tgoop.com/nasrollahhekmat/4457
Last Update:
▫️
بـرگی از کتـاب
« سه فیلسـوف ، سه اثـر ، سه رخـداد »
بخش دوم : سه فیلسوف ، سه اثر ، سه رخداد
🔹 مقدّمه
در ایـن بخش که در واقع اصل کتاب و قلب آن است ، می‌خواهیم این سه سه‌گانه را مورد مطالعه قرار دهیم . در این‌جا دو نکته در کار است که توجه به آن‌ها ضرورت دارد . اوّل این که ما این سـه سه‌گانه را به صورتی درهم تنیده مطالعـه می‌کنیم ؛ چرا که در زمین بحث ما آن‌ها به همین شکل درهم تنیده روییده‌اند و نمی‌توان از هم تفکیکشـان کرد . دوّم این که ما با این سـه رخداد به نحو کامل کار داریم امّا سه فیلسوف ، و سه اثر ، تا آن‌جایی مورد بحث قرار می‌گیرنـد که به جریان بحث مربوطند و به سایر جنبه‌ها و وجوه آن‌ها کاری نداریم . وجه آن هم روشن است . اصل ماجرا در بطن سه رخدادی است که در پهنهٔ زندگی فکری و فلسفی ابن‌سینا اتّفاق افتاده و ما ناگزیریم این سه رخداد را با تمام زوایا و اضلاعش مورد مداقّه قرار دهیم . به بیان دیگر آن‌گاه که ظاهر این جریان را می‌نگریم ، وضعیّت فـارابی ، وضعیّتی برزخی و میانبود است و به مثابهٔ همزهٔ وصلی به شمار می‌آید که ابن‌سینا را به ارسطو متصّل نموده است .
همچنین است رسالهٔ اغراض ؛ یعنی همچون حلقـه‌ای میـانی متافیزیک را به الهیـات شفـا وصل کرده است . امّا زیر پوسـت این جریان ظاهری ، امر دیگری جاری است و آن این که ابن‌سینا به لحاظ تـاریخی در نقطه‌ای قرار دارد که آیندهٔ فارابی و ارسـطو است . این دو فیلسوف با دو اثری که در دست دارند ، از سوی آینده ، ابن‌سینا ، فراخوانده شده‌اند .
تقدیر فلسفهٔ اسـلامی چنین رقم خورده است که دو فیلسوف بزرگ ، با دو اثـر که از جهات عدیده با هـم متفاوتند امّا در یک نقطه اشـتراک دارند ، در فیلسـوفی سـترگ ، فراهم آیند و با هم به گفت‌وگو بنشینند . اینک الهیـات شفا تجسّم گفت‌وگوی این سه فیلسوف است . بدین گونه است که «حقیقت» به منظور ظهور در بستر تـاریخ ، سـیری شـگفت‌انگیز را رقم زده است . در فردای بسیار دور ارسـطو ، و در فردای نه چندان نزدیک فـارابی ، تصویری از مابعدالطبیعه خلق شده که از یک‌سو بخش عمده‌ای از کاستی‌های آنِ ارسطو را ندارد و به جای آن‌ها درستی و کمال نهاده شده ؛ و از سوی دیگر این تصویر مطابق با پیرنگ فارابی در رسالهٔ اغـراض ، بسط و گسترش یافته و به برگ و بار نشسته است .
در این فصل ، ما نخست بحثمان را از نقطهٔ خواندن رسالهٔ اغراض ، که در فصل پیش اجمالاً مطرح شد پی می‌گیریم و در بارهٔ نقشهٔ راهی که فارابی پیش پای شیخ نهاده به مطالعه می‌نشینیم و کلیدهای اصلی فارابی را برای تأسیس مابعدالطبیعه به مثابهٔ «علم کلی» مورد تدقیق و شرح و بررسی قرار می‌دهیم . این‌ها مجموعاً پنج مبحث را شکل می‌دهند به قرار ذیل :
۱ . نقش اتّفاق در بازگشت ابن‌سینا به مابعدالطبیعه
۲ . تحیّر و گمشدگی ناشی از خواندن مابعدالطبیعهٔ ارسطو
۳ . مابعدالطبیعه به مثابهٔ علم کلی ( بیان ضرورت تأسیس این علم )
۴ . شرط امکان مابعدالطبیعه
۵ . وحدت مابعدالطبیعه
📜 سه فیلسوف ، سه اثر ، سه رخداد
صص ۵۵ - ۵۶
#دکتر_نصرالله_حکمت
#همراه_با_کتاب
#سه_فیلسوف_سه_اثر_سه_رخداد
@nasrollahhekmat
BY نصرالله حكمت
Share with your friend now:
tgoop.com/nasrollahhekmat/4457