یادداشت‌ها | شایان هوشیار

✅️ سرابی دل‌فریب و خوش خط‌وخال اما پوک و پوچ به‌نام «استاندار بومی»

✍️ شایان هوشیار
➖️ ۱۵ آبان ۱۴۰۳

🔹️این‌روزها همزمان با عزل و نصب استانداران مختلف مصادف با تغییر دولت، بحث‌های زیادی پیرامون کیفیت این انتصاب‌ها هم مطرح است. من البته منهای تهران، اصفهان و آذربایجان غربی، علم و اطلاع چندانی از چندوچون انتصابات در استان‌های دیگر ندارم و تمام اطلاعم محدود و منحصر به برخی شنیده‌هایم است. اما در خصوص سه استانی که نام بردم، تقریباً با اطلاع می‌توانم سخن بگویم.‌ در اینجا هم بحثم در خصوص اصفهان یا تهران نیست. می‌خواهم در رابطه با استان محل زادگاهم چند نکته بیان کنم. البته چندروز قبل، پیرامون همین موضوع یک نامۀ سرگشاده به جناب آقای ذاکر، نمایندۀ محترم ارومیه نوشتم. با این حال به‌گمانم چندان خالی از لطف نخواهد بود که مضافاً چند نکته را هم حداقل محض یادآوری معروض دارم.

🔸️مبحث انتخاب استاندار در آذربایجان غربی، همانند انتخابات مجلس در کسر قابل توجهی از شهرستان‌های استان و من‌جمله خود ارومیه به‌عنوان مرکز استان، دچار «بحران هویت» است و بالذات، بالفطره و فی‌نفسه درگیر حاشیه شده است. متن نه‌تنها در اینجا یک پاپاسی نمی‌ارزد، بلکه صحبت در خصوص آن به‌مثابۀ اقدامی ناهنجار، فعلی ضدارزش، کنشی نامقبول، کاری نامتعادل، رفتاری خائنانه، گناهی نابخشودنی و حرکتی به‌شدت انزجارآفرین تلقی و قلمداد می‌شود که فرد خطاکار مورد انواع و اقسام فحاشی‌ها، هتاکی‌ها، تهمت‌ها و تخریب‌ها قرار می‌گیرد. شایسته‌سالاری جای خود را به قوم‌گرایی افراطی داده و تنها دغدغه‌ای که برای تندروهای طرفین مطرح نیست، رشد، توسعه و ترقی استان است و ضرورت خارج‌شدن آن از بن‌بستِ قرارگیری در صدر رنکینگ فقر و فلاکت و قعر شاخص‌های توسعه.

🔹️با تغییر دولت‌ها و زمزمه‌های انتصاب استانداران جدید، در آذربایجان غربی غالباً تندروهای تُرک و بالنسبه نیز تندروهای کُرد شروع به هنرنمایی می‌کنند. تولد مفهوم، مطالبه و دغدغه‌ای به‌اسم «استاندار بومی» نیز از همین‌جاست. تندروهای تُرک فلک را سقف می‌شکافند و گوش آن را نیز کر می‌کنند، که ما استاندار بومی می‌خواهیم. منظورشان از استاندار بومی نیز این است که مهم نیست دولت چه‌کسی را به‌عنوان استاندار این استان منصوب می‌کند، مهم این است که فرد منتصب «تُرک» باشد. همین و بس. اگر این امر تحقق پیدا کرد، کار تمام است و اهمیتی هم ندارد مشارالیه کارآمد، متخصص، مجرب، متعهد و کاربلد باشد یا نباشد. نفس تُرک‌بودن وی کفایت می‌کند. حتی اگر او به‌جای انسان، یک چوب، یا پاره‌آجر هم باشد، مورد قبول است. تندروهای کُرد نیز متقابلاً وقتی چنین اوضاعی را می‌بینند، دست به کار می‌شوند و آن‌ها هم مطالبۀ «استاندار بومی» می‌کنند. جالب است که هر دو گروهی که مقابل هم‌اند، یک مطالبۀ مشترک دارند، اما با خوانش مطلوب خویش و متفاوت از هم. هر دو خود را «بومی» و دیگری را «غیربومی» و «مهاجر» می‌دانند و کم‌ترین حق حیاتی هم برای دیگری قائل نیستند. به‌هرحال عقب‌ماندگی شاخ و دم ندارد.

🔸️من البته اقدام تندروهای کُرد را نه «کنش» و «عمل»، که «واکنش» و «عکس‌العمل» می‌دانم. «کنش» و «عمل»، در واقع از سمت تندروهای تُرک جامۀ عمل به خود می‌پوشد. چرا که اساساً تولد مطالبه و مفهومی به اسم «استاندار بومی» و ورود آن به گفتمان و ادبیات سیاسی استان، از سوی قوم‌گرایان تُرک بود، که در مقابل نیز سبب گاردگیری کردها و طرح مطالبۀ استاندار کُرد از سوی آنان شد. من یک‌بار (بیشتر هم نه) ندیدم که حتی جهت حفظ ظاهر هم شده، آنانی که مطالبۀ استاندار بومی می‌کنند، از تعبیر «شایسته» هم در کنار استاندار بومی استفاده کنند و «استاندار شایستۀ بومی» را مطالبه کنند. بلکه صرفاً طلب، طلب استاندار «بومی» است و بس.

🔹️این هم حکایتی است که تنها متر، ملاک و معیار برای انتخاب استاندار، بومی یا غیربومی‌بودن آن شده و کسی تره‌ای برای تخصص، تجربه، سابقه و تعهد آن خرد نمی‌کند. این نیز مقدمه‌ای برای تداوم فلاکت و بدبختی‌ای است که استان را گرفتار خویش کرده که برخی فعالان آن توسل و تمسک به هر چیزی می‌جویند تا مطلوب خویش را محقق سازند، اما یک اپسیلون هم دغدغۀ استان و آینده، توسعه، رشد، امنیت و توقف مهاجرت نیروهای آن را ندارند؛ درحالی‌که ادعای دلسوزی‌شان گوش فلک را کر ساخته. من در عین حال که با استاندار کارآمد بومی (چه ترک، چه کرد) هیچ مشکلی ندارم و از آن استقبال هم می‌کنم، استاندار غیربومیِ شایسته را هزاران‌بار به استاندار بومی ناکارآمد ترجیح می‌دهم و معتقدم تأکید بر بومیّت استاندار و اساساً به‌کارگیری مفهوم و مطالبۀ «استاندار بومی» به‌جای شایسته‌سالاری، از هر طرف که باشد، برای اکنون و آیندۀ استان بسیار خطرناک‌تر از کرونا، طاعون، سیفلیس، ابولا و قحطی است.

بر دیدۀ من خندی کاینجا ز چه می‌گرید؟
خندند بر آن دیده کاینجا نشود گریان.
@houshyarshayan

www.tgoop.com/houshyarshayan/298

2.0K viewsNov 5, 2024 at 15:42

✅️ سرابی دل‌فریب و خوش خط‌وخال اما پوک و پوچ به‌نام «استاندار بومی»

✍️ شایان هوشیار
➖️ ۱۵ آبان ۱۴۰۳

🔹️این‌روزها همزمان با عزل و نصب استانداران مختلف مصادف با تغییر دولت، بحث‌های زیادی پیرامون کیفیت این انتصاب‌ها هم مطرح است. من البته منهای تهران، اصفهان و آذربایجان غربی، علم و اطلاع چندانی از چندوچون انتصابات در استان‌های دیگر ندارم و تمام اطلاعم محدود و منحصر به برخی شنیده‌هایم است. اما در خصوص سه استانی که نام بردم، تقریباً با اطلاع می‌توانم سخن بگویم.‌ در اینجا هم بحثم در خصوص اصفهان یا تهران نیست. می‌خواهم در رابطه با استان محل زادگاهم چند نکته بیان کنم. البته چندروز قبل، پیرامون همین موضوع یک نامۀ سرگشاده به جناب آقای ذاکر، نمایندۀ محترم ارومیه نوشتم. با این حال به‌گمانم چندان خالی از لطف نخواهد بود که مضافاً چند نکته را هم حداقل محض یادآوری معروض دارم.

🔸️مبحث انتخاب استاندار در آذربایجان غربی، همانند انتخابات مجلس در کسر قابل توجهی از شهرستان‌های استان و من‌جمله خود ارومیه به‌عنوان مرکز استان، دچار «بحران هویت» است و بالذات، بالفطره و فی‌نفسه درگیر حاشیه شده است. متن نه‌تنها در اینجا یک پاپاسی نمی‌ارزد، بلکه صحبت در خصوص آن به‌مثابۀ اقدامی ناهنجار، فعلی ضدارزش، کنشی نامقبول، کاری نامتعادل، رفتاری خائنانه، گناهی نابخشودنی و حرکتی به‌شدت انزجارآفرین تلقی و قلمداد می‌شود که فرد خطاکار مورد انواع و اقسام فحاشی‌ها، هتاکی‌ها، تهمت‌ها و تخریب‌ها قرار می‌گیرد. شایسته‌سالاری جای خود را به قوم‌گرایی افراطی داده و تنها دغدغه‌ای که برای تندروهای طرفین مطرح نیست، رشد، توسعه و ترقی استان است و ضرورت خارج‌شدن آن از بن‌بستِ قرارگیری در صدر رنکینگ فقر و فلاکت و قعر شاخص‌های توسعه.

🔹️با تغییر دولت‌ها و زمزمه‌های انتصاب استانداران جدید، در آذربایجان غربی غالباً تندروهای تُرک و بالنسبه نیز تندروهای کُرد شروع به هنرنمایی می‌کنند. تولد مفهوم، مطالبه و دغدغه‌ای به‌اسم «استاندار بومی» نیز از همین‌جاست. تندروهای تُرک فلک را سقف می‌شکافند و گوش آن را نیز کر می‌کنند، که ما استاندار بومی می‌خواهیم. منظورشان از استاندار بومی نیز این است که مهم نیست دولت چه‌کسی را به‌عنوان استاندار این استان منصوب می‌کند، مهم این است که فرد منتصب «تُرک» باشد. همین و بس. اگر این امر تحقق پیدا کرد، کار تمام است و اهمیتی هم ندارد مشارالیه کارآمد، متخصص، مجرب، متعهد و کاربلد باشد یا نباشد. نفس تُرک‌بودن وی کفایت می‌کند. حتی اگر او به‌جای انسان، یک چوب، یا پاره‌آجر هم باشد، مورد قبول است. تندروهای کُرد نیز متقابلاً وقتی چنین اوضاعی را می‌بینند، دست به کار می‌شوند و آن‌ها هم مطالبۀ «استاندار بومی» می‌کنند. جالب است که هر دو گروهی که مقابل هم‌اند، یک مطالبۀ مشترک دارند، اما با خوانش مطلوب خویش و متفاوت از هم. هر دو خود را «بومی» و دیگری را «غیربومی» و «مهاجر» می‌دانند و کم‌ترین حق حیاتی هم برای دیگری قائل نیستند. به‌هرحال عقب‌ماندگی شاخ و دم ندارد.

🔸️من البته اقدام تندروهای کُرد را نه «کنش» و «عمل»، که «واکنش» و «عکس‌العمل» می‌دانم. «کنش» و «عمل»، در واقع از سمت تندروهای تُرک جامۀ عمل به خود می‌پوشد. چرا که اساساً تولد مطالبه و مفهومی به اسم «استاندار بومی» و ورود آن به گفتمان و ادبیات سیاسی استان، از سوی قوم‌گرایان تُرک بود، که در مقابل نیز سبب گاردگیری کردها و طرح مطالبۀ استاندار کُرد از سوی آنان شد. من یک‌بار (بیشتر هم نه) ندیدم که حتی جهت حفظ ظاهر هم شده، آنانی که مطالبۀ استاندار بومی می‌کنند، از تعبیر «شایسته» هم در کنار استاندار بومی استفاده کنند و «استاندار شایستۀ بومی» را مطالبه کنند. بلکه صرفاً طلب، طلب استاندار «بومی» است و بس.

🔹️این هم حکایتی است که تنها متر، ملاک و معیار برای انتخاب استاندار، بومی یا غیربومی‌بودن آن شده و کسی تره‌ای برای تخصص، تجربه، سابقه و تعهد آن خرد نمی‌کند. این نیز مقدمه‌ای برای تداوم فلاکت و بدبختی‌ای است که استان را گرفتار خویش کرده که برخی فعالان آن توسل و تمسک به هر چیزی می‌جویند تا مطلوب خویش را محقق سازند، اما یک اپسیلون هم دغدغۀ استان و آینده، توسعه، رشد، امنیت و توقف مهاجرت نیروهای آن را ندارند؛ درحالی‌که ادعای دلسوزی‌شان گوش فلک را کر ساخته. من در عین حال که با استاندار کارآمد بومی (چه ترک، چه کرد) هیچ مشکلی ندارم و از آن استقبال هم می‌کنم، استاندار غیربومیِ شایسته را هزاران‌بار به استاندار بومی ناکارآمد ترجیح می‌دهم و معتقدم تأکید بر بومیّت استاندار و اساساً به‌کارگیری مفهوم و مطالبۀ «استاندار بومی» به‌جای شایسته‌سالاری، از هر طرف که باشد، برای اکنون و آیندۀ استان بسیار خطرناک‌تر از کرونا، طاعون، سیفلیس، ابولا و قحطی است.

بر دیدۀ من خندی کاینجا ز چه می‌گرید؟
خندند بر آن دیده کاینجا نشود گریان.
@houshyarshayan

BY یادداشت‌ها | شایان هوشیار