tgoop.com/oriftolib/898
Last Update:
Кўйлак нега “ўнгийди”?
Кийимларга нисбатан ўнгимоқ сўзи қўлланади. Изоҳли луғатга кўра, ўнгимоқ ранги йўқолмоқ, асл ранги ўзгармоқ, туси ўчмоқ маъноларига эга.
Масалан:
Бундай бўёқ билан бўялган мато ўнгиб кетмайди.
“Фан ва турмуш”.
Устидаги гимнастёркаси ёмғирда ювилиб, офтобда ўнгиб, оқариб кетган эди.
И. Раҳим, Чин муҳаббат.
Ўнгимоқ аслида қайси сўздан пайдо бўлгани, ўзаги нима эканини “Девону луғатит турк” орқали аниқлаймиз.
“Девон”да ўнг сўзига ранг, бир нарсанинг ранги деб изоҳ берилган. Масалан, яшил ўнглуг тўн – яшил рангли кийим. Демак, ўнгимоқ сўзининг ранги кетмоқ маъноси айнан ана шу ранг маъноли “ўнг” ўзагига бориб тақалади.
Нарсанинг одатда кўриниб турадиган томони, сиртига ҳам “ўнг” сўзи ишлатилади. Масалан, гиламнинг ўнг томони, кийимнинг ўнги. Ана шу ўнг ҳам ранг маъносидаги ўнгдан келиб чиққан бўлиши мумкин. Чунки одатда кийим ёки буюмларнинг кўриниб турадиган ташқи томони, сирти бўялган. Ранг берилган томонга “ўнг” сўзи ишлатилган бўлиши эҳтимоли катта.
@oriftolib
BY Orif Tolib
Share with your friend now:
tgoop.com/oriftolib/898