@GALAA JIREENYAA

🗣 Dhukkuba Vaayirasii Tiruu/Viral Hepatitis:

👉 Dhukkubni Tiruu kan "Viral Hepatitis" jedhamu gosoota vaayiresii shan (Hepatitis A, hepatitis B, hepatitis C, hepatitis D fi hepatitis E virus) jedhamaniin kan nama qabu yoo ta'u, rakkoo tiruu yeroo dheeraa kan fidan hepatitis B fi C qofaadha.

👌 Dhukkubni kun lubbuu namoota hagamii galafataa jira?

👉 Yeroo ammaa vaayiresiin sodaachisaa fi biyya keenya keessattis lubbuu hedduu galafataa kan jiru Vaayirasii Tiruu keessaa isa gosa "B" jedhamu kanadha.

✍ Addunyaa keenya irra namoonni gara biliyeena 2 ta'an vaayiresii kanaan kan qabaman yoo ta'u,

~ hedduun isaanii ittisa qaamaa (immunity) dhiiga keessa jirun lolamanii badu.

~ Gara miliyoona 300 ol kan ta'an Vaayirasii hepatitis B'n qaama isaanii keessatti argama. Kanneen keessaa walakkaa miliyeenaa kan ta'an waggaa tokko keessatti sababa vaayirasii kanaan lubbuun isaanii ni darba.

👉 Gara biyya keenyaatti yoo dhufnu argamni vaayirasii kanaa akka dhaabbanni ittisa fi to'annoo dhukkubootaa (CDC) gabaasetti dhibbeentaa 10 hanga 20 ta'a.

👉 Kana jechuun namoota 10 keessaa namni 1 vaayirasii kana of keessaa qaba. Nama biraattis dabarsuu danda'a. Kun hagam akka inni baay'inaan argamuu fi hagam akka of eeggachuu qabnu nutti mul'isa.

👌 Namootni dhukkuba kanaaf saaxilamoo ta'an:

~ Namoota Mana Yaalaa keessa hojjetan, ogeessota fayyaa dabalatee ( dhangala'aa qaama dhukkubsataa keessaa bahuuf saaxilamoo waan ta'aniif)

~ Namoota wal qunnamtii saalaa namoota adda Addaa hedduu waliin taasisan (multiple sexual partners).

~ Dubartoota Mana Bunaa keessa galiif jecha wal qunnamtii saalaa dalagan (commercial sex workers) fi k.k.f.

✍ Vaayirasiin hepatitis B akkuma vaayirasii HIV karaan namaa namatti daddarbuu isaa walfakkaatus dandeettiin daddarbuu isaa kan vaayirasii HIV harka 50 oliin caala.

👌 Karaalee daddarbiinsa Dhukkuba Vaayirasii hepatitis B:

👉 Vaayirasiin hepatitis B kun karaan ittiin daddarbu inni guddaan karaa wal qunnamtii saalaa fi meeshaalee qara qaban waliin fayyadamuudhaani.

👉 Akkasumas haadha irraa daa'imatti (yeroo da'umsaa fi gadameessa keessatti), dhangala'aan kamiyyuu qaama dhukkubsataa irraa gara nama fayyaatti faca'uun ni daddarba.

✍ Hub: Vaayirasiin hepatitis B akkuma vaayirasii HIV karaa wal fakkaataa haa daddarban malee carraan nama irraa namatti daddarbuu vaayirasichaa kan HIV caalaa baay'ee olka'aadha!

👌 Mallattoo dhukkuba vaayirasii hepatitis B:

👉 Vaayirasiin hepatitis B nama tokko erga qabatee booda waggoota dheeraadhaaf mallattoo tokkollee osoo hin agisiisiin dhokatee jiraata.

👉 Yeroo kana namootni vaayirasii kana qaban (baataan) gara nama biraatti dabarsu.

👉 Waggoota dheeraa erga nama keessa turee booda suuta suutaan seelota tiruu hojiin ala taasisa. Kanneen biroo ammoo kaanserii tiruu (hepatocellular carcinoma) qabsiisa.

👉 Vaayirasiin kun dhukkuboota kana erga namatti fidee booda, mallattoowwan miidhamuu ykn dadhabuu tiruu argisiisan kanneen armaan gadii mul'isa:

~ Qaamni guutummaa guutuutti (keessattuu garaan) dhiita'uu,

~ Haalluun ijaa gara keellootti jijjiiramuu,

~ Haalluun fincaanii gara bifa coca cola fakkaachuu,

~ Nyaata jibbisiisuu,

~ Balaqqamsiisuu,

~ Dhaqna gubsiisuu fi k.k.f.

👌 Of eeggannoo taasifamuu qabu:

1. Namoota dhukkuba kanaan qabaman ykn mallattoo dhukkuba kanaa qaban harka duwwaa tuttuquu irraa of qusachuu.

2. Talaalliin hepatitis B virus fudhachuun haga dhibbeentaa 90 umrii guutuu dhukkubicha namarraa dhorkuu danda'a.

👉 Talaalliin kun keessattuu namoota Mana Yaalaa keessa hojjetaniif namoota wal qunnamtii saalaa namoota hedduu waliin taasisaniif baay'ee barbaachisa.

👉 Talaalliin kun daa'immaniif akkuma sagantaa talaalliitti kennamaa jira. Namoota umriin sadarkaa daa'immanii ol ta'eef garuu kilinikoota dhuunfaa hedduu keessatti waan argamuuf fudhachuu hin dagatiinaa.

3. Akka tasaa talaallii kana osoo hin fudhatiin dhiiga nama dhukkuba kanaan qabameen walitti buutan, qorichi sa'a 72 keessatti fudhachuu qabdan (immunoglobulin) waan jiruuf hatattamaan Mana Yaalaa deemuun dirqama.

👌 Furmaatni nama dhukkubichaan qabameef taasifamu maali?

www.tgoop.com/joinGalaaJireenyaa/93

2.4K viewsYonathan Add-Like, Sep 6, 2020 at 09:49

🗣 Dhukkuba Vaayirasii Tiruu/Viral Hepatitis:

👉 Dhukkubni Tiruu kan "Viral Hepatitis" jedhamu gosoota vaayiresii shan (Hepatitis A, hepatitis B, hepatitis C, hepatitis D fi hepatitis E virus) jedhamaniin kan nama qabu yoo ta'u, rakkoo tiruu yeroo dheeraa kan fidan hepatitis B fi C qofaadha.

👌 Dhukkubni kun lubbuu namoota hagamii galafataa jira?

👉 Yeroo ammaa vaayiresiin sodaachisaa fi biyya keenya keessattis lubbuu hedduu galafataa kan jiru Vaayirasii Tiruu keessaa isa gosa "B" jedhamu kanadha.

✍ Addunyaa keenya irra namoonni gara biliyeena 2 ta'an vaayiresii kanaan kan qabaman yoo ta'u,

~ hedduun isaanii ittisa qaamaa (immunity) dhiiga keessa jirun lolamanii badu.

~ Gara miliyoona 300 ol kan ta'an Vaayirasii hepatitis B'n qaama isaanii keessatti argama. Kanneen keessaa walakkaa miliyeenaa kan ta'an waggaa tokko keessatti sababa vaayirasii kanaan lubbuun isaanii ni darba.

👉 Gara biyya keenyaatti yoo dhufnu argamni vaayirasii kanaa akka dhaabbanni ittisa fi to'annoo dhukkubootaa (CDC) gabaasetti dhibbeentaa 10 hanga 20 ta'a.

👉 Kana jechuun namoota 10 keessaa namni 1 vaayirasii kana of keessaa qaba. Nama biraattis dabarsuu danda'a. Kun hagam akka inni baay'inaan argamuu fi hagam akka of eeggachuu qabnu nutti mul'isa.

👌 Namootni dhukkuba kanaaf saaxilamoo ta'an:

~ Namoota Mana Yaalaa keessa hojjetan, ogeessota fayyaa dabalatee ( dhangala'aa qaama dhukkubsataa keessaa bahuuf saaxilamoo waan ta'aniif)

~ Namoota wal qunnamtii saalaa namoota adda Addaa hedduu waliin taasisan (multiple sexual partners).

~ Dubartoota Mana Bunaa keessa galiif jecha wal qunnamtii saalaa dalagan (commercial sex workers) fi k.k.f.

✍ Vaayirasiin hepatitis B akkuma vaayirasii HIV karaan namaa namatti daddarbuu isaa walfakkaatus dandeettiin daddarbuu isaa kan vaayirasii HIV harka 50 oliin caala.

👌 Karaalee daddarbiinsa Dhukkuba Vaayirasii hepatitis B:

👉 Vaayirasiin hepatitis B kun karaan ittiin daddarbu inni guddaan karaa wal qunnamtii saalaa fi meeshaalee qara qaban waliin fayyadamuudhaani.

👉 Akkasumas haadha irraa daa'imatti (yeroo da'umsaa fi gadameessa keessatti), dhangala'aan kamiyyuu qaama dhukkubsataa irraa gara nama fayyaatti faca'uun ni daddarba.

✍ Hub: Vaayirasiin hepatitis B akkuma vaayirasii HIV karaa wal fakkaataa haa daddarban malee carraan nama irraa namatti daddarbuu vaayirasichaa kan HIV caalaa baay'ee olka'aadha!

👌 Mallattoo dhukkuba vaayirasii hepatitis B:

👉 Vaayirasiin hepatitis B nama tokko erga qabatee booda waggoota dheeraadhaaf mallattoo tokkollee osoo hin agisiisiin dhokatee jiraata.

👉 Yeroo kana namootni vaayirasii kana qaban (baataan) gara nama biraatti dabarsu.

👉 Waggoota dheeraa erga nama keessa turee booda suuta suutaan seelota tiruu hojiin ala taasisa. Kanneen biroo ammoo kaanserii tiruu (hepatocellular carcinoma) qabsiisa.

👉 Vaayirasiin kun dhukkuboota kana erga namatti fidee booda, mallattoowwan miidhamuu ykn dadhabuu tiruu argisiisan kanneen armaan gadii mul'isa:

~ Qaamni guutummaa guutuutti (keessattuu garaan) dhiita'uu,

~ Haalluun ijaa gara keellootti jijjiiramuu,

~ Haalluun fincaanii gara bifa coca cola fakkaachuu,

~ Nyaata jibbisiisuu,

~ Balaqqamsiisuu,

~ Dhaqna gubsiisuu fi k.k.f.

👌 Of eeggannoo taasifamuu qabu:

1. Namoota dhukkuba kanaan qabaman ykn mallattoo dhukkuba kanaa qaban harka duwwaa tuttuquu irraa of qusachuu.

2. Talaalliin hepatitis B virus fudhachuun haga dhibbeentaa 90 umrii guutuu dhukkubicha namarraa dhorkuu danda'a.

👉 Talaalliin kun keessattuu namoota Mana Yaalaa keessa hojjetaniif namoota wal qunnamtii saalaa namoota hedduu waliin taasisaniif baay'ee barbaachisa.

👉 Talaalliin kun daa'immaniif akkuma sagantaa talaalliitti kennamaa jira. Namoota umriin sadarkaa daa'immanii ol ta'eef garuu kilinikoota dhuunfaa hedduu keessatti waan argamuuf fudhachuu hin dagatiinaa.

3. Akka tasaa talaallii kana osoo hin fudhatiin dhiiga nama dhukkuba kanaan qabameen walitti buutan, qorichi sa'a 72 keessatti fudhachuu qabdan (immunoglobulin) waan jiruuf hatattamaan Mana Yaalaa deemuun dirqama.

👌 Furmaatni nama dhukkubichaan qabameef taasifamu maali?

BY @GALAA JIREENYAA