሕይወታችን ወቅት የትዳር አጋሬን በተደጋጋሚ እንደዚህ አይነት አጋጣሚዎች ሊከሰቱ እንደሚችሉ በተደጋጋሚ እነግራት ነበር፤ በሰርግ መልሳችን ቀን ግን ይሆናል ብዬ አሰቤ አላዉቅም ነበር" ሲሉ ሁኔታውን ይግልጻሉ።

ከዚያም "ለሙሽራዋ ባለቤቴና ለሚዜዎቼ ነገርኳቸዉና ወደ ሆስፒታሉ አመራሁ። የሙሽራዋ ባለቤቴን ጨምሮ ጓደኞቼና ጓደኞቿ ለሙያው ያለኝ ፍቅርና ቁርጠኝነት ስለሚያዉቁ ሊጫኑኝ አልፈለጉም፤" ያሉት ዶክተር በየነ "ቤተሰቦቿን ግን ተመልሼ ይቅርታ ለመጠየቅ ወስኜ ነበር ወደ ሆስፒታል የሄድኩት" ይላሉ።

አክለውም "ወደ ሆስፒታሉ ስደርስ የቀደ ጥገና ቲሙ ዝግጁ ስለነበር አስፈላጊውን ቅድመ ዝግጅት አድርጌ ቀዶ ሕክምናውን በተሳካ ሁኔታ አጠናቀናል" ብለዋል።

ዶክተር በየነ አበራ የመጀመሪያ ዲግሪያቸዉን በሕክምና ከሀዋሳ ዩኒቨርስቲ የስፔሻሊቲ  መርሐግብራቸዉን ደግሞ ከጅማ ዩኒቨርሲቲ ሰርተዋል።

ዶክተር በየነ አበራ እናመሰግናለን 👏

#TikvahEthiopia

@TikvahethMagazine

Ethiopian Incorporated : Transforming the way Businesses Run in Africa የተሰኘ መፅሀፍ ከቀናት በፊት ተመርቋል።

መፅሀፉ በአይ ኢ ኔትዎርክስ መስራች እና ዋና ስራ-አስፈጻሚ አቶ መርዕድ በቀለ የተጻፈ ነው።

ደራሲዉ አቶ መርዕድ በጣት ከሚቆጠሩ አፍሪካዊያን መሃል አንዱ በመሆን በ24 ዓመቱ ፤ በጊዜዉ የነበረዉን ዉስን የኢንተርኔት አቅርቦት እና ስለ ኢንተርኔት የነበረዉን የተገደበ ግንዛቤ ሳይገድበዉ በኢትዮጵያ የመጀመሪያ ያደረገዉን CCIE ሰርተፊኬት ሊቀበል ችሏል፡፡ 

የ IE Network Solutions መስራች እና ዋና ስራ አስፈጻሚ የሆነዉ አቶ መርዕድ በቀለ፣ በአሁን ሰዓት ከ200 በላይ ለሆኑ ወጣቶች የስራ ዕድል የፈጠረ ካምፓኒ ባለቤት ነው።

ከቀናት በፊት ያስመረቁት መፅሀፍ ከዳበረ የስራ ፈጣሪነት እና የድርጅት አመራርነት በመነሳት የተጻፈ መሆኑ ተገልጿል።

መጽሀፉ በየትኛዉም የዕድሜ ክልል ላሉ ይስማማል የተባለ ሲሆን በተለይ ደግሞ የራሳቸዉን ድርጅት ለመፍጠር ህልም ኖሯቸዉ መንገዱን ማወቅ ለሚሹ ፣ በኢትዮጵያ ቢዝነስ በመስራትና ለማደግ ለሚሹ ፣ ለተለያዩ ድርጅት ባሌቤቶች እና ስራ ፈጣሪዎች እንዲሁም የኢትዮጵያን እና የአፍሪካን ገበያ አንድ እርምጃ ከፍ ማድረግ ለሚሹ የተጻፈ ነው ተብሏል።

@tikvahethmagazine

#EFDA: የኢትዮጵያ የምግብና መድኃኒት ባለሥልጣን ባደረገው የድኅረ ገበያ ጥናት ያልተመዘገቡና የጥራት ደረጃ የማያሟሉ የጸረ-ወባ መድኃኒቶችን ዝርዝር አስታውቋል።

የመድኃኒት ዝርዝሮቹ ከላይ ተያይዘዋል።

@tikvahethmagazine

#Hawassa

በሀዋሳ ከተማ አስተዳደር ታቦር ክፍለ ከተማ አዲሱ ገበያ ተብሎ በሚጠራዉ አከባቢ በአንድ የገበያ ማዕከል ኮንቴነር ላይ የተነሳ የእሳት አደጋ የከፋ ጉዳት ሳያደርስ በቁጥጥር ስር መዋሉን የሀዋሳ ከተማ አስተዳደር ሠላምና ፀጥታ መምሪያ አስታዉቋል።

የእሳት አደጋዉ የተከሰተው ጠዋት 1:30 አከባቢ ታቦር ክፍለ ከተማ ፋራ ቀበሌ በተለምዶ አዲሱ ገበያ ተብሎ በሚጠራዉ አከባቢ በአንድ የንግድ ሼድ ሱቅ ነው።

በከተማ አስተዳደሩ ፖሊስ ነፃ የስልክ መስመር (7614) በደረሰ ጥቆማ የከተማ አስተዳደሩ እሳት አደጋ እንዲሁም የሀዋሳ ኢንዱስትሪያል ፓርክ እስት አደጋ መኪኖች ከፀጥታ አካላትና ከአከባቢው ሕብረተሰብ ጋር በመሆን የእሳት አደጋውን በቁጥጥር ስር ማዋላቸው ተገልጿል።

"እንደ ወቅቱ ነፋሻማነትና ፀሐያማነት የእሳት አደጋዉን በቀላሉ መቆጣጠር አዳጋች ነበር"ያሉት የሀዋሳ ከተማ አስተዳደር ሠላምና ፀጥታ መምሪያ ኃላፊ አቶ ወንድሙ ቶርባ በከተማ አስተዳደሩ የተዘረጋዉ ፈጣን የመረጃ ልዉዉጥ አደጋውን ለመቆጣጠር አግዟል ነው ያሉት።

አደጋዉ የከፋ ጉዳት እንዳያደር ላደረጉ የአከባቢው ነዋሪዎች፣ፈጣን ምላሽ ለሰጡ የሀዋሳ ከተማ እና ሀዋሳ ኢንዱስትሪያል ፓርክ የእሳት አደጋ ሰራተኞች እንዲሁም የፀጥታ አካላት የከተማ አስተዳደሩ ሠላምና ፀጥታ ምስጋና አቅርበዋል።

የእሳት አደጋው ትክክለኛ መንስኤ እየተጣራ ነዉ ያሉት መምሪያ ኃላፊው ወቅቱ በጋ በመሆኑ ፀሐያማና ነፋሻማዉ  የአየር ፀባይ በቀጣይም ተጠናክሮ እንደሚቀጥል ስለሚታሰብ ሕብረተሰቡ ተገቢዉን ጥንቃቄ እንዲያደርግ አሳስበዋል።

#TikvahFamilyHawassa

@tikvahethmagazine

በኡጋንዳ የተከሰተውና ሴቶችን ነጥሎ ስለሚያጠቃው በሽታ እስካሁን ምን ይታወቃል?

በ2023 ለመጀመሪያ ጊዜ እንደታየ የሚነገረውና በኡጋንዳዊያን ዘንድ በተለምዶ ‹Dinga Dinga› ማለትም የሚያንዘፈዝፍ/የሚያስደንስ በማለት የሚጠሩት በሽታ ሴቶችንና ህፃናትን እያጠቃ ይገኛል ተብሏል።

በሽታው እስካሁን በኡጋንዳ ቡንዲቡግዮ ወረዳ  300 የሚጠጉ ሰዎችን ያጠቃ ሲሆን ምንም አይነት ሞት ግን አልተመዘገበም።

የዲንጋ ዲንጋ ምልክቶች ምንድ ናቸው?

በዲንጋ ዲንጋ በሽታ የተያዙ ታካሚዎች የሚከተሉትን ምልክቶች ያሳያሉ፦

► የዳንስ እንቅስቃሴዎችን የሚመስል ከመጠን ያለፈ የሰውነት መንቀጥቀጥ/መንዘፍዘፍ፤

► ትኩሳት እና ከፍተኛ ድካም፤

► የመራመድ ወይም ሰውነት ያለመታዘዝ ችግር፤

የኡጋንዳ ሚዲያዎች እንደዘገቡት፣ አንዳንድ ሰዎች ሰውነታቸው ከቁጥጥር ውጭ በሆነ ሁኔታ ስለሚንቀጠቀጥ በእግር ለመራመድ በበሽታው ለተያዙት የማይቻል ነው ይላሉ።

ፔሸንስ ካቱሲሜ የተባለች ታካሚ በበሽታው ስትያዝ ያጋጠማትን  ለመገናኛ ብዙኃን ስትገልጽ፦

"ድካም ተሰማኝ እና ሰዉነቴ አልታዘዝ አለኝ፣ ለመራመድ ስሞክር ሰውነቴ ከቁጥጥር ውጪ በሆነ መልኩ ይንቀጠቀጣል፣ በጣም ይረብሸኝ ነበር።" ብላለች።

የጤና ባለሞያዎች ምን እያሉ ነው?

የወረዳው የጤና ኦፊሰር የሆኑት ዶ/ር ኪይታ ክርስቶፈር፥ የዲንጋ ዲንጋን መንስኤ ለማወቅ እየሞከሩ መሆኑን ገልጸው የታካሚዎች ናሙናም ወደ ኡጋንዳ ጤና ሚኒስቴር ለምርመራ ተልኳል ብለዋል።

ዶ/ር ክርስቶፈር፥ የበሽታው የማገገሚያ ፍጥነት ከፍተኛ መሆኑንና አብዛኞቹ ታካሚዎች ተገቢውን ህክምና በወሰዱ በአንድ ሳምንት ጊዜ ውስጥ ማገገም መቻላቸውን ተናግረዋል።

አክለውም በባህላዊ መንገድ የተቀመሙ መድኃኒቶችን ለዚህ የጤና ችግር ጠቃሚ መሆናቸውን የሚያረጋግጥ ምንም ዓይነት ሳይንሳዊ ማስረጃ ስለሌለ እንዳይወስዱ አስጠንቅቀዋል።

በሽታው በአንቲባዮቲክስ መድኃኒቶች ሊታከም ይችላል ሲሉም ያክላሉ።

በማኅበራዊ ሚዲያ የተለቀቁ ቪዲዮዎች በበርካቶች እይታ ቢያገኙም እስካሁን ድረስ የኡጋንዳ ጤና ሚኒስቴር በጉዳዩ ላይ በይፋ የሰጠው መግለጫ የለም።

ዲንጋ ዲጋን ምን ሊያስከትል ይችላል?

ዲንጋ ዲንጋ ትክክለኛ መንስኤ አሁንም እንቆቅልሽ ነው። ባለሙያዎች ከቫይረስ ኢንፌክሽን እስከ የአካባቢ ሁኔታዎች ድረስ የተለያዩ መላምቶችን ያስቀመጡ ሲሆን ነገር ግን እስካሁን የተረጋገጠ ነገር የለም።

አንዳንዶች ይህንን ክስተት በ1518 በፈረንሳይ ስትራስቡርግ ከተማ ሰዎች ባልታወቀ ምክንያት ለቀናት ከቁጥጥር ውጭ በሆነ መልኩ ያስጨፍር ከነበረው ታሪካዊው የዳንስ ቸነፈር ጋር እያመሳሰሉትም ይገኛሉ።

@tikvahethmagazine