tgoop.com/kalam_shia/421
Last Update:
تاریخ ولادت و وفات ملاصدرا
ملاصدرا | آشتیانی | طباطبایی | محمد خامنه‌ای
تا حدود ۵۰-۴۰ سال پیش تاریخ ولادت ملاصدرا مشخص نبود، و طبق آنچه برخی گفته‌اند اولین بار صاحب المیزان با توجه به عبارتی از کتب ملاصدرا تاریخ ولادت او را گوش‌زد کردند. البته سید جلال آشتیانی نیز فهم این تاریخ ولادت را به خود نسبت می‌دهد که آن را از حاشیه یک نسخه خطی اسفار دیده است.¹
آشتیانی عبارت را چنین ذکر می‌کند:
هذه الافاضه کان ضحوه یوم الجمعه سابع جمادی الاولی لعام سبع وثلاثین بعد الالف من الهجره النبویه، وقد مضی من عمر المولف ثمان وخمسون سنه، منه.
۱۰۳۷ - ۵۸ = ۹۷۹
پس تاریخ ولادت ملاصدرا مصادف با سال ۹۷۹ق می‌شود.
البته عبارت دیگری که می‌توان از آن تاریخ ولادت ملاصدرا را حدس زد، جمله‌ای از او در کتاب مبداء و معاد است:
«انی مدة عمری هذا و قد بلغ الی اربعین ما رایت احدا من المعرضین عن تعلم الحکمة الا و قد غلب علیه حب الدنیا و الریاسة...».
از آنجا که پیشتر اشاره شد که طبق نسخه‌ای از کتاب مبداء و معاد _به شماره نسخه ۴۲۱/۱ در کتابخانه دانشگاه تهران_ که با مهر و خط ملاصدرا در انتهای آن تاریخ ۱۰۱۵ق درج شده لذا می‌توان به عدد دیگری رسید:
۱۰۱۵ - ۴۰ = ۹۷۵
یعنی تاریخ ولادت وی ۹۷۵ق باشد نه ۹۷۹ق.
البته با توجه به اینکه جمله حاشیه اسفار، بصورت دقیق‌تر و ریزتر به اعداد اشاره کرده است به نظر می‌رسد که شاید باید آن را تاریخ دقیق‌تری بدانیم، و بعید نباشد که ملاصدرا در حدود ۳۶سالگی عبارت قد بلغ الی اربعین را برای خود بکار برده باشد. والله العالم
وفات
آنچه سالیان درازی درباره تاریخ وفات ملاصدرا معروف بود، سال ۱۰۵۰ق بوده است اما چنانکه در یادداشت یکی از نوادگان او _فرزند علم الهدی_ آمده است،² سال دقیق وفات ملاصدرا سال ۱۰۴۵ق است نه ۱۰۵۰. و محل دفن او نیز نجف است و نه بصره. (او در بصره از دنیا می‌رود و جنازه‌اش به نجف منتقل می‌شود).
از نخستین کسانی که به این یادداشت و تاریخ ۱۰۴۵ق اشاره کرده است، سید محمد خامنه‌ای در کتاب سیر حکمت در ایران و اروپا است.³
----------------------------------
۱. آشتیانی، شرح حال و آرای فلسفی ملاصدرا، (چاپ۱۳۶۰، نهضت زنان مسلمان)، ص۲
۲. عین عبارت ایشان چنین است:
توفی جدی صدر العرفاء المتألهین بدر الحکماء المتبحرین محمد بن ابراهیم بن یحیی الشیرازی، المدعو بصدرالدین ـ انار الله برهانه المبین ـ بالبصرة و هو یرید الحج و زیارة سید المرسلین صلی الله علیه و علی اهل بیته الطاهرین سنة ۱۰۴۵، و حمل و نقل نعشه الشریف الی نجف الاشرف، وسمعت من بعض اصحابه، ولعلی سمعت عن ابی قدس الله روحه، انه _طاب ثراه_ مدفون بالجانب الایسر من الصحن المنور عند المرقد الطیب الشریف علی مشرفه السلام.
https://www.tgoop.com/kalam_shia/420
۳. سید محمد خامنه‌ای، سیر حکمت در ایران و اروپا، (چاپ ۱۳۸۰، انتشارات بنیاد صدرا)، ص۲۷۶
۱۴۰۱/۱/۲۷
@kalam_shia
.
BY |بررسی‌های کلامی|
Share with your friend now:
tgoop.com/kalam_shia/421