مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🟣آموزه‌های کوتاه اخلاقی از امام علی(ع)
    ✍#محمد_جعفر_سعیدیان‌فر

🏷۱) همزیستی مسالمت‌آمیز

قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: وَالْمُسَالَمَةُ خِبَاءُ الْعُيُوبِ (شرح نهج البلاغه آیت الله منتظری ج15، ص58 حکمت6)

مسالمت‌جویی پوشاننده عیوب است. (انسان به همان اندازه که در زیست شخصی از آشکار و آفتابی شدن عیوب خویش در رنج است، در زندگی اجتماعی هم این‌گونه است. یکی از اموری که عیوب انسان را چه به لحاظ روانی و چه به لحاظ اجتماعی می‌پوشاند زندگی مسالمت‌آمیز با دیگران است. ستیزه جویی و تخاصم هم خود شخص را وادار به واکنش‌های نامناسب و غیر اخلاقی می‌کند که نتیجه آن برملا شدن عیوب اوست و هم مخالف را ترغیب می‌کند تا در پی کشف و افشای عیوب او باشد. در نتیجه هم‌زیستی مسالمت آمیز با همه کسانی که ستیزه‌جو نیستند، برای زندگی آرامش‌بخش است.)

🏷۲) مشورت قبل از تصمیم و اندیشیدن قبل از عمل:

قَالَ عَلِیٌ(ع) : شَاوِرْ قَبْلَ أَنْ تَعْزِمَ وَ فَكِّرْ قَبْلَ أَنْ تَقْدِمَ.. (‌شرح غررالحکم خوانساری ج ۴، ح۵۷۵۴ ص۱۷۹)

پیش از هر تصمیم گرفتن مشورت کن و قبل از هر اقدام و عمل فكر كن و بیاندیش

🏷۳) خود شیفتگان

قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ لَيسَ يَفهَمُ كَلامُكَ مَن كَانَ كَلامُه لَكَ -أحَبُ إلَيهِ مِنَ الاستِماع ِمِنكَ- وَ لا يَعلَمُ نَصيحَتُكَ مَن غَلَبَ هَوَاهُ عَلَى رَأيِك-  وَ لا يَسلِمُ لَكَ مَنَ اِعتَقدَ-  أنَّه أتَمُ مَعرِفَة َبِمَا أشَرتَ عَلَيهِ بِهِ مِنكَ (شرح‏نهج‏البلاغة ابن‏أبي‏الحديد، ج۲۰، ص۳۳۷)

کسی که بیشتر شیفته سخن گفتن خویش است سخن تو را باخودش درک نمی‌کند (نمی‌شنود) و نصیحت (خیرخواهانه) تو اگر برخلاف تمایلات نفسانی کسی باشد به آن توجه نمی‌کند وتسلیم اندیشه تو نمی شود کسی که درباره موضوعی که تو به او مشورت دادی خود را آگاه تر و دارای فکر برتر از تو می‌داند (خودشیفتگان گوش شنوایی برای شنیدن کلام برتر از دیگران را ندارند)

🏷۴) انصاف گفتاری در نکوهش وستایش

قَالَ عَلِیٌ(ع): وَ قَلَّ مَا يُنْصِفُكَ اللِّسَانُ‏ فِي‏ نَشْرِ قَبِيحٍ أَوْ إِحْسَانٍ‌‏ (الكافي ؛ ج‏15 ؛ ص72 چ- دار الحدیث)

و چه کم‌شمار است که زبان در نکوهش امری قبیح یا ستایش امری نیکو، به انصاف سخن براند (غالباً همه دیده‌ایم و به اندازه خود بدان گرفتاریم که زبانمان در نکوهش چیزی که به نظرمان قبیح آمده است یا ستایش چیزی که نیکو می‌شمریم، رعایت انصاف و عدل نمی‌کند)

🏷۵) شکر نعمت و رعایت حرمت دیگران

قَالَ عَلِیٌ(ع) : شَرُّ النَّاسِ مَنْ لاَ يَشْكُرُ النِّعْمَةَ وَ لاَ يَرْعَى الْحُرْمَةَ...(شرح غرر الحکم خوانساری، ج۴، ص۱۷۰)

بدترين مردم كسيست كه شكر نكند نعمت را، و رعايت نكند حرمت و احترام مردم را (حرمت‌شکنی و بی‌توجهی به شخصیت، تجربه و دانش دیگران بویژه بزرگان و پیش کسوتان شّری است که آفت روابط اجتماعی است که با آسیب شناسی باید به درمان آن پرداخت)

🏷۶) پذیرش معذرت خواهی

قَالَ عَلِیٌ(ع) : شَرُّ النَّاسِ مَنْ لاَ يَقْبَلُ الْعُذْرَ وَ لاَ يُقِيلُ الذَّنْبَ. (‌شرح غرر الحکم خوانساری ج ۴، ص۱۶۵)

بدترين مردمان كسيست كه قبول نكند عذر را، و در نگذرد از گناه (در رابطه با دیگران کسی که پذیرای عذر آنان  برای اشتباهشان نباشد و درمقابل گناه آنان اهل عفو و گذشت نباشد و بفکر انتقام باشد از بدترین مردمان است)

🏷۷) ارزش امنیت وفراوانی

شَرُّ الْبِلاَدِ بَلَدٌ لاَ أَمْنَ فِيهِ وَ لاَ خِصْبَ. (‌شرح غرر الحکم خوانساری ج۴، ص۱۶۵)

بدترين شهرها شهريست كه نه امنيت باشد در آن و نه فراوانی و ارزانى

🏷۸) بدترین زمامداران

قَالَ عَلِیٌ(ع) : شَرُّ الْوُلاَةِ مَنْ يَخَافُهُ الْبَرِيءُ. (‌شرح غرر الحکم خوانساری، ج۴، ص۱۶۶)

بدترين حكام حاكميست كه بترسد از او بى‌گناه، (بی‌گناهان از حاکمان ستمگر می ترسند چون با اتهام انسانهای آزاده بی گناه را به بند می کشند وگرنه حاکم عادل بر اساس اصل برائت حقوق انسانها را به رسمیت می شناسد و مراعات می کند)

🌐https://www.tgoop.com/majmaqomh

Telegram

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

کانال رسمی مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

📍آدرس اینستاگرام :

https://www.instagram.com/majma_qomh

📍آدرس ایتا :

https://eitaa.com/majmaqomh

www.tgoop.com/majmaqomh/3859

1.6K viewsedited  Jan 13 at 15:52

🟣آموزه‌های کوتاه اخلاقی از امام علی(ع)
    ✍#محمد_جعفر_سعیدیان‌فر

🏷۱) همزیستی مسالمت‌آمیز

قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: وَالْمُسَالَمَةُ خِبَاءُ الْعُيُوبِ (شرح نهج البلاغه آیت الله منتظری ج15، ص58 حکمت6)

مسالمت‌جویی پوشاننده عیوب است. (انسان به همان اندازه که در زیست شخصی از آشکار و آفتابی شدن عیوب خویش در رنج است، در زندگی اجتماعی هم این‌گونه است. یکی از اموری که عیوب انسان را چه به لحاظ روانی و چه به لحاظ اجتماعی می‌پوشاند زندگی مسالمت‌آمیز با دیگران است. ستیزه جویی و تخاصم هم خود شخص را وادار به واکنش‌های نامناسب و غیر اخلاقی می‌کند که نتیجه آن برملا شدن عیوب اوست و هم مخالف را ترغیب می‌کند تا در پی کشف و افشای عیوب او باشد. در نتیجه هم‌زیستی مسالمت آمیز با همه کسانی که ستیزه‌جو نیستند، برای زندگی آرامش‌بخش است.)

🏷۲) مشورت قبل از تصمیم و اندیشیدن قبل از عمل:

قَالَ عَلِیٌ(ع) : شَاوِرْ قَبْلَ أَنْ تَعْزِمَ وَ فَكِّرْ قَبْلَ أَنْ تَقْدِمَ.. (‌شرح غررالحکم خوانساری ج ۴، ح۵۷۵۴ ص۱۷۹)

پیش از هر تصمیم گرفتن مشورت کن و قبل از هر اقدام و عمل فكر كن و بیاندیش

🏷۳) خود شیفتگان

قَالَ عَلِیٌ عَلَيْهِ السَّلاَمُ لَيسَ يَفهَمُ كَلامُكَ مَن كَانَ كَلامُه لَكَ -أحَبُ إلَيهِ مِنَ الاستِماع ِمِنكَ- وَ لا يَعلَمُ نَصيحَتُكَ مَن غَلَبَ هَوَاهُ عَلَى رَأيِك-  وَ لا يَسلِمُ لَكَ مَنَ اِعتَقدَ-  أنَّه أتَمُ مَعرِفَة َبِمَا أشَرتَ عَلَيهِ بِهِ مِنكَ (شرح‏نهج‏البلاغة ابن‏أبي‏الحديد، ج۲۰، ص۳۳۷)

کسی که بیشتر شیفته سخن گفتن خویش است سخن تو را باخودش درک نمی‌کند (نمی‌شنود) و نصیحت (خیرخواهانه) تو اگر برخلاف تمایلات نفسانی کسی باشد به آن توجه نمی‌کند وتسلیم اندیشه تو نمی شود کسی که درباره موضوعی که تو به او مشورت دادی خود را آگاه تر و دارای فکر برتر از تو می‌داند (خودشیفتگان گوش شنوایی برای شنیدن کلام برتر از دیگران را ندارند)

🏷۴) انصاف گفتاری در نکوهش وستایش

قَالَ عَلِیٌ(ع): وَ قَلَّ مَا يُنْصِفُكَ اللِّسَانُ‏ فِي‏ نَشْرِ قَبِيحٍ أَوْ إِحْسَانٍ‌‏ (الكافي ؛ ج‏15 ؛ ص72 چ- دار الحدیث)

و چه کم‌شمار است که زبان در نکوهش امری قبیح یا ستایش امری نیکو، به انصاف سخن براند (غالباً همه دیده‌ایم و به اندازه خود بدان گرفتاریم که زبانمان در نکوهش چیزی که به نظرمان قبیح آمده است یا ستایش چیزی که نیکو می‌شمریم، رعایت انصاف و عدل نمی‌کند)

🏷۵) شکر نعمت و رعایت حرمت دیگران

قَالَ عَلِیٌ(ع) : شَرُّ النَّاسِ مَنْ لاَ يَشْكُرُ النِّعْمَةَ وَ لاَ يَرْعَى الْحُرْمَةَ...(شرح غرر الحکم خوانساری، ج۴، ص۱۷۰)

بدترين مردم كسيست كه شكر نكند نعمت را، و رعايت نكند حرمت و احترام مردم را (حرمت‌شکنی و بی‌توجهی به شخصیت، تجربه و دانش دیگران بویژه بزرگان و پیش کسوتان شّری است که آفت روابط اجتماعی است که با آسیب شناسی باید به درمان آن پرداخت)

🏷۶) پذیرش معذرت خواهی

قَالَ عَلِیٌ(ع) : شَرُّ النَّاسِ مَنْ لاَ يَقْبَلُ الْعُذْرَ وَ لاَ يُقِيلُ الذَّنْبَ. (‌شرح غرر الحکم خوانساری ج ۴، ص۱۶۵)

بدترين مردمان كسيست كه قبول نكند عذر را، و در نگذرد از گناه (در رابطه با دیگران کسی که پذیرای عذر آنان  برای اشتباهشان نباشد و درمقابل گناه آنان اهل عفو و گذشت نباشد و بفکر انتقام باشد از بدترین مردمان است)

🏷۷) ارزش امنیت وفراوانی

شَرُّ الْبِلاَدِ بَلَدٌ لاَ أَمْنَ فِيهِ وَ لاَ خِصْبَ. (‌شرح غرر الحکم خوانساری ج۴، ص۱۶۵)

بدترين شهرها شهريست كه نه امنيت باشد در آن و نه فراوانی و ارزانى

🏷۸) بدترین زمامداران

قَالَ عَلِیٌ(ع) : شَرُّ الْوُلاَةِ مَنْ يَخَافُهُ الْبَرِيءُ. (‌شرح غرر الحکم خوانساری، ج۴، ص۱۶۶)

بدترين حكام حاكميست كه بترسد از او بى‌گناه، (بی‌گناهان از حاکمان ستمگر می ترسند چون با اتهام انسانهای آزاده بی گناه را به بند می کشند وگرنه حاکم عادل بر اساس اصل برائت حقوق انسانها را به رسمیت می شناسد و مراعات می کند)

🌐https://www.tgoop.com/majmaqomh

BY مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم