جامعه شناسی پزشکی، فمینیسم و ...

پنجره ی بلااستفاده و هراس انقراض!

▪️سیمین کاظمی/ گفتگوی منتشر شده در روزنامه ایران (شماره ۸۶۴۴)
@drsiminkazemi

🔹پنجره جمعیتی یک وضعیت موقتی است که نسبت جمعیت فعال به حداکثر می رسد. در ایران این فرصت از سال ۱۳۸۵ شروع شده و تقریبا تا سال ۱۴۲۵ ادامه می یابد. از این فرصت ممکن است کشوری بهره ببرد یا آن را از دست بدهد. معمولا کشورهای در حال توسعه جمعیت جوان و فعال دارند و این پنجره های جمعیتی نصیب شان می شود اما به دلیل مشکلات اقتصادی و ساختارهای معیوب قادر به استفاده از آن نیستند، که ایران هم از جمله این کشورهاست. در عوض کشورهای توسعه یافته، اصطلاحا به سالخوردگی جمعیت رسیده اند، یعنی درصد افراد بالای ۶۵ سال در آنها بیشتر است، اما این وضعیت الزاما به معنای بازماندن شان از پیشرفت و توسعه اقتصادی نبوده است.

🔹 در ایران به نظر می رسد بعضی مسوولان با روایت فاجعه آمیز از وضعیت، افزایش جمعیت سالمندان و کاهش رشد جمعیت را به مثابه انقراض نسل جلوه می دهند که چندان با واقعیت قرابت ندارد. افزایش جمعیت سالمندان می تواند به علت بهبود شاخص امید به زندگی باشد که خود امر مثبتی است. پنجره جمعیتی در حال حاضر فراهم است و اتفاقا استفاده درست از آن است که می تواند در چگونه رقم خوردن آینده جمعیت ایران تعیین کننده باشد. اگر این جمعیت فعال و جوان فعلی در وضعیت اقتصادی مطلوب باشد، احتمالا میزان ازدواج و فرزندآوری در آن بیشتر می شود که به افزایش رشد جمعیت خواهد انجامید.

🔹پنجره جمعیتی فرصتی است که در اختیار سیاست گذاران است تا ضمن برنامه ریزی بتوانند از نیروی کار جوان برای برنامه های اقتصادی و رشد و پیشرفت بهره ببرند. در ایران مرتب از این پنجره جمعیتی با حسرت صحبت می شود و درباره آن هشدار داده می شود، اما در حالی که هنوز باز است، از آن استفاده نمی شود.

🔹ما خیل تحصیلکرده های بیکار را داریم که نه تنها زندگی فردی شان تباه شده و بی حاصل بوده، بلکه در راه بهبود زندگی جمعی هم نقشی هم به آنها داده نشده است. همین موضوع سبب شده است، وقتی صحبت از سالخوردگی جمعیت و لزوم تجدید نسل و افزایش جمعیت می شود، جامعه با بی اعتمادی و بدبینی با این موضوع مواجه شود. و به درستی بگوید اگر پنجره جمعیتی و نیروی کار مهم بود، در این سالها برای استفاده از نیروی کار موجود و کاهش بیکاری تدبیری اندیشیده می شد.

🔹 قانونگذاری و اتخاذ سیاست هایی برای افزایش باروری قدمت زیادی دارد، چنانکه از قانون حمورابی در بابل تا قوانین فرانسه و اسپانیای قرن هفده و آلمان دوره هیتلر و ایتالیای دوره موسولینی و بعدا دیگر کشورهای اروپایی و آمریکایی در قرن بیستم می توان قوانینی را برای افرایش باروری و جمعیت پیدا کرد . به هر حال مهمترین راهکار اعطای پاداش خانوادگی به والدینی بوده است که فرزندان بیشتری داشته اند، برخی کشورها ممنوعیت پیشگیری از بارداری و سقط جنین را هم داشتند که بعدا مجبور شدند، این قوانین محدود کننده را لغو کنند. عموما کشورها به دلیل نقصان جمعیت و به خصوص بعد از تلفات جنگی از افزایش باروری حمایت کرده اند.

🔹در مورد جوانی جمعیت، دولت  باید به واقعیت های اجتماعی رجوع کند و  به مشکلات جامعه و نظرگاه شهروندان توجه کند. قبل از هر گونه مداخله لازم است درک کند که چرا مردم نمی خواهند یا نمی توانند بچه دار شوند. به دنبال  پاسخ این پرسش باشد که چرا میزان ازدواج کم شده یا سن ازدواج بالا رفته است.

🔹یکی از مهم ترین دلایل اجتناب از فرزندآوری مشکلات اقتصادی و نداشتن مسکن و شغل و درآمد کافی است. امروزه افراد به مقوله ازدواج و فرزند متفاوت از گذشته نگاه می کنند. خود را متعهد به فراهم کردن رفاه و آسایش فرزند می دانند و وقتی می بینند شرایط شان به گونه ای نیست که رفاه و زندگی خوب برای فرزند فراهم کنند  از بچه دار شدن منصرف می شوند.

🔹مشکل دیگر ناامیدی و بی انگیزگی است، در جامعه ای که ناامیدی و اضطراب حاکم باشد و آبنده مبهم به نظر برسد میل به فرزندآوری کمتر می شود. در جامعه ای که خانواده ها و مخصوصا زنان در پرورش فرزند کاملا تنها هستند و حمایت واقعی وجود ندارد، لاجرم میل به فرزند داشتن کمتر می شود. در حالیکه آموزش و بهداشت در بخش عمومی تضعیف می شود و هزینه های ان در بخش خصوصی نیز کمرشکن است، فرزندآوری یک ریسک به نظر می رسد.

🔹دولت اگر می خواهد فرزندآوری بیشتر شود، لازم است بحران اقتصادی موجود را حل کند، حداقل رفاه را برای جامعه فراهم کند، و به حق انتخاب و آزادی شهروندان مخصوصا زنان احترام بگذارد، به خانواده ها تضمین بدهد که بخشی از بار پرورش فرزند همچون مهد کودک رایگان، آموزش و بهداشت رایگان، کمک به تغذیه و تفریح و ورزش و ... را تقبل خواهد کرد.  در این صورت می توان گفت موانع اصلی فرزندآوری رفع شده است و می توان با کار فرهنگی جامعه را تشویق به فرزندآوری کرد.

https://irannewspaper.ir/8644/14/110339

www.tgoop.com/drsiminkazemi/1165

249 viewsJan 3 at 06:59

پنجره ی بلااستفاده و هراس انقراض!

▪️سیمین کاظمی/ گفتگوی منتشر شده در روزنامه ایران (شماره ۸۶۴۴)
@drsiminkazemi

🔹پنجره جمعیتی یک وضعیت موقتی است که نسبت جمعیت فعال به حداکثر می رسد. در ایران این فرصت از سال ۱۳۸۵ شروع شده و تقریبا تا سال ۱۴۲۵ ادامه می یابد. از این فرصت ممکن است کشوری بهره ببرد یا آن را از دست بدهد. معمولا کشورهای در حال توسعه جمعیت جوان و فعال دارند و این پنجره های جمعیتی نصیب شان می شود اما به دلیل مشکلات اقتصادی و ساختارهای معیوب قادر به استفاده از آن نیستند، که ایران هم از جمله این کشورهاست. در عوض کشورهای توسعه یافته، اصطلاحا به سالخوردگی جمعیت رسیده اند، یعنی درصد افراد بالای ۶۵ سال در آنها بیشتر است، اما این وضعیت الزاما به معنای بازماندن شان از پیشرفت و توسعه اقتصادی نبوده است.

🔹 در ایران به نظر می رسد بعضی مسوولان با روایت فاجعه آمیز از وضعیت، افزایش جمعیت سالمندان و کاهش رشد جمعیت را به مثابه انقراض نسل جلوه می دهند که چندان با واقعیت قرابت ندارد. افزایش جمعیت سالمندان می تواند به علت بهبود شاخص امید به زندگی باشد که خود امر مثبتی است. پنجره جمعیتی در حال حاضر فراهم است و اتفاقا استفاده درست از آن است که می تواند در چگونه رقم خوردن آینده جمعیت ایران تعیین کننده باشد. اگر این جمعیت فعال و جوان فعلی در وضعیت اقتصادی مطلوب باشد، احتمالا میزان ازدواج و فرزندآوری در آن بیشتر می شود که به افزایش رشد جمعیت خواهد انجامید.

🔹پنجره جمعیتی فرصتی است که در اختیار سیاست گذاران است تا ضمن برنامه ریزی بتوانند از نیروی کار جوان برای برنامه های اقتصادی و رشد و پیشرفت بهره ببرند. در ایران مرتب از این پنجره جمعیتی با حسرت صحبت می شود و درباره آن هشدار داده می شود، اما در حالی که هنوز باز است، از آن استفاده نمی شود.

🔹ما خیل تحصیلکرده های بیکار را داریم که نه تنها زندگی فردی شان تباه شده و بی حاصل بوده، بلکه در راه بهبود زندگی جمعی هم نقشی هم به آنها داده نشده است. همین موضوع سبب شده است، وقتی صحبت از سالخوردگی جمعیت و لزوم تجدید نسل و افزایش جمعیت می شود، جامعه با بی اعتمادی و بدبینی با این موضوع مواجه شود. و به درستی بگوید اگر پنجره جمعیتی و نیروی کار مهم بود، در این سالها برای استفاده از نیروی کار موجود و کاهش بیکاری تدبیری اندیشیده می شد.

🔹 قانونگذاری و اتخاذ سیاست هایی برای افزایش باروری قدمت زیادی دارد، چنانکه از قانون حمورابی در بابل تا قوانین فرانسه و اسپانیای قرن هفده و آلمان دوره هیتلر و ایتالیای دوره موسولینی و بعدا دیگر کشورهای اروپایی و آمریکایی در قرن بیستم می توان قوانینی را برای افرایش باروری و جمعیت پیدا کرد . به هر حال مهمترین راهکار اعطای پاداش خانوادگی به والدینی بوده است که فرزندان بیشتری داشته اند، برخی کشورها ممنوعیت پیشگیری از بارداری و سقط جنین را هم داشتند که بعدا مجبور شدند، این قوانین محدود کننده را لغو کنند. عموما کشورها به دلیل نقصان جمعیت و به خصوص بعد از تلفات جنگی از افزایش باروری حمایت کرده اند.

🔹در مورد جوانی جمعیت، دولت  باید به واقعیت های اجتماعی رجوع کند و  به مشکلات جامعه و نظرگاه شهروندان توجه کند. قبل از هر گونه مداخله لازم است درک کند که چرا مردم نمی خواهند یا نمی توانند بچه دار شوند. به دنبال  پاسخ این پرسش باشد که چرا میزان ازدواج کم شده یا سن ازدواج بالا رفته است.

🔹یکی از مهم ترین دلایل اجتناب از فرزندآوری مشکلات اقتصادی و نداشتن مسکن و شغل و درآمد کافی است. امروزه افراد به مقوله ازدواج و فرزند متفاوت از گذشته نگاه می کنند. خود را متعهد به فراهم کردن رفاه و آسایش فرزند می دانند و وقتی می بینند شرایط شان به گونه ای نیست که رفاه و زندگی خوب برای فرزند فراهم کنند  از بچه دار شدن منصرف می شوند.

🔹مشکل دیگر ناامیدی و بی انگیزگی است، در جامعه ای که ناامیدی و اضطراب حاکم باشد و آبنده مبهم به نظر برسد میل به فرزندآوری کمتر می شود. در جامعه ای که خانواده ها و مخصوصا زنان در پرورش فرزند کاملا تنها هستند و حمایت واقعی وجود ندارد، لاجرم میل به فرزند داشتن کمتر می شود. در حالیکه آموزش و بهداشت در بخش عمومی تضعیف می شود و هزینه های ان در بخش خصوصی نیز کمرشکن است، فرزندآوری یک ریسک به نظر می رسد.

🔹دولت اگر می خواهد فرزندآوری بیشتر شود، لازم است بحران اقتصادی موجود را حل کند، حداقل رفاه را برای جامعه فراهم کند، و به حق انتخاب و آزادی شهروندان مخصوصا زنان احترام بگذارد، به خانواده ها تضمین بدهد که بخشی از بار پرورش فرزند همچون مهد کودک رایگان، آموزش و بهداشت رایگان، کمک به تغذیه و تفریح و ورزش و ... را تقبل خواهد کرد.  در این صورت می توان گفت موانع اصلی فرزندآوری رفع شده است و می توان با کار فرهنگی جامعه را تشویق به فرزندآوری کرد.

https://irannewspaper.ir/8644/14/110339

BY جامعه شناسی پزشکی، فمینیسم و ...