مخزن نکات نگارشی ؛ ویرایشی و دستوری

#معنا_شناسی_واژه
#عید

✳️ به اقتضای روز عید سعید مبعث رسول اکرم صلی الله علیه و آله، به بررسی معنا شناسی این واژه در کتاب التحقیق فی کلمات قرآن کریم مصطفوی پرداخته‌ایم.

▪️ریشه لغوی "عید"

▫️ریشه اصلی این کلمه "عاد" است که به معنای "بازگشت به عمل در مرتبه دوم" می‌باشد. یعنی، اقدامی ثانوی پس از مرتبه اول.
▫️ استدلال نویسنده برای این تعریف، تمایز قائل شدن بین "رجع" و "عاد" است. به گفته وی، "رجع" به معنای بازگشت صرف به مکان یا وضعیت قبلی است، در حالی که "عاد" علاوه بر بازگشت، بر انجام دوباره آن عمل نیز دلالت دارد.

▪️ تمایز بین "رجع" و "عاد"

▫️نویسنده برای اثبات مدعای خود، به آیه 28 سوره انعام استناد می‌کند:

«وَ لَوْ رُدُّوا لَعادُوا لِما نُهُوا عَنْهُ»

(و اگر بازگردانده شوند، قطعا به آنچه از آن نهی شده‌اند، بازمی‌گردند.)

استدلال نویسنده این است که در این آیه، اگر منظور صرفا مفهوم بازگشت بود، از حرف اضافه "إلی" استفاده می‌شد. علاوه بر این، بازگشت به چیزی لزوما به معنای انجام دوباره آن نیست. در حالی که "عاد" به صراحت بر انجام دوباره عمل دلالت دارد.

▪️ مفهوم "عاد" در قرآن

▫️نویسنده برای تبیین بیشتر مفهوم "عاد"، به آیه 51 سوره اسراء اشاره می‌کند:

«فَسَيَقُولُونَ مَنْ يُعِيدُنا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ»

(پس خواهند گفت: «چه کسی ما را بازمی‌گرداند؟» بگو: «کسی که شما را نخستین بار آفرید.»)

استدلال نویسنده این است که تعبیر "یُعِیدُنا" در این آیه، اشاره به این دارد که خلقت ثانوی، از نظر ذات و روح، عین خلقت اولیه است، هرچند که از نظر ظاهری و خصوصیات جسمی متفاوت باشد.

▪️مشتقات "عاد" و مفهوم آنها

▫️نویسنده در ادامه به مشتقات کلمه "عاد" و مفهوم آنها اشاره می‌کند:

🔹عود: چوب لطیفی که دوباره گیاه آن می‌روید و رشد می‌کند.
🔹عادت: حالتی که باعث تکرار عمل در دفعات بعدی می‌شود.
🔹عائده: منافعی که تکرار شده‌اند.
🔹عید: ایام شادی و سرور مخصوص که تکرار می‌شوند.
🔹عیادت: به خاطر تکرار آن.

▫️استدلال نویسنده این است که همه این مشتقات، به نوعی مفهوم بازگشت و تکرار را در خود دارند.

▪️ "معاد" و قوم عاد

▫️در پایان، نویسنده به کلمات "معاد" و "عاد" اشاره می‌کند و توضیحاتی درباره آنها ارائه می‌دهد:

🔹معاد: اسم مکان، به معنای محلی که در آن امری دوباره انجام می‌شود.
🔹عاد: نام قومی که در قرآن کریم از آنها یاد شده و داستان آنها با حضرت صالح و ارم مرتبط است.

❇️ منبع: کتاب التحقیق فی کلمات القرآن الکریم نويسنده: حسن مصطفوى ذیل ماده (ع و د)

@molavi_asar_o_afkar
@makhzanenokatenegarshi_virayashi

www.tgoop.com/makhzanenokatenegarshi_virayashi/3716

779 viewsedited  Jan 29 at 17:01

#معنا_شناسی_واژه
#عید

✳️ به اقتضای روز عید سعید مبعث رسول اکرم صلی الله علیه و آله، به بررسی معنا شناسی این واژه در کتاب التحقیق فی کلمات قرآن کریم مصطفوی پرداخته‌ایم.

▪️ریشه لغوی "عید"

▫️ریشه اصلی این کلمه "عاد" است که به معنای "بازگشت به عمل در مرتبه دوم" می‌باشد. یعنی، اقدامی ثانوی پس از مرتبه اول.
▫️ استدلال نویسنده برای این تعریف، تمایز قائل شدن بین "رجع" و "عاد" است. به گفته وی، "رجع" به معنای بازگشت صرف به مکان یا وضعیت قبلی است، در حالی که "عاد" علاوه بر بازگشت، بر انجام دوباره آن عمل نیز دلالت دارد.

▪️ تمایز بین "رجع" و "عاد"

▫️نویسنده برای اثبات مدعای خود، به آیه 28 سوره انعام استناد می‌کند:

«وَ لَوْ رُدُّوا لَعادُوا لِما نُهُوا عَنْهُ»

(و اگر بازگردانده شوند، قطعا به آنچه از آن نهی شده‌اند، بازمی‌گردند.)

استدلال نویسنده این است که در این آیه، اگر منظور صرفا مفهوم بازگشت بود، از حرف اضافه "إلی" استفاده می‌شد. علاوه بر این، بازگشت به چیزی لزوما به معنای انجام دوباره آن نیست. در حالی که "عاد" به صراحت بر انجام دوباره عمل دلالت دارد.

▪️ مفهوم "عاد" در قرآن

▫️نویسنده برای تبیین بیشتر مفهوم "عاد"، به آیه 51 سوره اسراء اشاره می‌کند:

«فَسَيَقُولُونَ مَنْ يُعِيدُنا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ»

(پس خواهند گفت: «چه کسی ما را بازمی‌گرداند؟» بگو: «کسی که شما را نخستین بار آفرید.»)

استدلال نویسنده این است که تعبیر "یُعِیدُنا" در این آیه، اشاره به این دارد که خلقت ثانوی، از نظر ذات و روح، عین خلقت اولیه است، هرچند که از نظر ظاهری و خصوصیات جسمی متفاوت باشد.

▪️مشتقات "عاد" و مفهوم آنها

▫️نویسنده در ادامه به مشتقات کلمه "عاد" و مفهوم آنها اشاره می‌کند:

🔹عود: چوب لطیفی که دوباره گیاه آن می‌روید و رشد می‌کند.
🔹عادت: حالتی که باعث تکرار عمل در دفعات بعدی می‌شود.
🔹عائده: منافعی که تکرار شده‌اند.
🔹عید: ایام شادی و سرور مخصوص که تکرار می‌شوند.
🔹عیادت: به خاطر تکرار آن.

▫️استدلال نویسنده این است که همه این مشتقات، به نوعی مفهوم بازگشت و تکرار را در خود دارند.

▪️ "معاد" و قوم عاد

▫️در پایان، نویسنده به کلمات "معاد" و "عاد" اشاره می‌کند و توضیحاتی درباره آنها ارائه می‌دهد:

🔹معاد: اسم مکان، به معنای محلی که در آن امری دوباره انجام می‌شود.
🔹عاد: نام قومی که در قرآن کریم از آنها یاد شده و داستان آنها با حضرت صالح و ارم مرتبط است.

❇️ منبع: کتاب التحقیق فی کلمات القرآن الکریم نويسنده: حسن مصطفوى ذیل ماده (ع و د)

@molavi_asar_o_afkar
@makhzanenokatenegarshi_virayashi

BY مخزن نکات نگارشی ؛ ویرایشی و دستوری