بهمنی قاجار

اصلاحات ارضی و انقلاب

نقدی بر یادداشت جناب آقای مهدی تدینی


نوشتار اخیر  دوست فاضل و دانشمند و صاحب قلم جناب مهدی تدینی  با عنوان : " اصلاحات ارضی و انقلاب " از چند جهت قابل نقد است که در ذیل به عمده ترین موارد آن اشاره می کنم :

۱. تحلیل تاریخی  بدون داده تاریخی

در این یادداشت ، موضوع مهمی مانند تاثیر اصلاحات ارضی بر انقلاب اسلامی تقریبا بدون هیچ داده تاریخی ، بررسی می گردد ، در سرتاسر یادداشت حتی یک ارجاع تاریخی نداریم ، نویسنده تاثیر مهاجرت از روستا به شهر در انقلاب را می پذیرد اما اصلاحات ارضی را در تشدید روند مهاجرت بی تاثیر می داند ، ما به طور نسبی آمار جمعیت شهری و روستایی در دهه های ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ یعنی قبل از اصلاحات ارضی و دهه های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ یعنی بعد اصلاحات ارضی را هم داریم،  تحلیل های متعدد از اقتصاد روستایی و شهری و خاطرات و..... اما به هیچ کدام عنایتی نمی شود و صرفا موضوعی به این اهمیت در چارچوب یک فرضیه سنجیده می شود ، امکان مهاجرت  زارع بی زمین به شهر  بیشتر از زارع زمین دار به شهر است پس مهاجرت روستایی به شهر نه به دلیل اصلاحات ارضی بلکه به دلیل نیاز روستایی به زندگی در شهر پر از امکانات بوده است . به نظر می رسد به جای این پیش فرض های کلی و یا حداقل در کنار آنان ، باید به داده های تاریخی نیز توجه می شد و آمار و  تحلیل ها و.... نیز سنجیده می شد .

۲.عدم توجه به نقش زمین داران در حفظ و بقای نظام شاهنشاهی

توجه یادداشت صرفا بر یک طرف  اصلاحات ارضی یعنی زارعان است ، در حالی که تاثیر اصلاحات ارضی بر سلب موقعیت و جایگاه زمین داران در جامعه سیاسی ایران نیز مهم بوده است ،  اگر جبهه طرفداران شاه در دوران مصدق را با جبهه طرفداران او در انقلاب ۵۷ مقایسه کنیم می بینیم که در دوران مصدق یک نیروی سلطنت طلب جدی طرفدار شاه وجود داشت که اکثریت آنان  به خاندان های زمین دار وصل بودند از زاهدی تا بقایی و عمیدی نوری تا اکبر میرزا صارم الدوله و اکثر ذوالفقاری ها ( به استثنا ناصر خان ذوالفقاری ) و بیشتر خوانین آذربایجان و گیلان و خراسان و سیستان و قائنات  و قوام ها در شیراز و .... طرفدار شاه بودند،  با اصلاحات ارضی این جریان طرفدار و حامی شاه ،در عمل به حاشیه رفتند و توان بسیج نیرو و نیز انگیزه ماندگاری و مقاومت  را از دست دادند .

۳. نقش نسق زراعی

زارع قبل از اصلاحات ارضی بدون زمین نبود بلکه دارای نسق زراعی بود یعنی حق بر زمین داشت و نسل اندر نسل بر زمین زراعت می کرد ، اما در کنار وی مالک نیز بود که آب و بذر و ابزار کشاورزی را نیز تامین می کرد .  بنابراین ما در پیش از اصلاحات ارضی  نیز زارع بدون زمین نداشتیم.

۴. غفلت‌ از اهمیت سرمایه

دوست عزیز و فاضل ما که طرفدار صادق سرمایه داری  است در تحلیل تاثیر  اصلاحات ارضی بر مهاجرت روستائیان به شهر ، اهمیت سرمایه را نادیده می گیرد ، در دوران قبل اصلاحات ارضی ، سرمایه و سود در زمین و کشاورزی بود و بعد اصلاحات ارضی سرمایه به سمت شهر و ساخت و ساز آمد و همین باعث کم رونقی روستاها و پر رونقی شهرها شد و در نتیجه در مهاجرت به شهرها تاثیر گذار گردید ، اصلاحات ارضی سرمایه گذاری در روستاها و کلا زمین داری را که پر رونق ترین نوع سرمایه گذاری بود را به شدت تضعیف کرد و در نتیجه به کوچ از روستا به شهر کمک کرد .


در خاتمه و برای مطایبه و تلطیف گفتار،  توجه دوست عزیزمان را به برنامه کاف شو اثر پرویز صیاد در یک سال قبل انقلاب جلب می کنم تا ببینند که روستایی با مالکیت بر خرده زمین به مراتب از روستایی بدون مالکیت بر  زمین ، برای مهاجرت به شهر  مستعد تر بود ، چنانچه در همین کاف شو ، نقل می شود که ننه آقای صمد ، زمین و گاوش را فروخته و خرج زیارت گرده و حالا باید بچه اش بدون زمین به شهر بیاید و مجری می گوید امان از شما روستایی ها که چنین می کنید ( روایتم از فیلم نقل به مضمون است. )
https://www.tgoop.com/bahmanighajar

www.tgoop.com/bahmanighajar/594

2.6K viewsedited  Jan 29 at 20:47

اصلاحات ارضی و انقلاب

نقدی بر یادداشت جناب آقای مهدی تدینی


نوشتار اخیر  دوست فاضل و دانشمند و صاحب قلم جناب مهدی تدینی  با عنوان : " اصلاحات ارضی و انقلاب " از چند جهت قابل نقد است که در ذیل به عمده ترین موارد آن اشاره می کنم :

۱. تحلیل تاریخی  بدون داده تاریخی

در این یادداشت ، موضوع مهمی مانند تاثیر اصلاحات ارضی بر انقلاب اسلامی تقریبا بدون هیچ داده تاریخی ، بررسی می گردد ، در سرتاسر یادداشت حتی یک ارجاع تاریخی نداریم ، نویسنده تاثیر مهاجرت از روستا به شهر در انقلاب را می پذیرد اما اصلاحات ارضی را در تشدید روند مهاجرت بی تاثیر می داند ، ما به طور نسبی آمار جمعیت شهری و روستایی در دهه های ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ یعنی قبل از اصلاحات ارضی و دهه های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ یعنی بعد اصلاحات ارضی را هم داریم،  تحلیل های متعدد از اقتصاد روستایی و شهری و خاطرات و..... اما به هیچ کدام عنایتی نمی شود و صرفا موضوعی به این اهمیت در چارچوب یک فرضیه سنجیده می شود ، امکان مهاجرت  زارع بی زمین به شهر  بیشتر از زارع زمین دار به شهر است پس مهاجرت روستایی به شهر نه به دلیل اصلاحات ارضی بلکه به دلیل نیاز روستایی به زندگی در شهر پر از امکانات بوده است . به نظر می رسد به جای این پیش فرض های کلی و یا حداقل در کنار آنان ، باید به داده های تاریخی نیز توجه می شد و آمار و  تحلیل ها و.... نیز سنجیده می شد .

۲.عدم توجه به نقش زمین داران در حفظ و بقای نظام شاهنشاهی

توجه یادداشت صرفا بر یک طرف  اصلاحات ارضی یعنی زارعان است ، در حالی که تاثیر اصلاحات ارضی بر سلب موقعیت و جایگاه زمین داران در جامعه سیاسی ایران نیز مهم بوده است ،  اگر جبهه طرفداران شاه در دوران مصدق را با جبهه طرفداران او در انقلاب ۵۷ مقایسه کنیم می بینیم که در دوران مصدق یک نیروی سلطنت طلب جدی طرفدار شاه وجود داشت که اکثریت آنان  به خاندان های زمین دار وصل بودند از زاهدی تا بقایی و عمیدی نوری تا اکبر میرزا صارم الدوله و اکثر ذوالفقاری ها ( به استثنا ناصر خان ذوالفقاری ) و بیشتر خوانین آذربایجان و گیلان و خراسان و سیستان و قائنات  و قوام ها در شیراز و .... طرفدار شاه بودند،  با اصلاحات ارضی این جریان طرفدار و حامی شاه ،در عمل به حاشیه رفتند و توان بسیج نیرو و نیز انگیزه ماندگاری و مقاومت  را از دست دادند .

۳. نقش نسق زراعی

زارع قبل از اصلاحات ارضی بدون زمین نبود بلکه دارای نسق زراعی بود یعنی حق بر زمین داشت و نسل اندر نسل بر زمین زراعت می کرد ، اما در کنار وی مالک نیز بود که آب و بذر و ابزار کشاورزی را نیز تامین می کرد .  بنابراین ما در پیش از اصلاحات ارضی  نیز زارع بدون زمین نداشتیم.

۴. غفلت‌ از اهمیت سرمایه

دوست عزیز و فاضل ما که طرفدار صادق سرمایه داری  است در تحلیل تاثیر  اصلاحات ارضی بر مهاجرت روستائیان به شهر ، اهمیت سرمایه را نادیده می گیرد ، در دوران قبل اصلاحات ارضی ، سرمایه و سود در زمین و کشاورزی بود و بعد اصلاحات ارضی سرمایه به سمت شهر و ساخت و ساز آمد و همین باعث کم رونقی روستاها و پر رونقی شهرها شد و در نتیجه در مهاجرت به شهرها تاثیر گذار گردید ، اصلاحات ارضی سرمایه گذاری در روستاها و کلا زمین داری را که پر رونق ترین نوع سرمایه گذاری بود را به شدت تضعیف کرد و در نتیجه به کوچ از روستا به شهر کمک کرد .


در خاتمه و برای مطایبه و تلطیف گفتار،  توجه دوست عزیزمان را به برنامه کاف شو اثر پرویز صیاد در یک سال قبل انقلاب جلب می کنم تا ببینند که روستایی با مالکیت بر خرده زمین به مراتب از روستایی بدون مالکیت بر  زمین ، برای مهاجرت به شهر  مستعد تر بود ، چنانچه در همین کاف شو ، نقل می شود که ننه آقای صمد ، زمین و گاوش را فروخته و خرج زیارت گرده و حالا باید بچه اش بدون زمین به شهر بیاید و مجری می گوید امان از شما روستایی ها که چنین می کنید ( روایتم از فیلم نقل به مضمون است. )
https://www.tgoop.com/bahmanighajar

BY بهمنی قاجار