قومس، مهد تمدن کهن

گزیده ای از سفرنامه خراسان به روایت خود ناصرالدین شاه در گذر از دامغان

خلاصه از شهر بیرون آمده، سوار کالسکه شدم راندیم. دهاتی که در دست راست و چپ جعده [جاده] واقع است از این قرار است و طرف دست راست جلگه است. طرف دست چپ به فاسله نیم فرسنگ یک فرسنگ، به کوه منتهی می‌شود.

دهات طرف دست راست: اول قریه «حصار» که اعتبار ندارد و مخروبه است، ملکی اولاد نشاطی‌خانی. دیگر «فیروزآباد»، سه دانگ خالصه است باقی مال آقا حسن پسر حاجی محمدعلی. دیگر «مایان»، خالصه است. دیگر «وامرزان» و «ده‌نو» خالصه است. دیگر «حسین‌آباد» مال پسر سپه‌سالار. دیگر «ابراهیم‌آباد» رعیتی. دیگر «امام‌آباد» مال سپه‌سالار. دیگر خود «مهمان‌دوست».

دهات طرف دست چپ: اول «نریشم»، ملکی ابراهیم‌خان لَله محمدمیرزا و اولاد الله‌قلی‌خان یاور. دیگر قصبه «جَز» ملکی قمر خانم. دیگر «طاق»، مال اولاد محمدزمان‌خان. دیگر قریه «بَک»، خالصه و قدری مال الله‌یارخان. دیگر در سمت مهمان‌دوست، برج بزرگ شبیه به برج شهرری دیده شد. مهمان‌دوست همان جایی است که نادرشاه با افغان جنگ کرد و شکست داد.

خلاصه ناهار را در حسین‌آباد خوردیم، در باغی که مال حسین‌خان است. گل سرخ و مو داشت. حکیم طولوزون، معیرالممالک، حاجب‌الدوله و غیره بودند. بعد از ناهار باز آمدیم به جعده سوار کالسکه شدم. نزدیک مهمان‌دوست باغات خوبی به نظر آمد. سوار شدم رفتم که شاید باغی پیدا بشود، پیاده شویم. نزدیک که رفتم باغات جنگلی بدی بود، درخت پسته بزرگ، سنجد و غیره داشت. پیاده نشده، از میان ده گذشته از آن طرف اردو سر درآورده، آمدم منزل قدری خوابیدم.

سراپرده را جای خوبی زده‌اند، نهر آبی می‌آید، دو سه درخت هم بود. دهات دامغان پُردرخت و باغات و قشنگ است. خلاصه شب شد. شام خورده خوابیدم. باد تندی می‌آمد، بوی بد هم باد می‌آورد.



منبع: روزنامه خاطرات ناصرالدین‌شاه، از ربیع‌الاول ۱۲۸۳ تا جمادی‌الثانی ۱۲۸۴ به انضمام سفرنامه اول خراسان، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم، ۱۳۹۷، صص ۱۷۲-۱۷۴.


@tamadoneghoomes

www.tgoop.com/tamadoneghoomes/29298

118 viewsedited  Nov 26, 2024 at 07:58

گزیده ای از سفرنامه خراسان به روایت خود ناصرالدین شاه در گذر از دامغان

خلاصه از شهر بیرون آمده، سوار کالسکه شدم راندیم. دهاتی که در دست راست و چپ جعده [جاده] واقع است از این قرار است و طرف دست راست جلگه است. طرف دست چپ به فاسله نیم فرسنگ یک فرسنگ، به کوه منتهی می‌شود.

دهات طرف دست راست: اول قریه «حصار» که اعتبار ندارد و مخروبه است، ملکی اولاد نشاطی‌خانی. دیگر «فیروزآباد»، سه دانگ خالصه است باقی مال آقا حسن پسر حاجی محمدعلی. دیگر «مایان»، خالصه است. دیگر «وامرزان» و «ده‌نو» خالصه است. دیگر «حسین‌آباد» مال پسر سپه‌سالار. دیگر «ابراهیم‌آباد» رعیتی. دیگر «امام‌آباد» مال سپه‌سالار. دیگر خود «مهمان‌دوست».

دهات طرف دست چپ: اول «نریشم»، ملکی ابراهیم‌خان لَله محمدمیرزا و اولاد الله‌قلی‌خان یاور. دیگر قصبه «جَز» ملکی قمر خانم. دیگر «طاق»، مال اولاد محمدزمان‌خان. دیگر قریه «بَک»، خالصه و قدری مال الله‌یارخان. دیگر در سمت مهمان‌دوست، برج بزرگ شبیه به برج شهرری دیده شد. مهمان‌دوست همان جایی است که نادرشاه با افغان جنگ کرد و شکست داد.

خلاصه ناهار را در حسین‌آباد خوردیم، در باغی که مال حسین‌خان است. گل سرخ و مو داشت. حکیم طولوزون، معیرالممالک، حاجب‌الدوله و غیره بودند. بعد از ناهار باز آمدیم به جعده سوار کالسکه شدم. نزدیک مهمان‌دوست باغات خوبی به نظر آمد. سوار شدم رفتم که شاید باغی پیدا بشود، پیاده شویم. نزدیک که رفتم باغات جنگلی بدی بود، درخت پسته بزرگ، سنجد و غیره داشت. پیاده نشده، از میان ده گذشته از آن طرف اردو سر درآورده، آمدم منزل قدری خوابیدم.

سراپرده را جای خوبی زده‌اند، نهر آبی می‌آید، دو سه درخت هم بود. دهات دامغان پُردرخت و باغات و قشنگ است. خلاصه شب شد. شام خورده خوابیدم. باد تندی می‌آمد، بوی بد هم باد می‌آورد.



منبع: روزنامه خاطرات ناصرالدین‌شاه، از ربیع‌الاول ۱۲۸۳ تا جمادی‌الثانی ۱۲۸۴ به انضمام سفرنامه اول خراسان، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم، ۱۳۹۷، صص ۱۷۲-۱۷۴.


@tamadoneghoomes

BY قومس، مهد تمدن کهن