کتابخانه مجازی الفبا

#پرونده_موضوعی


📂 فلسفه تحلیلی

برای درک درست فلسفه تحلیلی می‌بایست به سراغ آثار پایه‌گذار آن رفت. فلسفه تحلیلی با تلاش‌های گوتلوب فرگه، منطق‌دان-ریاضی‌دان آلمانی، متولد شد. فرگه در تلاش بود تا علم منطق را از روانشناسی‌گرایی که میراث فیلسوفان تجربه‌گرای بریتانانیایی به شمار می‌آمد، جدا کند. هم‌چنین به دنبال بر ساخت یک زبان فرمال برای صورت‌بندی هر چه دقیق‌تر منطق بود. این زبان بر پایه مفهوم کلیدی ارزش سمانتیکی (semantic value) ساخته می‌شود. بر این اساس، ارزش سمانتیکی یک جمله همان ارزش صدق آن است (که یا درست T و یا نادرست F خواهد بود) و بر اساس ارزش سمانتیکی اجزاء آن متعین می‌شود. در گامی دیگر، فرگه خواهان یافتن ارتباط میان این زبان فرمال و ساختار فکر (Thought) نیز بود. چنین امری این امکان را برای او فراهم می‌کرد تا یک تئوری غیر روانشناسی‌گرا برای فکر نیز ارائه کند. و یک تئوری غیر روانشناسی‌گرا می‌تواند عینیت (objectivity) فکر و هم‌چنین عینیت معنا را توضیح دهد. معنا از نظر فرگه همان فکر است و فهم معنای یک جمله باعث می‌شود تا بتوان ارزش صدق آن را تعین کرد.

از نظر دامت، مهمترین تز فلسفه تحلیلی تقدم زبان بر ذهن است و این تز در نظر او دست آورد مهم فرگه است. در این‌جا لازم است معنای تقدم را مشخص کنیم. برای هر دو چیزی، x و y ، می‌توان تقدم x بر y را به سه شکل تعریف کرد:

۱) تقدم تحلیلی: وقتی x برy تقدم تحلیلی دارد بدین معنا است که میتوان y را بر پایه x توضیح داد اما نیازی نیست تا x را بر اساس y توضیح داد.

۲) تقدم معرفتی: وقتی x برy تقدم معرفتی دارد بدین معنا است که میتوان x را بدون دانستن y فهمید.

۳) تقدم وجودی: وقتی x برy تقدم وجودی دارد بدین معنا است که x میتواند وجود داشته باشد بدون آنکه نیازی به وجود y داشته باشد.

حال با توجه به سه شکل تقدم، می‌توان منظور از تقدم زبان بر ذهن را توضیح داد. تقدم زبان بر ذهن تقدم تحلیلی است و نه تقدم معرفتی و وجودی. این بدان معنی است که برای توضیح ذهن ابتدا باید زبان را توضیح داد. فلسفه زبان فرگه، برای چنین هدفی طرح‌ریزی شده است. فرگه ابتدا نظریه صدق را معرفی می‌کند و سپس معنا را چیزی می‌داند که درک آن باعث می‌شود تا فرد بتواند ارزش صدق جمله را تعین کند. بدین‌ترتیب تئوری معنای فرگه یک نظریه غیر روانشناسانه است زیرا که درک معنا را هم‌چون اسلاف خود حضور “ایده‌ها” در ذهن نمی‌داند.


مطالعه این مطلب به صورت کامل 👇🏻
(برای مطالعه ادامه این مطلب روی instant view کلیک کنید.)


#فلسفه_تحلیلی

🔰کتابخانه مجازی الفبا
🔰کانال تلگرام الفبا

Telegraph

فلسفه تحلیلی

این نوشته تلاش می‌کند تا به این پرسش که “فلسفه تحلیلی چیست” پاسخ گوید. در این جهت، ابتدا چند تعریف نادرست اما رواج یافته در جامعه فلسفی ایران معرفی و نقد می‌شوند. سپس با نگاهی به آرای فرگه و دامت، تز اصلی فلسفه تحلیلی که “تقدم زبان بر ذهن” نام دارد بررسی…

www.tgoop.com/alefbalib/5790

347 viewsedited  May 17, 2020 at 07:41

#پرونده_موضوعی


📂 فلسفه تحلیلی

برای درک درست فلسفه تحلیلی می‌بایست به سراغ آثار پایه‌گذار آن رفت. فلسفه تحلیلی با تلاش‌های گوتلوب فرگه، منطق‌دان-ریاضی‌دان آلمانی، متولد شد. فرگه در تلاش بود تا علم منطق را از روانشناسی‌گرایی که میراث فیلسوفان تجربه‌گرای بریتانانیایی به شمار می‌آمد، جدا کند. هم‌چنین به دنبال بر ساخت یک زبان فرمال برای صورت‌بندی هر چه دقیق‌تر منطق بود. این زبان بر پایه مفهوم کلیدی ارزش سمانتیکی (semantic value) ساخته می‌شود. بر این اساس، ارزش سمانتیکی یک جمله همان ارزش صدق آن است (که یا درست T و یا نادرست F خواهد بود) و بر اساس ارزش سمانتیکی اجزاء آن متعین می‌شود. در گامی دیگر، فرگه خواهان یافتن ارتباط میان این زبان فرمال و ساختار فکر (Thought) نیز بود. چنین امری این امکان را برای او فراهم می‌کرد تا یک تئوری غیر روانشناسی‌گرا برای فکر نیز ارائه کند. و یک تئوری غیر روانشناسی‌گرا می‌تواند عینیت (objectivity) فکر و هم‌چنین عینیت معنا را توضیح دهد. معنا از نظر فرگه همان فکر است و فهم معنای یک جمله باعث می‌شود تا بتوان ارزش صدق آن را تعین کرد.

از نظر دامت، مهمترین تز فلسفه تحلیلی تقدم زبان بر ذهن است و این تز در نظر او دست آورد مهم فرگه است. در این‌جا لازم است معنای تقدم را مشخص کنیم. برای هر دو چیزی، x و y ، می‌توان تقدم x بر y را به سه شکل تعریف کرد:

۱) تقدم تحلیلی: وقتی x برy تقدم تحلیلی دارد بدین معنا است که میتوان y را بر پایه x توضیح داد اما نیازی نیست تا x را بر اساس y توضیح داد.

۲) تقدم معرفتی: وقتی x برy تقدم معرفتی دارد بدین معنا است که میتوان x را بدون دانستن y فهمید.

۳) تقدم وجودی: وقتی x برy تقدم وجودی دارد بدین معنا است که x میتواند وجود داشته باشد بدون آنکه نیازی به وجود y داشته باشد.

حال با توجه به سه شکل تقدم، می‌توان منظور از تقدم زبان بر ذهن را توضیح داد. تقدم زبان بر ذهن تقدم تحلیلی است و نه تقدم معرفتی و وجودی. این بدان معنی است که برای توضیح ذهن ابتدا باید زبان را توضیح داد. فلسفه زبان فرگه، برای چنین هدفی طرح‌ریزی شده است. فرگه ابتدا نظریه صدق را معرفی می‌کند و سپس معنا را چیزی می‌داند که درک آن باعث می‌شود تا فرد بتواند ارزش صدق جمله را تعین کند. بدین‌ترتیب تئوری معنای فرگه یک نظریه غیر روانشناسانه است زیرا که درک معنا را هم‌چون اسلاف خود حضور “ایده‌ها” در ذهن نمی‌داند.


مطالعه این مطلب به صورت کامل 👇🏻
(برای مطالعه ادامه این مطلب روی instant view کلیک کنید.)


#فلسفه_تحلیلی

🔰کتابخانه مجازی الفبا
🔰کانال تلگرام الفبا

BY کتابخانه مجازی الفبا