tgoop.com/nahjalbalaghah_ir/3205
Last Update:
#اخبار
#گزارش_متنی
💠 اولین کرسی علمی _ترویجی انجمن علمی مطالعات نهجالبلاغه ایران با عنوان «نحوه جریان جری و تطبیق در روش تفسیری امیرالمؤمنین -علیهالسّلام-»، عصر روز ۲۷ شهریور ۱۴۰۳ بطور مجازی برگزار شد.
🔸در ابتدای این کرسی، دکتر ناصر محمدی بعنوان ارائه دهنده کرسی، اصطلاح «جری و تطبیق» را به معنای جریان دادن و تطبیق آیات قرآنی بر مسائل جدید تفسیر کرد. وی با اشاره به پژوهشی جامع، به احصای روایات تفسیری از امیرالمؤمنین (ع) پرداخت و نشان داد که بخش قابل توجهی از این روایات به موضوع جری و تطبیق اختصاص دارد. این روش، رویکردی دینامیک در تفسیر قرآن است که به تطبیق معانی آیات با مسائل روز و شرایط مختلف اجتماعی و تاریخی میپردازد.
🔸وی گفت: منشأ اصطلاح «جری وتطبیق»، روایتی از امام صادق -علیهالسّلام- است که فرمودند: "حيٌّ يَجْرِي فِيمَنْ بَقِيَ كَمَا جَرَى فِيمَنْ مَضَى" (قرآن جریان پیدا میکند در آیندگان همچنان که در گذشتگان جریان داشته است).
محمدی سپس به یکی از نمونههای کاربرد جری و تطبیق در کلام علوی اشاره نمود و اظهار داشت: امیرالمؤمنین -علیهالسّلام- به اصحابی که بهانه برای شرکت نکردن در جنگ می آوردند، گفتار حضرت موسی -علیهالسّلام- به قوم بنی اسرائیل در قرآن را بیان داشتند: «يَا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّتِي كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَ لَا تَرْتَدُّوا عَلَى أَدْبَارِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خَاسِرِينَ مائده/21» و به اصحاب فرمود: برنگردید که دچار خسران خواهید شد و این سنت حضرت موسی -علیهالسّلام- بر شما نیز جاری است.
🔸این استاد فلسفه ادامه داد: در «جری و تطبیق» ابتدا یک مفهوم عام در نظر گرفته شده و در وهله بعد، آن مفهوم به مسائل جدید جریان و تطبیق داده میشود. "جری" به معنای جریان دادن و روان کردن آیات قرآن در طول زمان و تطبیق آن با مسائل جدید است و "تطبیق" به معنای تطبیق معانی عام و کلی آیات با مسائل خاص و جزئی است.
🔸محمدی ادامه داد: اهمیت این روش تفسیری در آن است که به قرآن نگاهی پویا و زنده داشته و آن را متناسب با نیازهای هر زمان و مکانی میداند. همچنین، با استفاده از این روش، میتوان از آموزههای قرآن در حل مسائل روزمره استفاده کرد و به عمق معانی قرآن پی برد.
🔸وی در پایان افزود: با توجه به اینکه امیرالمؤمنین -علیهالسّلام- با استفاده از این روش، به تفسیر قرآن پرداخته و آن را با شرایط زمان خود و نیازهای جامعه تطبیق میدادند. این رویکرد میتواند برای پژوهشگران و علاقهمندان به علوم قرآنی، راهگشای تحقیقات بیشتر در این حوزه باشد.
🔸در ادامه دکتر عباس مصلاییپور، دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق -علیهالسّلام-، ضمن تقدیر از زحمات دکتر محمدی به نقد برخی دیدگاهها و آراء دکتر محمدی در این زمینه پرداخت.
وی با اشاره به تفاوتهای ظریف بین مفاهیم جری و تطبیق، بطن و روایات تفسیری، خواستار تبیین دقیقتر این مفاهیم شد.
🔸مصلاییپور همچنین بر اهمیت بررسی جایگاه جری و تطبیق در میان سایر روشهای تفسیری تأکید کرد و گفت: علامه طباطبایی عبارت «وَ هِيَ مِنَ الْجَرْيِ وَ التَّطْبِيقِ أَوْ مِنَ الْبَطْنِ وَ لَيْسَتْ بِمُفَسِّرَةٍ» را در چند موضع از تفسیر المیزان آورده است. لازم است جری و تطبیق بطور کامل تبیین و تفاوتش با سایر مراتب فهم آیات (همچون بطن و تأویل) بیان گردد. اگر مرحوم علامه طباطبایی ابداع کننده جری و تطبیق هستند؛ حال باید دید ایشان جری و تطبیق را کنار چه مقولههایی در آثار خود آورده است. آیت الله معرفت میگوید جری و تطبیق از مقوله تأویل است. جری و تطبیق روش تفسیری نیست؛ بلکه میتوان از آن بعنوان قاعده تفسیری یاد کرد.
وی بعنوان نکته پایانی متذکر شد: شأن نزول و سبب نزول با بحث جری و تطبیق تطابقهایی دارد، ولی این مسئله همواره میان قدما و متأخران مثل سیوطی مورد اختلاف نظر بوده است.
🔸دکتر محمدهادی امین ناجی، استاد گروه الهیات دانشگاه پیام نور بعنوان دومین ناقد کرسی، بر ضرورت شناخت دقیق مخاطب و مبانی این روش تفسیری تأکید کرد. وی همچنین پیشنهاداتی برای تکمیل پژوهش ارائه شده، از جمله استفاده از منابع پژوهشی غیرایرانی و فصلبندی دقیقتر، ارائه نمود.
🔸وی ادامه داد: عنوان کرسی به اندازهای مفصل است که برای تبیین مطلوب آن باید جلسات دیگری با صلاحدید مسئولان برگزار شود.
🔸امینناجی در پایان اشاره کرد: لازم است با تدوین تعاریف دقیق مقوله جری و تطبیق، بطن و ظهر و دیگر اصطلاحات مشتبه، از در آمیختگی مفاهیم جلوگیری شود.
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
BY انجمن مطالعات نهج البلاغه ایران
Share with your friend now:
tgoop.com/nahjalbalaghah_ir/3205