✅ بر این باور، بدی ها را نه خداوند، که انسان می‌آفریند. نیکی و بدی زاییده‌ی اندیشه‌ی انسان است. در بینش اشوزرتشت، انسان بر پایه ی قانون اَشا (هنجار هستی یا نظام خلقت)، دارای «اختیار» است. بر این قانون و نظام - که همان خواست و اراده خداوند است - انسان، آزاد آفریده شده است ؛ آزاد در این که چگونه بیندیشد و چگونه انتخاب کند. این آزادی اندیشیدن و آزادی گزینش، او را طبعاً در برابر چگونگی اندیشه‌اش و نوع انتخابش مسئول می‌گرداند، به این معنی که برپایه‌ی قانون عکس‌العمل، - که اشوزرتشت فراوان آن را تاکید کرده است - بازتاب رفتار انسان، همان گونه که هست به خودش باز می‌گردد. به بیان دیگر، نیکی یا بدی، واکنش طبیعی خود را، خود به خود به‌وجود می‌آورد.

❇️ قانون عکس‌العمل و بازگشت موج گونه‌ی کنش انسان به خود انسان، موضوع جالب بهشت و دوزخ را در جهان‌نگری اشوزرتشت پدید می‌آورد که گفتاری دیگر است و جا دارد در جایی دیگر به آن پرداخته شود.

❇️ اشوزرتشت، آزاد بودن انسان در چگونه اندیشیدن چگونه گزیدن را، بیان کرده است :
دریافتم که اندیشه‌ی رسا از توست، خرد جهان آفرین از توست، و ای خداوند جان و خرد، این نیز از توست که انسان را راه نمود و آزاد گذاشت که اگر بخواهد به راستی گراید یا دروغ را برگزیند).
(👈 گاتاها هات ۳۱ بند ۹)

📚 بُن مایه :
برگرفته از نسک(:کتاب) بینش زرتشت
نوشته ی خدادا خنجری.
چاپ دوم ۱۳۸۰ خورشیدی.

✍ پژوهش و گردآوری : بردیا بزرگمهر

۷
@khashatra
ادامه دارد...

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز اَمُرداد امشاسپند و تیرماه به سال ۳۷۶۲ مزدیسنی

دو شنبه ۴ تیر ماه به سال ۱۴۰۳ خورشیدی

۲۴ ژوئن سال ۲۰۲۴ (ترسایی)

✔️ اَمُرداد = بی مرگی و جاودانگی.

✔️ سومین روز دیدار در پیر نارستانه.


@khashatra

#امرداد_امشاسپند

خویشکاری امرداد امشاسپند در جهان استومند (مادی) نگهبانی از گیاهان روی زمین و سرسبز و بارور نگاه داشتن آنهاست و با توجه به این که وی نماد جاودانگی و بی‌مرگی و جوانی همیشگی است، مسعود سعد سلمان گوید: «روز امرداد مژده داد بدان / که جهان شد به طبع باز جوان»

در بندهش درباره‌ی این امشاسپندبانو می‌خوانیم: «امرداد بی‌مرگ سرور گیاهان بی‌شمار است زیرا او را به گیتی گیاه خویش است. گیاهان را رویاند و رمه گوسفند را افزاید؛ زیرا همه دام‌ها از او خورند و زیست کنند. به فَرَشکَرت (تازه کردن جهان)، سوشیانت و نوسازی جهان نیز اَنوش از امرداد آرایند. اگر کسی گیاه را رامش و خرمی بخشد یا بیازارد، آنگاه امرداد از او آسوده یا آزرده می‌شود. امرداد امشاسپند همیشه با خورداد امشاسپند (نگهبان آب) همراه است. در جهان خاکی، نگهبانی گیاهان و رستنی‌ها به او سپرده شده است.

اَمِرتات: جاودانگی، ماندگار و بی‌مرگی نام هفتمین روز از هر ماه در  گاهشمار زرتشتی و نام پنچمین‌ ماه است. اَ، واگ (واژه‌) نفی هست، مِر: به چم مردن و مرگ، تات.  پسوند  امرداد به پارسی آمده است. در  آفرینش نگهبان گیاهان و رستنی هست ، دو گام امشاسپندان خورداد و اَمرداد به هم پیوسته هستند. آدمی بتواند این دو رده از زندگی را به وارستگی برساند و به رسایی برسد خودبه‌خود به بی‌مرگی و جاودانگی هم خواهد رسید. اهورامزدا خوشی خورداد و جاودانگی امرداد را به کسی می‌بخشد که در دنیا اندیشه و گفتار و کردارش نیک باشد. چه نیکوست در این روز به آینده اندیشیدن و برای آینده برنامه‌ریزی کردن.

در اوستا اَمَرتات و در فارسی اَمُرداد بنابراین اَمُرداد یعنی بی مرگی و آسیب ندیدنی یا جاودانی. پس واژه “مرداد” در ادب مزدیسنا جایی ندارد. اَمُرداد یکی از امشاسپندان است که نگهبانی گیاهان با اوست. همیشه با امشاسپند هَه‌اُروتات یا خورداد هستند.

در گاهشمار سی‌روزه‌ی زرتشتیان هنگامی که نام روز و ماه برابر می‌شود آن روز را جشن می‌گیرند. فرارسیدن روز امرداد در ماه امرداد را جشن امردادگان می‌نامند. گل نماد امرداد امشاسپند ”گل چمبک (زنبق)” است.
 
در گاتها، یسنا ٥١ ، بند ٧  می‌خوانیم:

كس به هفت رده، اهورامزدا، روان، نیک اندیشی، بهترین راستی، شهریاری مینوی، آرمان سپند، رسایی وبالندگی بی مرگی، جاودانگی برسد و بر راه آیین راستی مى‌رود، از بخشایش دو مینویی اهورامزدا به پاداش خواهد رسید خوشی خورداد و جاودانگی امرداد را دارا مى شود.

«مسعود سعد» می‌سراید :

روز امرداد مژده داد بداند
كه جهان شد به طبع باز خواند
 

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش ؛

روز امرداد مژده داد بدان
كه جهان شد به طبع باز جوان

عدل بارید بر جهان یك سر
دولت و ملک شهریار جهان


اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

دار و درخت بنشان


اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به (خورداد) جوی نوین کن روان/ امرداد بیخ نو اندر نشان

گل چمبک نماد امرداد امشاسپند است.

@khashatra

✅ پس در بینش اشوزرتشت، اراده‌ی خداوند یا نظام آفرینش بر این قرار گرفته است، که انسان با توانایی اندیشیدن آفریده شود و نیز آزاد باشد که به هر گونه بیندیشد و به هر گونه برگزیند. در این صورت، انسان آزاد است که نیک بیندیشد یا بد. به عبارت دیگر، بنا به قانون تغییر ناپذیر اَشا (هنجار هستی یا خواست خداوند)، دو گوهر همزاد و متضادِ موجود در هستی، طبیعتاً در اندیشه‌ی انسان نیز کارسازند، و این تضاد که بنیاد آفرینش است تنها در این جا، یعنی اندیشه‌ی آزاد انسان، می‌تواند ارزش بیافریند و نیکی یا بدی را بوجود آورد. به بیان ساده‌تر، در جهان بیکران هستی، هر کجا که پدیده‌ی اندیشمندی چون انسان، وجود نداشته باشد، ارزشی با مفهوم نیک یا بد نیز وجود ندارد. تصوّر این حقیقت، بسیار ساده است که در همین کُره‌‌ی زمین اگر انسان وجود نداشت یا این که از بهره‌ی هوشی پایینی در سطح جانوران دیگر برخوردار بود و نمی توانست این چنین نیندیشد، بد یا خوب هم وجود نداشت. حیوانی که توانایی اندیشیدن ندارد. تنها به حکم غریزه رفتار می‌کنند ؛ و در این زندگی قهری و غریزی، همه چیز «بی ارزش» است. و چون بد وجود ندارد نیک هم بی معنی است. به همین دلیل در دنیایی که انسان زندگی نمی کند همه چیز لازم و ملزوم و مکمل یکدیگرند و هیچ ارزش نیک یا بد بودن را ندارد. نیکی و بدی را اندیشه‌ی آزاد انسان خلق می‌کند. و پس از اندیشه، در گفتار و کردار او نیز تجلَی می‌یابد. و به این ترتیب نیک و بد در جوامع انسانی عینیت پیدا می‌کند.

❇️ بنا به تشخیص اشوزرتشت، انسان ها در این مرحله که مرحله‌ی گزینش است، به دو گروه پخش می‌شوند ؛
◀️ نخست ؛ گروهی که از دانش، آگاهی، خرد و بینش کافی برخوردارند، نیک را برمی‌گزینند.
◀️ دوم گروهی که به هر دلیل از دانش و بینش لازم برخوردار نیستند فریب می‌ خورند و به بدی می‌گرایند، و سرانجام با پیروی از بدی و تسلیم شدن به مظاهر آن زندگی را به تباهی می‌کشانند.
۸
@khashatra

✅ اشوزرتشت بر این باور است که انتخاب راه راست یا کژ، بستگی به میزان دانایی انسان دارد.
دانا آگاهانه راه درست را برمی‌گزیند. و نادان ناخود‌آگاه به راه نادرست کشیده می‌شود.
در این جاست که پیامبر وظیفه‌ی انسان را در میران کشاکش نیکی و بدی - که خود می‌آفریند - به روشنی مشخص کرده است.
وظیفه ی انسان مبارزه‌ی پیگیر و افزاینده با بدی است ؛ اما نکته قابل توجه در این پیمان اهورایی اشوزرتشت، این است که چون گرایش به بدی نتیجه‌ی قهری نادانی و نا آگاهی است پس نخستین شرط این مبارزه‌ی سپند و سازنده این است که دانش و بینش و آگاهی انسان‌ها، به طور مستمر و مداوم افزایش یابد. و بر همین باور است که اشوزرتشت نخستین تکلیف انسان را در این پیکار زندگی ساز چنین تعیین می کند :
◀️ آگاه شدن و آگاه کردن، افزودن بر دانش خود و دیگران، گسترش دادن و عمق بخشیدن به بینش انسان.
(کدام راه بهترین است؟ راه راست یا راه دروغ؟
دانا باید حقیقت را برای مردم آشکار سازد تا نادان نتواند مردم ناآگاه را گمراه کند.
ای اهورا مزدا ؛
کسانی را که ارزش راستی و نیک اندیشی را برای دیگران آشکار می‌کنند یاری کن).
(👈گاتاها هات ۳۱ بند ۱۷)

✅ گفتیم که بنا به باور اشوزرتشت، اهورامزدا ؛ بر پایه ی قانون خلقت (نظام آفرینش) - که گاتاها آن را قانون اَشا یا راستی نامیده است - انسان را در اندیشیدن و در گزینش، آزاد آفریده است. به عبارت دیگر انسان دارای اختیار است که نیک بیندیشد یا بد، راست بیندیشد یا کژ، درست بیندیشد یا نادرست. حال اگر راست بیندیشد این راستی در گفتار و کردارش هم منعکس می‌شود و نیکی به وجود می‌آید. و اگر کژ بیندیشد این کژی و ناراستی در گفتار و کردارش هم بازتاب می‌یابد و در نتیجه بدی آفریده می‌شود.
پس به این ترتیب «بد» در خلقت آفریدگار وجود ندارد و زاییده‌ی اندیشه‌ی ناراست انسان است ؛ در این صورت به جای اینکه بگوییم : «نیکی» و «بدی» در جهان وجود دارد ، بهتر است بگوییم :
«نیک اندیشی» و «بد اندیشی» در جهان وجود دارد .
(این دو واژه مرکب در اوستا به صورت [سِپَنتامَینو] و [اَنگرَه‌مَینو] آمده است.
✔️ مَینو به معنی منش و اندیشه است.
✔️ سِپَنتا به معنی افزاینده و سازنده،
✔️ اَنگرَه یعنی کاهنده و تباهنده .
پس سِپنَتامَینو یعنی اندیشه سازنده و نیک، و اَنگرَه‌مَینو یعنی اندیشه ی مخرب و بد.
واژه ی اوستایی اَنگره‌مَینو بعدا در پارسی به صورت اهریمن در آمده است. پس اهریمن در فرهنگ اوستایی نیز موجودی - به هر صورت - نیست بلکه به چم اندیشه‌ی کاهنده و تباهنده می‌باشد).
۹
@khashatra

✅ البته چون نتیجه‌ی نیک اندیشی انسان، نیک گفتاری و نیک کرداری است و حاصل بد اندیشی او، بد گفتاری و بد کرداری می‌باشد، و همه ی این ها نیز تنها در جوامع انسانی واقعیت دارند، از آن بهتر این است که بگوییم : «انسان نیک» و «انسان بد». یعنی در حقیقت نیکی و بدی در جهان وجود ندارد بلکه این انسان نیک و انسان بد است که در جهان پرورده می شود و موجودیت می‌یابد.
و این بر پایه‌ی بینش اشوزرتشت - چنان چه گفته شد - بهترین، مناسب ترین و درست ترین تعبیر است.
(به بهترین سخنان گوش فرا دهید و آن را با اندیشه روشن بسنجید، آن گاه هر یک از شما راه خود را آزادانه برگزینید.
اما پیش از آن که زمان گزینش فرا رسد به درستی بیدار شوید و آیین راستی را دریابید).
(👈 گاتاها هات ۳۰ بند ۲).

📚 بُن مایه :
برگرفته از نسک(:کتاب) بینش زرتشت
نوشته ی خدادا خنجری.
چاپ دوم ۱۳۸۰ خورشیدی.

✍ پژوهش و گردآوری : بردیا بزرگمهر

۱۰
@khashatra
پایان 🔺🔺

#امروز

به روز، پیروز ‌و فرخ روز دی به آذر از تیر ماه به سال ۳۷۶۱ مزدیسنی

برابر با :
دو شنبه ۵ تیر ماه سال ۱۴۰۲ خورشیدی

۲۶ (ژوئن)  سال ۲۰۲۳ (ترسایی)

✔️ دی به آذر = آفریدگار

✔️ روز آرامش و نیایش همگانی زرتشتیان

✔️ چهارمین روز دیدار در پیر نارستانه

@khashatra

#دی_به_آذر

دی به آذر، روز هشتم از هر ماه در گاهشماری زرتشتیان است. دی یکی از نام‌های اهورامزداست.

«دی» (اوستایی:«دَثوش») به چم (:معنی) پروردگار، دادار، آفریننده و جهاندار زیبایی‌ها است. در گاه‌ شماری زرتشتی، روز نخست هر ماه اورمزد روز نامیده می‌شود، سه روز دیگر به نام اهورامزدای بی‌همتاست که به واژه‌ی دی آمده و از آن سخن گفته شده است.

در هر ماه سه روز با نام «دی» شناخته می‌شود. روزهای هشتم، پانزدهم و بیست و سوم ماه زرتشتی به نام «دی» است مانند دی به آذر، روز هشتم هر ماه، دی به مهر، روز پانزدهم از هرماه، دی به دین، روز بیست و سوم از هر ماه. برای باز شناختن هر یک از این سه روز ، نام روز پس از آن به واژه‌ی دی پیوند داده شده است برای نمونه فردای روز دی به آذر روز آذر است.

روزهای دی در هر ماه روزهای نیایش همگانی، به آتشکده رفتن، آسایش و دست از كار كشیدن زرتشتیان است.
 
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش ؛

روز دی است خیز و بیار ای نگار مِی
ای ترک، مِی‌ بیار كه تركی گرفت دی

مِی ده برطل و جام كه در بزم خسروی
بنشست شاه شاد ملک ارسلان به مِی

اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

سر شوی و موی و ناخن پیرای

گل بادرنگ بویه نماد دی به آذر است.

@khashatra

#سرگذشت_آتشكده_ی_یزد

✅ در زمان فرمان روایی ساسانیان بر ایران، سه آتش پر ارج و پرشکوه،
به شوند پیشینه دیر پای شان از شأن و شهرت بیشتری برخوردار بودند.
و بر همین پایه، آن ها را « آتش ورهرام » به چم « آتش پیروزی » نام نهاده بودند.

❇️ یکی از آن ها « آذرفرنبغ » نام داشت.
و در شهر کاریان پارس ( آتشکده ی کاریان ) قرار داشت.
آتش آتشکده کاریان را در سده ی دهم ترسایی(م)، برای رهانیدن از یورش بیگانگان یا بیگانه پرستان از آن جا به یزد آوردند.
و در آتشکده ی بزرگ شهر، برافروختند.
این آتشکده در حدود سال ۵۱۳ قمری تخریب شد.
و زرتشتیان آتش ورجاوند خود را برداشتند و آن را در غاری در کوه « شگفت یزدان » بین عقدا و پارس بانو پناه دادند.
آتش ورهرام ۳۰ سال در آن غار پنهان بود.
سپس آن را به مدت دویست سال در روستاهای زرتشتی نشین اطراف یزد جابجا کردند.
تا مورد دست درازی متجاوزان قرار نگیرد.
در سال ۷۵۰ قمری، روستایی به نام ترک آباد نزدیک اردکان بنیاد یافت و بیشتر زرتشتیان یزد و به ویژه موبدان به آن جا کوچ کردند.
۱
@khashatra

✅ در آن زمان، آتش ورجاوند نیز به ترک آباد انتقال یافت و سیسد سال در آن جا نگهداری گردید.
در این سال، همزمان با آغاز گسیختگی شیرازه ی جامعه زرتشتیان در ترک آباد،
آتش ورجاوند از آن جا دوباره به شریف آباد برده شد و در سال ۱۱۸۹ هجری دوباره به یزد بازگردانده شد.
و در محله ی دستوران یزد ( کوی موبدان ) در خانه ی کوچکی پنهانی نگهداری گردید.
پس از چند سال، ساختمان مناسبی با دهش خیر اندیشانی از هندوستان برای آن ساخته شد.
این آتشکده یک بار در سال ۱۲۷۲ هجری به مانجیگری(:توسط)، مانکجی لیمجی هوشنگ هاتریا و بار دیگر در سال ۱۳۲۷ هجری بازسازی گردید.
ساختمان این آتشکده که امروز به نام « درمهر دستور خدایار » معروف است،
در کوی موبدان قرار دارد و آتشدان سنگی آن را گرچه ضربه های پتک زمان درهم شکسته است هنوز در آتشگاه کوچک و دود گرفته اش استوار و پابرجا ایستاده است.

❇️ سنگ بنای ساختمان کنونی آتش ورهرام یزد در آبان ماه سال ۱۳۱۳ خورشیدی،
به مانجیگری (:توسط) انجمن اکابر صاحبان پارسی هندوستان ،
بر ۶۸۸۱ متر مربع از زمین های اهدایی نهاده شد.
و در فروردین ماه سال ۱۳۲۱ خورشیدی آذر دیر سال و دیر پای فرنبغ، در آتشگاه نوبنیاد آن، « تخت نشین » گردید.

✍ پژوهش و گردآوری : بردیا بزرگمهر
۲
@khashatra
پایان🔺🔺

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز آذر ایزد از  تیرماه به سال ۳۷۶۲ مزدیسنی

چهار شنبه ۶ تیر ماه به سال ۱۴۰۳ خورشیدی

۲۶ ژوئن سال ۲۰۲۴ (ترسایی)

✔️ آذر = آتر ، آدر ، آگر ، آتش.

✔️ آخرین روز دیدار در پیر نارستانه.


@khashatra

#آذر_ایزد

ایزد آذر از بزرگ ترین ایزدان دین زرتشتی است و آن نگهبان آتش است.
آذر از آفریده‌های بزرگ اهورامزد است. زرتشتیان، در تاریخ خود «آتش» را به مانند پرچم سپندینه می‌دانند و آذر ایزدی است نگهبان این نماد پایداری و استواری دین زرتشتی. در فرهنگ ایران، آتش یکی از پدیده‌های طبیعی با ارزش است چون گرمای زندگی را در کالبد دیگر پدیده‌های هستی جاری می‌سازد.

«آذر» در اوستا «آترَ»، نهمین روز از هر ماه سی‌ روزه و نهمین ماه در سال نمای زرتشتی به این نام است. آذر ایزد نگاهبان آتش و فروزه‌ی اهورامزدا است از این رو گاه او را در شمار امشاسپندان آورده‌اند. آذر به چم آتش و گرما و نیروی داخلی برای جنبش و حرکت است. ایزد آذر از بزرگ ترین ایزدان دین زرتشتی است و آن نگهبان آتش است. آذر از آفریده‌های بزرگ اهورامزد است. زرتشتیان، در تاریخ خود «آتش» را به مانند پرچم سپندینه می‌دانند و آذر ایزدی است نگهبان این نماد پایداری و استواری دین زرتشتی. آتش یكی از آخشیج‌های چهارگانه طبیعت است كه ایرانیان همواره آن‌را پاس می‌داشته‌اند. چه نیکوست در این روز آتش نیایش خواندن و نیایش به درگاه اهورامزدا.

در فرهنگ ایران، آتش یکی از پدیده‌های طبیعی با ارزش است چون گرمای زندگی را در کالبد دیگر پدیده‌های هستی جاری می‌سازد و با نور خود که نشانی از آذر اهورایی است جان و دل یاران اهورامزدا را روشنایی می‌بخشد پس سوی پرستش اهورامزدا است. هر زرتشتی برای نیایش باید رو به سوی روشنایی و پشت بر تاریکی کند. آتش پرستاران در آتشکده از آن پرستاری می‌کنند. جشن آذرگان از جشن‌های ویژه آتش در فرهنگ ایران است.



سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

ای خرامنده سرو تابان ماه
روز آذر می چو آذر خواه

شادمان كن مرا به مِی كه جهان
شادمان شد به فر دولت شاه

گل آفتاب گردان نماد آذر ایزد است.

@khashatra

#فرهنگ_زرتشتی_نو_کردن_و_تازه_کردن_جهان_است

✅ به نام اهورا مزدا

فرهنگ زرتشتی نو کردن و تازه کردن جهان و پویا کردن ارزش های فرمانروا بر هستی است.

فرهنگ و ادب پارسی گوهرهای گران بهای فراوانی از دانش های مینوی،
در گنجینه ها دارد مانند ؛
آزادی و مردی و مهرورزی و بردباری و بخش توازن زندگی (:قناعت) و پرهیز از تعصب ها و گزافه ها و خشکه مغز اندیشه ها و کوردلی ها، که باید با ژرف نگری و تیزبینی در بیان گذشته های راست و درست، تاریخ گفتار و نوشتار بیان گردد.
چون گنج خانه های فرهنگ و ادب نیز نیاز به خانه تکانی و غبار روبی و زدودن ناراستی ها و گمراهی ها دارد.

باید کوشید در پرتو چراغ خرد و دانش آن دانش گم شده، یا پنهان مانده را بازیابی کرد و رواج داد تا هویت ملی ما پیوسته جلای شایسته ای داشته باشد.
استوارترین پیوند ایرانیان تکیه بر هویت زبان و ادب پارسی و برتری مینوی فرهنگ ترادادی (:سنتی) خودمان است.
استقلال دراز مدت کشور باستانی ایران در گرو همبستگی ملی و رستاخیز فرهنگی است.
باید کوشش همگانی باشد.
پدران و مادران و آموزگاران و دولت مردان می توانند، نیکی ها و ویژگی های فرهنگ کهن سال ما را خوب تر جلوه گر کرده و بکار گیرند چون در این زمان هم تازه و نو است.
و باید در میان نونهالان و نوجوانان رواج دهند.
۱
@khashatra

✅ پیروان و دوست داران آموزش اشوزرتشت باید بدانند که، آن چه نشان برجستگی و پیشرفت و بالندگی آنان بوده، همین بینش و عرفان راستین و والای آن هاست که به نیاز، درد و درمان درست مرتوگان پی برده و کنکاش ها برپا نموده است.
اشوزرتشت، دست اندر کار بنیادگزار دینی بود که می خواست همه جهانی و همه زمان و گامی بوده باشد.
اندیشه ی نیک زرتشتی در را بروی خود بستن و در چهار دیواری خانه نشستن
و به کسی آزار رساندن نیست.
دگرگون کردن جهان است (:فرشکرد) جهان است.
نو کردن و تازه کردن و پویا کردن ارزش های فرمانروا بر هستی است.
مهر و مهربانی گستراندن است.
و دین مزدیسنا را سراسر گیتی گسترش دادن و شکوفا نمودن است.
۲
@khashatra

✅ اشوزرتشت در گاتاها هات۴۸ چنین سروده است :

ای مزدا اهورا :

اگر دانا و توانایی که پیرو راستی است و به درستی زندگی می کند و بر پایه ی دین اهورایی یا از راه مهر، دروغ کاری را که از او یاری می جوید به گرمی بپزیرد،
با خرد خود می تواند او را از گمراهی و تباهی برهاند و به خود شناسی برساند.
اما اگر آن توانا به کسی که برای یاری به سوی او آمده است یاری نکند، او خود به دام و فریب کار خواهد افتاد.
زیرا بر پایه ی این دین که اشوزرتشت بنیان نهاده است ؛
کسی که برای تبه کار بهترین را بخواهد خود تبه کار است.
و آن که راستان را ارجمند بدارد از راستان است.
اشوزرتشت هیچ گاه نامی از ایران نبرده است.
نه تنها این بلکه از زادگاه خود هم نامی به میان نبرده است.
از همین روست که می بینیم هنوز هم زادگاه خود را برخی از آذربایجان و برخی از خراسان بزرگ آن زمان می دانند.
و گفتگوهای بسیار در میان است می دانید چرا؟
برای این که ایران برای او کوچک بود.
چون که دینی که او بنیان گذاشته بود سرزمینی قبیله ای و وابسته به یک تیره و تبار نبود، او دست اندر کار شبان گزاری دینی بود که می خواست همه جهانی و همه زمانی و همگانی باشد.
این اندیشمند تک دانه ی بزرگ تاریخ ؛
بسی اندیشه اش ژرف تر از آن بود که در یک روستا یا در یک شهر یا در یک کشور و یا یک قاره بگنجد و سیمرغ وار بال های ستبرش را بر پهنه و بام جهان و در سراسر تاریخ گسترانیده بود.
۳
@khashatra

✅ او می خواست و می خواهد ما از خانه های مان بیرون بیایم.
او می خواهد ما همواره دیوارها ی تنگ و تيره را فرو ریزیم. و دست افشان و پای کوبان و ترانه خوان ترانه های شادی بخش او را به گوش جهانیان برسانیم از آن روست که در بند ۷ نخستین سروده ی خود می گوید :

❇️ ای مزدا :

به ما توانایی بخش تا پیام تو را به همگان برسانیم.

و در بند ۱۴ سروده ۴۳ چنین می سراید ؛

❇️ ای اهورا مزدا :

همان گونه که مرد دلیر و توانا به دوست خود شادمانی می رساند،
تو نیز با شهریاری خود در پرتو راستی به پیروان من شادمانی ارزانی دار.
من به پا خواهم خواست همراه با همه ی آن هایی که سراینده ی، سخن اندیشه برانگیز تو هستند پشتیبان آموزش های تو خواهم بود.
فرهنگ مزدیسنا یعنی فرهنگ و دین زرتشت که در (گاتاها)، این فرهنگ و دین و کوشش و کار و شادی است که ؛ ساختارش بر آفرینش و تلاش و گسترش و شادی ها و آرامش هاست.
فرهنگ دین زرتشتی فرهنگ جهانی است و به آسایش و خوشی و سامان بخشی در این جهان ارج می نهد.
و بر بنیاد چنین فرهنگی مردم در این جهان خاکی باید با کار و کوشش و منش نیک و کردار درست و دادگری از داده های اهورایی بهره گیرند.
تا بتوانند در آسایش و آرامش زیست کنند.

📚 بن مایه :
برگرفته از نوشتارهای روان شاد موبد جهانگیر اشیدری.

✍ پژوهش و گردآوری : بردیا بزرگمهر
۴
@khashatra
پایان🔺🔺

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز آبان ایزد از  تیرماه به سال ۳۷۶۲ مزدیسنی

پنج شنبه ۷ تیر ماه به سال ۱۴۰۳ خورشیدی

۲۷ ژوئن سال ۲۰۲۴ (ترسایی)

✔️ آبان = آب ها ، فرشته ی نگهبان آب.


@khashatra

#آبان_ایزد

دهمین  روز ماه در گاهشمار مزدیسنی آبان ایزد نام دارد. نام ماه هشتم از سال خورشیدی و نام روز دهم، از هر ماه زرتشتی را آبان می‌نامند. در اوستا آپ در پارسی باستان آپی و در فارسی آب گفته می‌شود. در اوستا بارها «آپ» به چم فرشته‌ی نگهبان آب، گفته شده و همه جا جمع آمده است.

آبان نام پارسی شده‌ی ایزد آب ها یا آناهیتا است. در اوستا (اردی‌ویسور آناهیتا) به چم رودخانه‌ی نیرومند بی‌آلودگی نامیده شده است. آناهیتا که کوتاه شده این نام اوستایی است، نام الهه‌‌ی نماینده بر این آب‌های روان بوده و یَشتی که در اوستا به مناسبت این الهه سروده شده آبان یشت نام دارد.

آب یكی از آخشیج‌های چهارگانه و بسیار گرامی در نزد ایرانیان بوده و نیاكان ما ستایش ویژه‌ای برای آب داشته‌اند، به‌ گونه‌ا‌ی كه آتشكده‌ها را نزدیک چشمه‌سارها یا جویبارها می‌ساختند تا هم ایزد آذر و هم ایزد آب، این دو آفریده‌ی نیک اهورایی را بستایند.

در ایران باستان، آلودن آب از گناهان بزرگ به‌شمار می‌رفته‌ به‌گونه‌ای كه بر روی رود، گذری می‌ساختند، تا هنگام رفت‌و ‌آمد، آب را گل‌آلود نكنند. هم چنین ایرانیان برای شست شوی بدن در محفظه‌ای به نام «آبزن» كه به اندازه‌‌ی اندام انسان بود، آب ریخته و خود را می‌شستند. آبزن، چیزی هم چون وان حمام است كه این‌روزها از آن، بهره می‌جوییم.

آب مایه‌ی  زندگی است، انسان نخستین شهرنشینی بشری را در کنار چشمه‌ها و رودها به وجود آورد، سپس آبادانی آغاز شد و به ستایش خداوند پرداخت. آبان، نام دیگر ارِدْوی سورَ اَنَهیتَه (اَناهیتا)، نماد آب‌های پاک و بالنده روی زمین و نگاهبان پاکی و بی‌آلایشی در جهان هستی است. آناهیتا در استوره‌های ایرانی، از جایگاه ارزشمندی برخوردار بوده است به همین روی نیاکان ما نیایشگاه‌هایی در کنار رودخانه‌ها و آب‌های روان برای بزرگ داشت آب ساخته بودند که نمونه‌ی آن در کنگاور کرمانشاه و بیشاپور هم چنان پابرجا است.

گل نماد این روز #گل_نیلوفر است.

 ” بخش‌هایى از اردویسور نیایش یا آبزور”

و توانایى و زور و آفرین باد به اهورامزداى فروغمند،
با شکوه و به امشاسپندان، به آب هاى خوب مزدا داده،
به آب اردویسور آناهیتاى پاک، به همه‌ی آبهاى مزدا داده،
به همه‌ی گیاهان مزدا داده، به همه‌ی ستودگان مادى و مینوى،
و به فروهرهاى پاکان و راستان که پیروز و پرتوان هستند.


سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش ؛

آبان‌روز است روز آبان
خرم گردان به آب رز جان
بنشین به نشاط و دوستان را
ای دوست به عز و ناز بنشان


اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

از آب پرهیز کن و آب را میازار


اندرزنامه  ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار  :

به (آبان) بپرهیز از آب و ای جوان/میالای و میازار آب روان

@khashatra

‍ #آبان‌_یشت

آبان‌یشت یکی از قسمت‌های یشتها در اوستاست که، به ستایش ناهید یا #آناهیتا ایزد بانوی آبها اختصاص دارد.

آبان‌یشت یکی از یشتها یا قصاید بسیار بلند اوستا ست، و دارای ۳۰ کرده و ۱۳۳ بند است. #آبان‌_یشت از نظر ترتیب یشت پنجم و از لحاظ تفصیل، پس از فروردین‌ یشت و مهریشت قرار دارد. و سومین یشت بزرگ به شمار می‌آید.

- در بند ۱–۱۵ در مدح و ثنای ناهید سخن رفته‌است.
- در بند ۱۶–۸۳ از پادشاهان و نامدارانی که پیش از اشو زرتشت؛ ناهید را ستودند، یاد می‌کند.
- در بند ۸۴–۹۶ از مینوی نژاد بودن ناهید، و نزول وی از کره ستارگان به طرف زمین  سخن می‌گوید. و حاوی دستوری است که خود ناهید به اشو زرتشت می‌دهد. از آن که چگونه مردم او را بستایند.

- در بند ۹۷–۱۱۸ دگرباره از ستایش پادشاهان، و نامدارانی سخن می‌راند که معاصر اشوزرتشت بودند.
- در بند ۱۱۹–۱۳۲ در تعریف و توصیف ناهید است.

در آبان‌یشت نیز همانند یشتهای دیگر باورها پیش از، اشو زرتشت با باور زرتشتی درآمیخته‌است.
در بندهای ۳ تا ۵ و ۹۶ و ۱۳۲ مشخصات پیش زرتشتی (Pre-Zoroastrian)،
ایزدبانوی #آناهیتا و نیروی زندگی بخشی او دیده‌می‌شود.
در بندهای دیگر خصوصیت زرتشتی شده او آشکار است. و به گونه‌ای اهورامزدا به او زندگی بخشیده‌است. تا در ستیز آفریدگان نیک با بدی یاور آنان باشد، مانند بندهای ۱، ۶، ۷، ۹۴، ۹۵، ۱۰۴ و ۱۱۸.
این بندها همه قدیمی است و شاید به دوره‌های پیش از هخامنشیان تعلق دارد.

#کریستن_سن ذکر نام بابل را در این یشت (بند ۲۹) قرینه‌ای می‌داند. که این یشت در دروه هخامنشی تدوین نهایی یافته‌است.


#ایرانویج_در_آبان‌_یشت

در بند ۱۰۴ نام  ایرانویج آمده است:
«او را بستود اشوزرتشت پاک در آریاویچ در کنار رود دائیتیا، با هوم آمیخته به شیر با بَرسَم با زبان خرد، با اندیشه و گفتار و کردار نیک با زَور و با کلام بلیغ»


📚بُن مایه
- ابراهیم پورداوود ؛ یشت ها، جلد اول
- تفضلی، احمد.
کهن نگاره‌ی ادبیات ایران پیش از اسلام.

@khashatra

اَرِد وی‌سوره نیایش (آبزور)
با نوای اهورایی موبد مهربان فیروزگری

@khashatra 🌷🍃