یادداشت‌ها | شایان هوشیار

✅️ کشف حجاب و تحریف تاریخ

✍️ شایان هوشیار
➖️ ۲۰ دی ۱۴۰۳

🔸️اخیراً جناب شاهزاده رضا پهلوی، پستی منتشر کرده بودند به‌مناسبت سالروز اجرای سیاست کشف حجاب پدربزرگ مرحوم‌شان، رضاشاه، که البته شخصاً احترام زیادی به ایشان قائلم و منهای شکل حکمرانی پلیسی - دیکتاتوری، خوی بدبینی و سؤ ظن، شخصیت پارانوئید و خصلت قلدری و زورگویی مشارالیه، اختلاف چندانی چه با ایشان و چه با فرزند مرحوم‌شان (محمدرضاشاه) ندارم و سیاست‌های اقتصادی، اجتماعی و تا حدودی هم فرهنگی هر دو مرحوم را تصدیق و تأیید می‌کنم. بنده نیز صبح ۱۷ دی، به همین مناسبت در توئیتی نوشتم: «امروز سالروز اجرای سیاست ‎کشف حجاب رضاشاه است. آن سیاست به‌همان اندازه غلط بود که سیاست ‎حجاب اجباری جمهوری اسلامی. همّ و غمّ ‎رضاشاه خارج کردن ‎زنان از پستوی خانه و وارد کردن‌شان به جامعه بود و تقلای ج.ا نشان‌دادن اقتدارش. اما هر دو خطا رفتند و ندانستند ‎جبر نتیجۀ عکس دارد».

🔹️جناب شاهزاده اقدامی که رضاشاه کرد را اقدامی دوران‌ساز، تاریخ‌ساز و شجاعانه دانسته بودند که «برای آزادسازی زنان ایران از پستوی تحجر و انزوا» صورت پذیرفته بوده. اضافه فرموده بودند که آن سیاست نه «کشف حجاب»، بلکه «آزادی پوشش» نام داشته. بعد هم مطالبی آورده بودند که به‌واسطۀ این سیاست، زنان ایران فرصت یافتند به پشتوانۀ دولت ملی‌ای که حافظ امنیت و آزادی‌شان بود، از بند تحجر و ارتجاع رهایی یابند.

🔸️چنین پیام‌هایی در چنین مناسبت‌هایی از ایشان مسبوق به سابقه است. قبلاً هم در سالگرد انقلاب مشروطه پیامی صادر فرموده بودند، که پر از چنین مفاهیم و تعابیر بود و در آن، در کمال ناباوری، اعلام کرده بودند که پدربزرگ و پدر مرحوم‌شان ادامه‌دهندگان راه مشروطه بودند و بر اساس اهداف و آرمان‌های مشروطه حکومت کردند. درحالی‌که حتی یک دانش‌آموز ابتدایی‌ای که ذره‌ای تاریخ خوانده باشد، می‌داند که این ادعا چه‌قدر با واقعیت‌های رژیم پهلوی در تضاد و تناقض است و اساساً دلیل انقلاب ۵۷ نیز همین مسئله بود. در حقیقت، نقطۀ شروع اختلاف بنده با سلطنت‌طلبان و بالأخص شخص شخیص جناب شاهزاده، از همین ابتدائیات و بدیهیات مبرهن، مشخص و مسلم است. یعنی ما باید بر سر بدیهیات هم با ایشان بحث نماییم و اثبات کنیم ماست سفید است و ذغال سیاه. همان مصیبت و بدبختی‌ای که در مواجهه با سایر ایدئولوژی‌زدگان نیز داریم. از جمله حزب‌اللهی‌ها، تندروهای تُرک، کُرد و... .

🔹️بایستی برخلاف بیانات ایشان گفت که نمی‌توان به‌زور چادر، برقع، پوشیه، لچک و روسری از سر زنان کشید و اسم آن را «آزادی پوشش» گذاشت. من بحثی در مورد نیت و هدف رضاشاه ندارم و از قضا فرض می‌گیرم انگیزۀ همایونی معظم له کاملاً مثبت و دلسوزانه بوده. کتاب جدیدم پیرامون سیاست‌های فرهنگی رضاشاه، که به‌زودی منتشر خواهد شد نیز در همین خصوص است. اما حتی اگر نیت ایشان مثبت نیز بوده باشد، توجیه‌گر روش اجرای نادرست آن سیاست‌ها نیست. نکتۀ اشتراک رضاشاه و محمدرضاشاه با جمهوری اسلامی هم در همین نقطه است. هم آن پدر و پسر مرحوم (که عمیقاً به هر دو احترام قائلم) گمان می‌بردند توسل و تمسک به زور و جبر و مشت آهنین پاسخگوست، هم نظام اسلامی ظرف قریب به نیم قرن اخیر فکر می‌کند می‌تواند با سرکوب و منکوب، حرف خود را به‌کرسی نشانده و حقنۀ جامعه نماید. درحالی‌که هر دو سخت در اشتباه بودند و هستند. به‌عنوان کسی که کارش تاریخ ایران است، جایی ندیده و نخوانده‌ام که از سیاست کشف حجاب رضاشاه در زمان خود استقبالی به‌وجود آمده باشد که جناب ولیعهد آن را «پیشرو» و «آغازگر تحولی بزرگ» می‌خوانند. البته منهای الان، که بخش زیادی از جامعه، آن و امثال آن سیاست را ستایش می‌کنند؛ که این هم محصول نفرت و انزجاری است که از جمهوری اسلامی به‌دل دارند و هرگز نمی‌تواند حجتی بر درستی آن سیاست رضاشاه باشد.

🔸️مشکل تمام ایدئولوژی‌زدگان، ایدئولوژی‌باوران و ایدئولوژی‌اندیشان همین است: بیگانگی با واقعیت‌ها، سیر در عوالم خودساخته، بزک و دوزک‌کردن دل‌فریب و رنگ لعاب‌بخشی مثبت به آنچه که بدان باور دارند و آن را درست می‌دانند، حتی اگر واقعیت آن‌گونه نباشد. نمی‌دانم جناب شاهزاده چگونه انتظار دارند مردم و خصوصاً نخبگان جامعۀمان به ایشان اعتماد نمایند، درحالی‌که کم‌ترین و کوچک‌ترین تعهدی به واقعیت‌های تاریخی ندارند و در روز روشن آن‌ها را تحریف و باب طبع خودشان بازنویسی می‌کنند. بماند عدم اعتماد به صداقت و انصاف‌شان، که قبلاً هم در توئیتی نوشتم هنگامی می‌توانستم به صداقت‌شان باور داشته باشم، که حاضر می‌شدند «یک کلمه» جنایات اسرائیل در نوار غزه و شخم‌زدن آن را محکوم نمایند و نگران تکدر خاطر نتانیاهو نباشند. ای‌کاش سیاسیون، نخبگان و اپوزیسیون ما می‌توانستند راه و رسم کنش‌گری و فعالیت را اندکی از غربی‌هایی بیاموزند که سال‌هاست کنارشان زندگی می‌کنند.
@houshyarshayan

www.tgoop.com/houshyarshayan/310

1.2K viewsJan 9 at 11:35

✅️ کشف حجاب و تحریف تاریخ

✍️ شایان هوشیار
➖️ ۲۰ دی ۱۴۰۳

🔸️اخیراً جناب شاهزاده رضا پهلوی، پستی منتشر کرده بودند به‌مناسبت سالروز اجرای سیاست کشف حجاب پدربزرگ مرحوم‌شان، رضاشاه، که البته شخصاً احترام زیادی به ایشان قائلم و منهای شکل حکمرانی پلیسی - دیکتاتوری، خوی بدبینی و سؤ ظن، شخصیت پارانوئید و خصلت قلدری و زورگویی مشارالیه، اختلاف چندانی چه با ایشان و چه با فرزند مرحوم‌شان (محمدرضاشاه) ندارم و سیاست‌های اقتصادی، اجتماعی و تا حدودی هم فرهنگی هر دو مرحوم را تصدیق و تأیید می‌کنم. بنده نیز صبح ۱۷ دی، به همین مناسبت در توئیتی نوشتم: «امروز سالروز اجرای سیاست ‎کشف حجاب رضاشاه است. آن سیاست به‌همان اندازه غلط بود که سیاست ‎حجاب اجباری جمهوری اسلامی. همّ و غمّ ‎رضاشاه خارج کردن ‎زنان از پستوی خانه و وارد کردن‌شان به جامعه بود و تقلای ج.ا نشان‌دادن اقتدارش. اما هر دو خطا رفتند و ندانستند ‎جبر نتیجۀ عکس دارد».

🔹️جناب شاهزاده اقدامی که رضاشاه کرد را اقدامی دوران‌ساز، تاریخ‌ساز و شجاعانه دانسته بودند که «برای آزادسازی زنان ایران از پستوی تحجر و انزوا» صورت پذیرفته بوده. اضافه فرموده بودند که آن سیاست نه «کشف حجاب»، بلکه «آزادی پوشش» نام داشته. بعد هم مطالبی آورده بودند که به‌واسطۀ این سیاست، زنان ایران فرصت یافتند به پشتوانۀ دولت ملی‌ای که حافظ امنیت و آزادی‌شان بود، از بند تحجر و ارتجاع رهایی یابند.

🔸️چنین پیام‌هایی در چنین مناسبت‌هایی از ایشان مسبوق به سابقه است. قبلاً هم در سالگرد انقلاب مشروطه پیامی صادر فرموده بودند، که پر از چنین مفاهیم و تعابیر بود و در آن، در کمال ناباوری، اعلام کرده بودند که پدربزرگ و پدر مرحوم‌شان ادامه‌دهندگان راه مشروطه بودند و بر اساس اهداف و آرمان‌های مشروطه حکومت کردند. درحالی‌که حتی یک دانش‌آموز ابتدایی‌ای که ذره‌ای تاریخ خوانده باشد، می‌داند که این ادعا چه‌قدر با واقعیت‌های رژیم پهلوی در تضاد و تناقض است و اساساً دلیل انقلاب ۵۷ نیز همین مسئله بود. در حقیقت، نقطۀ شروع اختلاف بنده با سلطنت‌طلبان و بالأخص شخص شخیص جناب شاهزاده، از همین ابتدائیات و بدیهیات مبرهن، مشخص و مسلم است. یعنی ما باید بر سر بدیهیات هم با ایشان بحث نماییم و اثبات کنیم ماست سفید است و ذغال سیاه. همان مصیبت و بدبختی‌ای که در مواجهه با سایر ایدئولوژی‌زدگان نیز داریم. از جمله حزب‌اللهی‌ها، تندروهای تُرک، کُرد و... .

🔹️بایستی برخلاف بیانات ایشان گفت که نمی‌توان به‌زور چادر، برقع، پوشیه، لچک و روسری از سر زنان کشید و اسم آن را «آزادی پوشش» گذاشت. من بحثی در مورد نیت و هدف رضاشاه ندارم و از قضا فرض می‌گیرم انگیزۀ همایونی معظم له کاملاً مثبت و دلسوزانه بوده. کتاب جدیدم پیرامون سیاست‌های فرهنگی رضاشاه، که به‌زودی منتشر خواهد شد نیز در همین خصوص است. اما حتی اگر نیت ایشان مثبت نیز بوده باشد، توجیه‌گر روش اجرای نادرست آن سیاست‌ها نیست. نکتۀ اشتراک رضاشاه و محمدرضاشاه با جمهوری اسلامی هم در همین نقطه است. هم آن پدر و پسر مرحوم (که عمیقاً به هر دو احترام قائلم) گمان می‌بردند توسل و تمسک به زور و جبر و مشت آهنین پاسخگوست، هم نظام اسلامی ظرف قریب به نیم قرن اخیر فکر می‌کند می‌تواند با سرکوب و منکوب، حرف خود را به‌کرسی نشانده و حقنۀ جامعه نماید. درحالی‌که هر دو سخت در اشتباه بودند و هستند. به‌عنوان کسی که کارش تاریخ ایران است، جایی ندیده و نخوانده‌ام که از سیاست کشف حجاب رضاشاه در زمان خود استقبالی به‌وجود آمده باشد که جناب ولیعهد آن را «پیشرو» و «آغازگر تحولی بزرگ» می‌خوانند. البته منهای الان، که بخش زیادی از جامعه، آن و امثال آن سیاست را ستایش می‌کنند؛ که این هم محصول نفرت و انزجاری است که از جمهوری اسلامی به‌دل دارند و هرگز نمی‌تواند حجتی بر درستی آن سیاست رضاشاه باشد.

🔸️مشکل تمام ایدئولوژی‌زدگان، ایدئولوژی‌باوران و ایدئولوژی‌اندیشان همین است: بیگانگی با واقعیت‌ها، سیر در عوالم خودساخته، بزک و دوزک‌کردن دل‌فریب و رنگ لعاب‌بخشی مثبت به آنچه که بدان باور دارند و آن را درست می‌دانند، حتی اگر واقعیت آن‌گونه نباشد. نمی‌دانم جناب شاهزاده چگونه انتظار دارند مردم و خصوصاً نخبگان جامعۀمان به ایشان اعتماد نمایند، درحالی‌که کم‌ترین و کوچک‌ترین تعهدی به واقعیت‌های تاریخی ندارند و در روز روشن آن‌ها را تحریف و باب طبع خودشان بازنویسی می‌کنند. بماند عدم اعتماد به صداقت و انصاف‌شان، که قبلاً هم در توئیتی نوشتم هنگامی می‌توانستم به صداقت‌شان باور داشته باشم، که حاضر می‌شدند «یک کلمه» جنایات اسرائیل در نوار غزه و شخم‌زدن آن را محکوم نمایند و نگران تکدر خاطر نتانیاهو نباشند. ای‌کاش سیاسیون، نخبگان و اپوزیسیون ما می‌توانستند راه و رسم کنش‌گری و فعالیت را اندکی از غربی‌هایی بیاموزند که سال‌هاست کنارشان زندگی می‌کنند.
@houshyarshayan

BY یادداشت‌ها | شایان هوشیار