tgoop.com/andishedinimoaser/1622
Last Update:
#یادداشت
🔰نصیحت ائمه مسلمین از نگاهی دیگر
📝#مهدی_پورحسین
✂️برشی از متن:
📍یکی از مهمترین مصادیق نصیحت و خیرخواهی عمومی مردم نسبت به همدیگر، نصیحت حاکمان اسلامی و رهبران جامعه است. پیامبر اسلام (ص) در این باره می‌فرماید:
«ثلاث لا یغل علیه من قلب امری مسلم: اخلاص العمل لله، و النصیحة لأئمة المسلمین و اللزوم لجماعتهم؛
سه خصلت است که دل هیچ فرد مسلمانی با آن خیانت نکند: خالص کردن عمل برای خدا، خیرخواهی پیشوایان مسلمین و همراه بودن با جماعت مسلمانان»
رهبران جامعه به لحاظ مسئولیت سنگینی که جهت تأمین حقوق مردم و ایجاد زمینه‌های مناسب برای رشد و تعالی دنیوی و اخروی آنان دارند، بیش از دیگران نیازمند خیرخواهی مردمند. از این رو، در لسان روایات، خیرخواهی حاکمان یکی از حقوق آنان شمرده شده است: امیرالمؤمنین علی(ع) خطاب به مردم می‌فرماید:
«و اما حقّی علیکم: فالوفاء بالبیعه، و النصیحة فی المشهد و المغیب، والاجابة حین ادعوکم و الطاعة حین امرکم؛ اما حق من بر شما وفا به بیعتی است که با من کرده‌اید و خیرخواهی در حضور و غیاب و پاسخ مثبت در آن هنگام که شما را بخوانم و اطاعت از من موقعی که به شما دستوری بدهم.»
📍در مقابل، حضرت علی(ع) شهروندان حکومت اسلامی را از هر گونه خیانت و نیرنگ نسبت به حکومت برحذر می‌دارد که اقتضای ذاتی نصیحت است: «با والیان خود خیانت نورزید و به رهبران خود نیرنگ نزنید و پیشوایان خود را نادان نخوانید و از رشته پیوند خود (جماعت مسلمین) پراکنده مشوید تا شوکت و دولت شما برود. پایه کارهای شما باید بر این مبنا باشد و ملزم این روش باشید»
بنابراین نصیحت و خیرخواهی شهروندان حکومت اسلامی، نسبت به رهبران جامعه دینی، یکی از حقوق مسلم حاکمان بشمار می‌رود. اما جدی‌ترین پرسش در این‌جا این است که خیرخواهی مردم نسبت به حاکمان به چه معنا است؟!
مفهوم نصیحت حاکمان
📍شماری از عالمان شیعی و اهل سنت نصیحت ائمه مسلمین را همان اطاعت آنان یا به اعتقاد خالصانه و پیروی کامل از آن‌ها دانسته‌اند.
حال آن‌که نصیحت، در روایات مفهومی عام داشته، مصادیق گسترده‌ای را شامل می‌شود. تلقی از نصیحت در حکومت‌های صدر اسلام نیز، پردامنه‌تر از آن بود که این بزرگان، تصور کرده‌اند، البته عالمانی از شیعه که نصیحت ائمه مسلمین را به معنای اطاعت گرفته‌اند بدان خاطر است که آنان ائمه مسلمین را منحصر به ائمه معصومین دانسته‌اند و برخی عالمان اهل سنت نیز که این تلقی را یافته‌اند، بدان خاطر بوده است که پیروی از هر حاکمی را، هر چند ستم‌گر باشد، واجب می‌دانند. در هر حال تلقی و برداشت یاران پیامبر خدا(ص) چه در روزگار حضور آن بزرگوار و چه پس از آن بیانگر وسعت و گستردگی قلمرو نصیحت است.
📍 یاران آن حضرت پیشنهادها و گاه انتقادها و اعتراض‌های خود را به عنوان خیرخواهی ارائه می‌کردند. پیامبر(ص) نیز بدون هیچ گونه ناراحتی به خیرخواهی آنان گوش می‌داد و عمل می‌کرد. پس از رحلت آن حضرت، یاران پیامبر(ص) به ویژه علی(ع) نیز همین تلقی و برداشت را از نصیحت داشتند و بدان پای‌بند بودند. علی(ع) گزارش یکی از یاران خود درباره خیانت و اختلاس فرماندار بصره را، «نصیحت» نامید و از او تشکر کرد. هم چنین آن حضرت در نامه‌ای به برخی از یاران خود، جنگ با دشمنان حکومت اسلامی و دفاع از مسلمانان و سرزمین‌های اسلامی را «نصیحت» امام مسلمانان دانسته است. در میان اصحاب پیامبر(ص) و علی(ع) نیز این تلقی عام، رایج بوده است.
🌐متن کامل این یادداشت را در سایت پژوهشکده اندیشه دینی معاصر مطالعه کنید
@andishedinimoaser
BY اندیشه دینی معاصر
Share with your friend now:
tgoop.com/andishedinimoaser/1622