tgoop.com/rmansouri_ir/507
Last Update:
برنامه گفتگو: حیات در زمین و کیهان
برگزارکننده: مجله نجوم در مدرسه صفر و یک
تهران - ۹ آبان ۱۴۰۲
متخصصان:
سهراب راهوار، اخترشناس، دانشگاه صنعتی شریف
مهدی صادقی، زیست‌شناس، استاد پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست‌فناوری
مدیر گفتگو: رضا منصوری
برگزارکننده: مجله نجوم
۱. مفاهیم توافق بر اینکه از چه صحبت می‌کنیم و مفاهیم پایه کدام است. روی مفهوم‌هایی از جمله موجود زنده و بی‌جان، و نیز تمایز گیاه و حیوان و انسان توافق کنیم. منظور ما از حیات چیست؟
شرح
• فلاسفه طبیعی در دوران پیشامدرن چهارمفهوم جماد، نبات، حیوان، و انسان به همین ترتیب در یک سلسله مراتب می‌دیدند. نوعی ارزش‌سنجی که گاهی هم مبتنی بود بر اعتقادات مذهبی. زیست‌شناسی مدرن در این مورد چه‌می گوید؟ مفهوم فرگشت (evolution)- که «طعم» ارزشی واژه تکامل را ندارد- چگونه این تمایز را توضیح می‌دهد.
• سلسله مراتبی ارزشی از نوع دیگر در کیهان‌شناخت پیشامدرن داشتیم: افلاک. کیهان‌شناسی مدرن چنین سلسله مراتب- با یا بدون ارزش‌سنجی- برای اجرام کیهانی نمی‌شناسد. انقلاب کوپرنیکی هم جایگاه انسان یا زمین یا حتی خورشید را کنار گذاشته. اما سلسله مراتب ابعادی چطور؟ نقش فرا سیارات دراین مفهوم‌سازی کجا است؟
• آیا تشابهی که در فرادیسی (transformation) مفهوم‌های بنیادی در اندیشه بشر در این دو رشته علمی رخ داده در شاخه‌های هنر هم دیده می‌شود؟
۲. چگونه حیات روی زمین شکل گرفت. امکان شکل‌گیری حیات در کیهان (تعریف فراسیارات) و اطلاعات کنونی ما.
شرح
• تاچه اندازه ریشهء حیات به‌شکل امروزی‌اش را می‌شناسیم؟ آیا اولین موجود زنده روی زمین هم‌سن خود زمین است؟ آیا اولین اندام‌وارهء زنده- در مقایسه با انسان- کوچکترین و ساده‌ترین هم بوده؟ فرگشت در این روایت علمی از حیات چه نقشی دارد و چگونه درک می‌شود؟
• در کیهان شناسی هم- اگر به‌جای حیات از مفهوم ساختار استفاده کنیم- شاید بشود گفت اولین ساختار آفرینش ذرات بوده- چه بی‌جرم مانند فوتون چه باجرم مانند ذراتی که امروزه می‌شناسیم. از ذره تا کهکشان و خوشه‌های کهکشانی با فرگشتی عظیم (در معنی (evolution روبه‌رو هستیم. تا چه اندازه این فرگشت را می‌شناسیم؟ جای فراسیارات و نقش آن در درک حیات کجا است؟
• آیا وجود حیات در کیهان/ زمین بدیهی است؟ یا چیزی شبیه به «تنظیم ظریف» در کیهان روی زمین هم داریم؟ آیا واقعیت حیات به بنیادهای فیزیکی در ثابت‌های طبیعت (تنظیم ظریف) بر می‌گردد یا اینکه کیهان/ زمین با هر شرایط اولیه و با ثابت‌های فیزیکی دلخواه می‌توانست منجر به ظهور حیات شود؟
۳. امکان حضور انسان (زمینی) در سیارات دیگر یا خارج از منظومه شمسی.
شرح
• صحبت اسکان انسان بر مریخ در دهه‌های آینده است. آیا می توان به اسکان انسان زمینی در فراسیارات هم اندیشید؟
BY رضا منصوری
Share with your friend now:
tgoop.com/rmansouri_ir/507