#درنگ

وضعیت جهان در تلاطم و آشوب (Chaos) قرار گرفته است. در چنین وضعیتی نظم جاری تا پدیداری ثبات به چالش کشیده خواهد شد و هر بازیگری می‌کوشد نقش و جایگاه خود را در روز فرونشستن غبارها بیابد. برای تماشای چهره #حقوق_بین_الملل نیز باید کمی صبور بود. ممکن است آنچه پدیدار می‌شود با تصویر پیش از آشوب، تفاوتهایی داشته باشد و چه بسا بعضی از دستاوردهای انسانی خود را از دست دهیم. حقوقدان بین‌المللی ورای مطالعه اراده و رویه دولتها، نگران چهره پس از غبار است که قرار است به چه چیزی مشروعیت ببخشد؟

@drmaghami

کاروان شهید
#شهرام_ناظری

@drmaghami

#درنگ

#اوکراین به عنوان یکصدوبیست و پنجمین کشور اساسنامه دیوان بین المللی کیفری را تصویب کرد. اساسنامه از اول ژانویه ۲۰۲۵ نسبت به اوکراین الزام آور خواهد بود. پیش از این اوکراین با صدور اعلامیه ای در دو مرحله طبق بند ۳ ماده ۱۲ اساسنامه صلاحیت دیوان را نسبت به جرایم ارتکابی پذیرفته بود.

@drmaghami

📢گروه پژوهشی «چهره دیگر حقوق بشر» دانشگاه اصفهان برگزار می‌کند:

🔺نشست تخصصی آنلاین با عنوان: «قاچاق کودکان و اعضای پیوندی در آیینه حقوق بین‌الملل و نظام حقوقی ایران»

🔹 با حضور:
▫️جناب آقای دکتر محمود عباسی، رئیس انجمن علمی حقوق پزشکی ایران و رئیس اندیشکده بین‌المللی کرامت انسانی
▫️جناب آقای دکتر آرین قاسمی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه ادیان و مذاهب و دبیر انجمن علمی حقوق کودک ایران

🕛 زمان برگزاری:
پنجشنبه 17 آبان 1403 از ساعت 20 الی 21:30

🌐 بستر برگزاری:
وی روم دانشگاه اصفهان

♦️ همراه با اعطای گواهی معتبر (فارسی و انگلیسی)

⚠️ظرفیت محدود

🔸 جهت ثبت‌نام (رایگان برای دانشجویان و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های سراسر کشور و 50 هزار تومان برای سایر افراد) با شماره تماس 09203184769 در شبکه‌های اجتماعی تلگرام یا ایتا در ارتباط باشید.

#فراخوان مقاله
کتاب مجموعه مقالات اهدایی به دکتر محبی


@drmaghami

سلسله کارگاه‌های بنیادهای نظری و مؤلفه‌های شکل‌گیری حقوق بومی

با همکاری انجمن علمی دانشجویی حقوق دانشگاه اصفهان

کارگاه اول: نقد عقل عملی کانت و حقوق مدرن

سخنرانان:
- دکتر علی کرباسی‌زاده (استاد فلسفه دانشگاه اصفهان)
- دکتر محمد راسخ (استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی)

دوشنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۳
ساعت ۸ تا ۱۲
تالار زاینده‌رود، اندیشکده حکمرانی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

🔴🔴🔴 با توجه به محدودیت ظرفیت، لطفاً از طریق
@law_anjoman_isf
ثبت نام کنید.


#فلسفه_حقوق

@drmaghami

تفهیم حقوق بین‌الملل در پرتو دُور اخیر «تلافی‌جویی» ایران و اسرائیل

Eliav Lieblich
مترجم: موسی کرمی
دانش‌آموخته دکتری حقوق بین‌الملل دانشگاه قم
ویراستار علمی: دکتر عبدالله عابدینی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی

دیدگاه های نویسنده لزوما مورد تایید مترجم و آکادمی بیگدلی نیست.

جمعه شب [۲۵ اکتبر ۲۰۲۴ برابر با ۵ آبان ۱۴۰۳]، اسرائیل در «تلافی» حمله بزرگ ایران با موشک‌های بالستیک که در ۱ اکتبر روی داد و خود در «تلافی» اقدام پیشین اسرائیل در قلمرو ایران بود، به ایران حمله نظامی کرد. اقدام پیشین اسرائیل، هدف قرار دادن اسماعیل هنیه، رهبر حماس نزدیک تهران بود که خود به عنوان بخشی از واکنش اسرائیل به حملات ۷ اکتبر صورت گرفت. بنابراین زنجیره واکنش‌ها و واکنش‌های متقابل به شکلی بی‌پایان تداوم دارد.

🔹️برای مطالعه نوشتار از طریق وبسایت آکادمی بیگدلی اقدام کنید:
https://bigdeliacademy.com/1403/08/12/iran-mousa-karami/

@bigdeliacademy

📌انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌نماید:


 🔹سومین جلسه کارگاه آموزشی
«آشنایی با چگونگی تدوین و تصویب قطعنامه ها در سازمان ملل متحد»»


🎤 مدرس:

👤 آقای اسماعیل بقائی هامانه
«رئیس مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه و مدرس حقوق بین الملل»


⏰ زمان برگزاری کارگاه: شنبه ١٩ آبان ۱۴۰۳، ساعت ١۴:٣٠ تا ١۶:٣٠


💻 مکان برگزاری کارگاه:
کریمخان، خیابان نجات الهی(ویلا)، جنب خیابان ورشو، خانه اندیشمندان علوم انسانی، سالن خیام


💐 انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد مقدم شرکت کنندگان در این کارگاه را گرامی می‌دارد.


#⃣ #اطلاعیه #کارگاه آموزشی

🆔 @unstudies 

#درنگ

برکناری گالانت وزیر دفاع اسراییل، فارغ از این که چه معنای سیاسی داشته باشد یا چه تأثیری بر مخاصمه در #غزه بگذارد؛ برای دنبال کنندگان مباحث عدالت کیفری بین المللی خبر مهم و مثبتی تلقی می شود. اکنون هرگونه مصونیت او حتی در برابر محاکم داخلی کشورهایی که قادر و مایل به اعمال صلاحیت جهانی باشند؛ از بین رفته است.
در دیوان بین المللی کیفری هم همچنان در چارچوب وضعیت فلسطین، او یکی از سه متهم باقی مانده است که با اتهامات جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت روبروست. این برکناری، اقدامات آینده دیوان را نیز - اگر جدیتی در کار باشد - تسهیل خواهد کرد.

@drmaghami

#درنگ

پیروزی #ترامپ تقریبا قطعی شده است. کنگره هم دربست در اختیار جمهوری‌خواهان خواهد بود. می‌ماند تاریخ و شرم فرصت‌هایی که از دست رفت. و بماند «شرح این خون جگر». فرصتی تازه باید ساخت.

@drmaghami

📌انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌کند:


🔷 پیش نشست اول همایش سالانه انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد


👤📋 موضوعات پنل و سخنرانان:

1⃣ پاس یاد دیپلمات و استاد برجسته حقوق و روابط بین‌الملل در ایام سال یاد شادروان دکتر داود هرمیداس باوند

👤 دکتر محمدرضا ضیایی بیگدلی
«عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی»

👤 دکتر نسرین مصفا
«عضو هیئت علمی دانشگاه تهران»


2⃣ قطعنامه تعریف تجاوز: میراث پنجاه ساله و چشم‌انداز‌های آینده

👤 دکتر محمد جواد ظریف
«عضو هیئت علمی دانشگاه تهران»

👤 دکتر بهرام مستقیمی
«عضو هیئت علمی دانشگاه تهران»

👤 دکتر حسین شریفی طراز کوهی
«مدرس دانشگاه»

👤 دکتر علیرضا کاظمی ابدی
«مدرس دانشگاه»


📆 زمان برگزاری پیش نشست: سه شنبه، ۲۲ آبان ١۴٠٣، ساعت ۱۷


🏢 مکان برگزاری پیش نشست: خانه اندیشمندان علوم انسانی، سالن فردوسی


💐 انجمن‌ ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد مقدم استادان، پژوهشگران و دانشجویان را گرامی می‌دارد.


#⃣ #اطلاعیه #نشست

🆔 @unstudies

بستن کمربندها: مخاطرات جهانی ترامپ دوم

جهانی دست زیر چانه گذاشته بود تا ببیند در میان ۱۹۳ کشور جهان، نتیجه انتخابات یک کشور چه میشود. در نهایت، امریکا قرمز شد و  کسی بر کرسی ریاست جمهوری ۴۷م اش نشست که وعده"عصر طلایی"میداد.

● دهه هاست که لیبرال دموکراسی و سرمایه داری، ۲ ستون نظم جهانی بوده اند؛ همین دو ستون فرصتهای بی شماری را برای توسعه کشورها در شرق و غرب عالم ایجاد کردند. سالهاست که این دو ستون را امواجی خروشان در برگرفته است. هرچقدر امواج اقتدارگرایی، ناسیونالیسم دسته راستی و پوپولیسم، لیبرال دموکراسی را آزار دهد، گونه های خودکفاتر و غیرشفاف تر سرمایه داری فرصت بروز پیدا میکنند‌. ترامپ دوم، موج دیگری است در همین مسیر. شرکتها و سرمایه گذاران بسیاری در امریکا و غیرامریکا، سودهای کوتاه مدت هنگفتی از این امواج به جیب خواهند زد (از طریق کاهش مالیاتها، کاهش بندهای زیست محیطی، تقویت صنعت کریپتو (رمز ارزها) و...) اما تقویت تمایلات اقتدارگرایانه، جهان ما را با خطرات بیشتری مواجه خواهد کرد. کافی است نگاهی کنیم به متن هایی چون Project 2025 (اندیشکده هریتیج، اینجا) تا بفهمیم چقدر دنیای تمایلات محافظه کارانه مسیحی (یا هر دین دیگری) با گرایش دست راستی، تنگ و محدود است.

● با این حال، باید کمی صبر کرد و دید که مجلس نمایندگان و سنای جمهوری خواه و تیم جدید دولت و خود ترامپ، در نهایت بر سر چه مسائلی و با چه جهت گیری به اتفاق نظر میرسند.برخی حدسها:

■از ۲۰ ژانویه (۱ بهمن)، متحدان امریکا با رئیس جمهوری مواجه میشوند که نگاه مثبتی به پوتین و روسیه دارد، به اتحادیه اروپا و سازمانهایش بدبین است و با نگاه به چین به عنوان دشمن اول، تمایل شدیدی به جنگ تعرفه ها دارد و تقریبا در مواجهه با هر کشوری، زبانش تهدید و ابزارش تعرفه و تحریم خواهد بود. روسیه گیرکرده در جنگ اوکراین، اندکی فضای تنفسی پیدا خواهد کرد. اروپا و نهادهای سیاسی و پولی اش تضعیف خواهند شد. این یعنی فرصتی مناسب برای مجارستان و رفقای هم نظرش تا ساز خود را بزنند و شکاف داخل اروپا را تشدید کنند. چین و اروپا، بزرگترین بازندگان این انتخابات هستند.

■بحران بدهیهای دولت و بخش خصوصی، تهدید اول امریکاست در داخل. علاوه بر کاهش بودجه فدرال، یک روش کاهش بدهی چیزی نیست جز ایجاد تورم در سطح جهان. حتی اگر بخشی از تمایل شدید ناسیونالیستهای محافظه کار به تعرفه، تبدیل به سیاست شود، به افزایش قیمت کالاهای مصرفی و با جنگ متقابل تعرفه ها، به تورم منجر خواهد شد. با پایان دوره دوم ریاست Powell بر شورای حکام فدرال رزرو (بانک‌مرکزی امریکا) در ماه می ۲۰۲۶، ترامپ است و فرصت انتخاب فردی"مناسب". نرخ بهره احتمالا بیشتر، رکود نسبی و در نهایت، تمدید دوران طلایی طلای جهانی.

■تغییر برخی قوانین زیست محیطی (با کمک کنگره جمهوری خواه تر) و لغو فرمانها و سیاستهای محیط زیستی، آرزوی کمپانیهای بزرگ نفتی(=حامی ترامپ) است. با این حال، دست بازتر آنها برای تولید به معنای تولید بیشتر و در نتیجه، قیمت پایین تر است؛ این یعنی کاهش درآمد کشورهای نفتی و امکان بیشتر برای بروز بحرانهای سیاسی. در مورد تولید بیشتر گاز در امریکا و نیاز به بازارهای صادراتی، میشود انتظار اتفاقاتی در روابط امریکا و قطر (رقیب گازی) داشت. چینِ پیشگام در سرمایه گذاری انرژی های تجدیدپذیر همراه با اروپا، چرخ تا حدی لرزان گذار جهانی انرژی را خواهند چرخاند.

■الگوی"ژستهای عالی، بدون انجام کاری"، محور سیاست خاورمیانه ای امریکا در دوره ترامپ است. اینکه نشان دهیم آماده عملیم اما کار جدی چندانی انجام ندهیم یا موردی و مقطعی کاری کنیم، منطبق است با راهبرد کلان امریکا در خلاصی نسبی از "منطقه دیوانه ها" و جهت گیری به سمت مهار چین.اگر خبر آمد که مذاکراتی برای به رسمیت شناختن طالبان در جریان است، تعجب چندانی ندارد. متحدان عرب امریکا، نگران نگاه کاسبکارانه ترامپ هستند و میدانند که امریکا، حامی آنها از راه دور خواهد بود. تنها اسرائیل(برنده این انتخابات) است که از راه نزدیک (حضور تجهیزات و نیروها) مورد حمایت امریکاست. این، فضای خوبی خواهد بود برای حرکت به سمت فاز دوم صلح ابراهیم (میان اعراب و اسرائیل). جایگاه ایران در منطقه نیز تابعی خواهد بود از شدت سیاستهای مقطعی امریکا، سرعت حرکت صلح ابراهیم۲ و نگرش تصمیم گیرندگان ایران به این ۲ تحول. تحولات ایران، در همان مسیر اما تُندتر ادامه خواهد یافت. در کنار تشدید بحران نقدینگی(بی پولی همگانی) و شتاب انواع ناترازی ها، در نهایت این ما هستیم که به شکلی جدی تر با این پرسش مواجه میشویم که بالاخره میخواهیم با این جهان چه کنیم‌: با مشارکت درونش، زندگی معمولی داشته باشبم یا با آن بجنگیم؟ اولویت اول کشور، اقتصاد است یا چیزهای دیگر؟ تهدید این دوره، فرصت دیگری خواهد بود برای تامل در مورد اینها.

✏ سعید عطار/ ققنوس
https://www.tgoop.com/iransaeedattar

کتاب هفتصد صفحه‌ای حقوق بین‌الملل عمومی اثر محمد مظاهر ملقب به صدیق حضرت در سال ۱۲۹۰ کتابت شد و به عنوان یکی از نخستین منابع فارسی حقوق بین‌الملل تا سال‌ها مورد استفاده دانشجویان حقوق بود. رفته‌رفته بخصوص پس از تحولاتی که حقوق بین‌الملل با تجربه تلخ دو جنگ جهانی به خود دیده بود، این کتاب ارزشمند جای خود را به کتب حقوق بین‌المللی جدید و بروز داد. اکنون بیش از یک قرن از نشر کتاب صدیق حضرت گذشته و این اثر بخشی از تاریخ حقوق ایران‌زمین است که باید حفظ و بلکه مورد مطالعه قرار گیرد. امید است با بازنشر این کتاب، اهداف مذکور تحقق یابد.
#معرفی_کتاب
#حقوق_بین‌الملل_عمومی
#محمد_مظاهر
#سید_حسن_امین
#صادق_بشیره

@iranianlls

#درنگ

عجب غلط مصطلح بدی شده این کلمه «اتباع». حتی مقامات عالی مثل وزرا هم اغلب اشتباه به کار می‌برند.
کاش یکی تذکر بدهد بهشان که لفط اتباع مطلق است و اگر منظورشان افراد تبعه دولتهای دیگر است - که قرائن دیگر مؤید آن است - باید بگویند «اتباع خارجی» یا «اتباع بیگانه» یعنی «اتباع دولتهای خارجی/بیگانه». ادبیات رسمی و قانونی را حتی‌الامکان نباید به قرائن حواله کرد و باید شفاف سخن گفت.

برای نمونه ماده ۹۶۱ #قانون_مدنی را ببینید:
جز در موارد ذیل اتباع خارجه نیز از حقوق مدنی متمتع خواهند بود:
1) در مورد حقوقی که قانون آن را صراحتا منحصر به اتباع ایران نموده و یا آن را صراحتا از اتباع خارجه سلب کرده است.
2) در مورد حقوق مربوط به احوال شخصی که قانون دولت متبوع تبعه خارجه آن را قبول نکرده.
3) در مورد حقوق مخصوصه که صرفا از نقطه نظر جامعه ایرانی ایجاد شده باشد.

@drmaghami

#درنگ

اجلاس باکو از مجموعه کنفرانس های #تغییرات_اقلیمی سازمان ملل است و لاجرم دولت میزبان، همه اعضای ملل متحد را دعوت می‌کند. دلایلی که برای عدم شرکت رئیس جمهور در این اجلاس مطرح می‌شود با منطق مشارکت در چارچوب سازمان ملل سازگار نیست. به زبان ساده‌تر با همان دلایل اساسا باید از سازمان ملل خارج شد. بنابراین برای ترغیب دولت به عدم حضور در این نشست دلیل دیگری بیابید که بر مشارکت در فرایند هنجارسازی و فرصت‌های دیپلماتیک ناشی از این نوع نشست‌ها رجحان داشته باشد یا آن چیزی را که می‌دانید و کسی نمی‌داند بگویید.
صفحه این نشست را اینجا ببینید:
https://unfccc.int/cop29
@drmaghami

#درنگ

سفیر کره‌جنوبی به مناسبت سالگرد #روابط_دیپلماتیک تهران و سئول (چه مناسبتی! آدم یاد سالگرد ازدواج و اینطور سالگردها می‌افتد!)، یک ترانه قدیمی فارسی را با گروه نوازندگان اجرا کرده است. همه می‌دانند که در بین نسل جدید، فرهنگ شرق آسیا و بخصوص کره چه قدر طرفدار دارد. او می‌توانست یکی از آهنگ‌های گروه‌های کی.پاپ را اجرا کند اما برای ارتباط با طیف وسیع‌تر ایرانیان «پرسون پرسون» را انتخاب کرد.
حالا تصور کنید دیپلمات ما در پاریس یا توکیو یا هر جای دیگر چنین کاری کند؛ یا نه بخشی از یک قطعه ادبی را به زبان آن کشور بخواند یا چیزهایی شبیه این. چه واکنشی خواهد گرفت؟ اول که متهم خواهد شد به عدم رعایت شئونات، حالا هر نوع شئونات شغلی و غیرشغلی. دوم اینکه متهم خواهد شد که به‌جای اینکه سفیر ما در آنجا باشد، غرب‌زده یا شرق‌زده یا هرجای‌دیگردنیازده شده است.
رفتارهای سفرای ژاپن، انگلیس، سوئیس و کره و کشورهای دیگر را ببینید: یکی به کنسرت محسن شریفیان می‌رود تا هم نوازی کند، یکی فیلم از چهارشنبه سوری در سفارت یا گردش در تجریش و اصفهان منتشر می‌کند، چالش پاسخ کوتاه در اینستاگرام می‌گذارد و دیگری ترانه فارسی می‌خوانند و گویی این بخشی از دیپلماسی عمومی سفارتخانه‌های این کشورهاست!
دیپلمات‌های قدیم، اصولاً چون نماد حاکمیت کشورها بودند، معمولاً عصاقورت‌داده و وزین و فخیم قدم برمی‌داشتند و سخن می‌گفتند اما دیپلماسی عمومی نیازمند این است که گاهی رفتارهای غیررسمی در فضای غیررسمی انجام دهند. دقیقاً از اوضاع سفارتخانه‌های ایران اطلاع ندارم اما امیدوارم وزارت امور خارجه راهنماهایی برای دیپلماسی عمومی سفرا درنظر بگیرد که فعالیت‌هایی بیش از دیدارهای متعارف دیپلماتیک، یادداشت‌نویسی در روزنامه‌ها و امثالهم باشد. مثلاً فرض کنید حضور سفیر ایران در مسابقه ال‌کلاسیکو چقدر بر افکار عمومی اسپانیایی‌ها تأثیر می‌گذارد تا پخش کتاب و صنایع دستی بین گروه‌های مخاطب خاص!


@drmaghami

انجمن صلح و امنیت غذایی برگزار می کند :

وبینار « لبنان ، جنگ و بررسی حقوقی بحران انسانی و گرسنگی »

 
تاریخ برگزاری وبینار : 26 آبان ماه 1403 ساعت 18-20
   
 
سخنرانان و موضوعات سخنرانی
 
دکترحسین حسنی
استاد دانشگاه شهرضا و عضو گروه مطالعات تاریخ خاورمیانه در دانشگاه جرج تاون قطر
نام سخنرانی « بررسی حقوقی رعایت جنگ در حمله به بیروت ( تناسب و جداسازی )  »

دکتر هادی نصیری
استاد دانشگاه ( حقوق و روابط بین الملل )
نام سخنرانی « بررسی حقوقی وظیفه دو‌طرف جنگ در همکاری با سازمان های امداد رسان در لبنان »
 
پیوند دسترسی به اتاق سخنرانی  :
http://meet.google.com/yvy-gxrr-gem

@drmaghami

انجمن علمی حقوق دانشگاه اصفهان برگزار می‌کند:


نشست معرفی «موت‌کورت‌های بین‌المللی با تأکید بر حوزهٔ حقوق ورزش»


📖 ارائه و سخنرانی: آقای علی مهرابی
نماینده‌ی موسسه‌ی IFAM (حقوق بین‌الملل فوتبال و داوری) در ایران و خاورمیانه
با سابقهٔ شرکت و مربیگری در موت‌کورت‌های حقوقی بین‌المللی و حقوق ورزشی



📅 زمان: سه شنبه ۲۲ آبان‌ماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۱
📍محل برگزاری: تالار دردشتی زاده، دانشکده‌ی علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان



@isflawassociation

امسال دارون عجم‌اوغلو و همکارانش جایزه‌ی نوبل اقتصاد را برای کار در این زمینه‌ که نهادهای یک کشور چگونه مسیر توسعه را هموار می‌کنند و رفاه به بار می‌آورند بردند. نظریه‌ی عجم‌اوغلو و همکارانش توجه فوق‌العاده‌ای در جهان و ایران جلب کرده: تاکنون حدود ۵۰۰هزار ارجاع در متون علمی به کارهایشان داده شده و همین باعث شده که بسیاری از اقتصاددانان آنها را «خدایان این علم» بنامد. مشکل اما اینجاست که نظریه‌شان بنیان‌های سستی دارد.

استدلال اساسی عجم‌اوغلو و همکارانش این است که در توسعه‌، نهادهای سیاسی بیش از خواصی مانند جغرافیا اهمیت دارند. حرف آنها این است که جوامعی که نهادهای «فراگیرِ غیر‌بهره‌کش» دارند احتمال پیشرفت و رفاهشان بیش‌تر است، نهادهایی که ثروت عمومی را غارت و چپاول نمی‌کنند و همه‌ی اقشار جامعه را شامل می‌شوند. عجم‌اوغلو و همکارانش، در کتاب مشهورشان «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند»، دموکراسی‌های غربی را صاحبان چنین نهادهای خوبی می‌دانند و دو کشور را در صدر می‌نشانند: ایالات متحده‌ی آمریکا و بریتانیای کبیر. بقیه، اکثریت کشورها، در آفریقا، آمریکای مرکزی و جنوبی، آسیای جنوبی و خاورمیانه در زمره‌ی شکست‌خوردگان هستند.

به نظر عجم‌اوغلو و همکارانش غرب برای این توسعه یافت و ثروتمند شد که نهادهای فراگیرِ غیربهره‌کش داشتند، از نعمت دموکراسی برخوردار بودند، «نهادهای مالکیت خصوصی را شکل‌دادند، و حق مالکیت بخش بزرگی از جامعه را تضمین کردند.»

یوئن یوئن آنگ، استاد مشهور اقتصاد سیاسی دانشگاه جانز هاپکینز اما در نقد نظریه‌ی عجم‌اوغلو و همکارانش می‌نویسد که آن‌ها نه غرب را درست فهمیده‌اند و نه چین را. موقعی که اقتصاد آمریکا اوج می‌گرفت، نهادهای سیاسی‌اش بهره‌کشانه بودند.

تخمین زده‌اند که در آمریکا حدود ۱۰ میلیون بومی ساکن بودند که سفیدپوستان آنها را کشتند یا آواره کردند. آیا چیزی برای بهره‌کشی نبود؟ اروپاییان شمار زیادی برده از آفریقا وارد کردند و در ابعاد وسیع از آنها بهره‌کشی کردند، همچنین کارگران چینی را برای کشیدن راه‌آهن در سرتاسر آمریکای شمالی با دستمزدی بسیار ناچیز به بیگاری گرفتند.

حتی در بین طبقه‌ی سفیدهای حاکم نیز قواعد منصفانه‌‌ای برای بازی قدرت برقرار نبود. در دوران موسوم به «عصر زراندوزی» (حدوداً از ۱۸۸۰ تا ۱۹۰۰) که آمریکا رشدی سریع را از سر ‌گذراند، رفاه با نابرابری و فساد هم‌عنان بود. قدرتمندان غارتگر در ساحت عمومی از اصول بازار آزاد دفاع می‌کردند، در حالی که در نهان از امتیازات و حمایت‌های دولتی برخوردار بودند. ضرر شرکت‌هایی که «بزرگ‌تر از آن بودند که سقوط کنند» اما پی‌در‌پی ورشکست می‌شدند، از جیب شهروندان عادی پرداخت می‌شد (همان وضعیتی که در بحران مالی سال ۲۰۰۸ نیز تکرار شد.)

خلاصه، حقیقتی که نظریه‌ی دلپذیر عجم‌اوغلو و همکارانش کلاً حذفش می‌کند این است: ساکنان اروپایی مستعمرات با ساختن اقتصادی دوچهره بود که ثروت اندوختند: نهادهای فراگیر و غیربهره‌کشی برای مردان سفید قدرتمند ساختند، و در عین حال به‌ طور نظام‌مند از دیگران بهره‌کشی می‌کردند.

از نظر آنگ، مسئله این نیست که دموکراسی نقشی در توسعه‌ی غرب نداشته است؛ داشته، ولی دموکراسی غربی با بهره‌کشی استعماری همراه بوده و با سیاست‌های حمایتی از صنایع خود در برابر دیگران، و برقراری نظام رفاقتی میان سیاست‌مداران و سرمایه‌داران بزرگ که نهایتاً به شکل لابی‌ها قانونی شد. عجم‌اوغلو و پیروانش فقط عامل اول را می‌بینند و بقیه را از نظر می‌اندازند.

آنگ می‌گوید با توجه به ضعف نظریه‌ی عجم‌اوغلو و همکارانش، تعجبی ندارد که برای توضیح ثروتمند‌شدن چین به دردسر می‌افتند؛ هر چه باشد چین بنا به تعریف آنها مصداق یک نظام «بهره‌کش غیرفراگیر» است، نظامی که غارتگر است و همه‌شمول نیز نیست. پس قاعدتاً نباید رشد و توسعه‌ای را که از دهه‌ی ۱۹۸۰ تجربه کرده، از سر می‌گذراند. توضیح عجم‌اوغلو و همکارانش درباره‌ی چین فقط این است که شانس آورده است.

آنگ می‌گوید نسبت‌دادن رشد چین به بخت همان‌قدر نشان ضعف نظری عجم‌اوغلو و همکارانش است که نادیده‌گرفتن بهره‌کشی اروپاییان. چیزی که نظری عجم‌اوغلو و همکارانش نمی‌بینند تنوع شکل‌های اقتدارگرایی است: برخی اقتدارگرایی‌ها می‌توانند حتی بدون انتخابات تا حدی فراگیر و غیربهره‌کش باشند. چین پس از مائو خصایص دموکراتیکی چون رقابت، مسئولیت‌پذیری و محدودیت‌هایی جزئی در قدرت را از طریق متحول‌کردن سازمان اداری، به اقتدارگرایی تک‌حزبی افزود. این البته به هیچ‌ وجه به معنای دموکراتیک‌کردن ساختار سیاسی نبود.

خلاصه‌ی حرف آنگ این است که مسئله پیچیده‌تر از ساده‌بینی عجم‌اوغلو و همکارانش است که دموکراسی‌های غربی را بنا به تعریف «فراگیر و غیر‌بهره‌کشانه» و غیردموکراسی‌های غیر‌غربی را «غیر‌فراگیر بهره‌کشانه» می‌بینند.
https://daneshkadeh.org/global/13745/
@Daneshkadeh_org