Telegram Web
‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز یحیی ماهیار‌نوابی

(زاده ۱۰ دی ۱۲۹۱ شیراز -- درگذشته ۱۱ مهر ۱۳۷۹ سوئد) ادیب و زبانشناس

او دوران دبيرستان را در دارالفنون و كالج آمريكایی تهران گذراند و پس از گرفتن ليسانس و دكترای ادبیات از دانشگاه تهران، با سمت دانشياری در دانشگاه تبريز مشغول به‌كار شد.
پس از دوسال برای فراگرفتن زبان‌های كهن ايرانی به مدرسه زبانهای شرقی دانشگاه لندن (SOAS) رفت و در سال‌های ۱۹۴۹ تا ۱۹۵۱ نزد پرفسور هنينگ به فراگيری زبانهای قديمی ايران مانند پهلوی و اوستايی و پارسی باستان پرداخت و بعد در دانشگاه گوتينگن آلمان زبانهای تركی كهن را فراگرفت و پس از بازگشت به‌میهن، رياست دانشكده ادبيات تبريز را عهده‌دار شد و نيز به تدريس زبانهای كهن ايران پرداخت.
وی در ۱۹۵۷ برای تحقيق در نحوه مديريت دانشگاه‌های آمريكا به‌مدت يكسال به دانشگاه‌های كلمبيا و مينياپليس اعزام شد و پس از بازگشت تا سال ۱۹۶۰ همچنان رياست دانشكده ادبيات تبريز را عهده‌دار بود. پس از آن دوسال و نيم به‌عنوان رايزن فرهنگی در پاكستان به فعاليت پرداخت.
پس از بازگشت با سمت استادی زبانهای باستانی ايران در دانشگاه تهران به‌كار تدريس ادامه داد و پس از چندی به رياست گروه زبانشناسی در زبانهای كهن ايران در دانشگاه تهران انتخاب شد. او سرانجام در سال ۱۳۵۲ با كوله‌باری از دانش و تجربه خود را بازنشسته كرد و سپس به‌عنوان مشاور رئيس دانشگاه شيراز رهسپار زادگاهش شد و رياست موسسه آسيايی را نيز تا سال ۱۳۵۸ عهده‌دار بود.
در اين مدت نيز علاوه بر فعاليت‌های مطالعاتی و پژوهشی، به امر آموزش اهتمام ويژه داشت و علاوه بر فراخوانی استادان ايرانی و خارجی، با تاسيس دو رشته كارشناسی ارشد تاريخ و فرهنگ ايران و فرهنگ زبانهای باستانی ايران، به موسسه، جایگاهی درخشان بخشيد.
وی پس از انقلاب به تهران بازگشت و فعاليت‌های فرهنگی و ادبی‌اش را ادامه داد. افزون بر فعاليت‌های آموزشی‌ و پژوهشی همواره حضوری فعال در مجامع علمی گوناگون داخلی و خارجی داشت و در مراكز و انجمن‌های متعددی از قبيل انجمن فرهنگ ارتش، فرهنگستان زبان ايران، انجمن مجموعه سنگ نبشته‌های ايرانی، انجمن پژوهش‌های مهری،‌ كنگره تحقيقات ايرانی، انجمن پژوهش‌های درسی، مشاركتی فعال و ثمربخش داشت.
از وی علاوه بر ده‌ها مقاله وزين و ارزشمند، كتاب‌های متعددی نيز به‌صورت تاليف و ترجمه به يادگار مانده است. منظومه درخت آسوريك، كتابشناسی ايران، فهرستی ده جلدی از مقالات و كتاب‌هايی كه به زبانهای اروپايی درباره ايران چاپ شده است، ديوان وقار شيرازی (چاپ و تصحيح) بندهش ايرانی (چاپ عكسی از نسخه تهمورس دينشاه) متنهای پهلوی (چاپ عكسی) گنجينه دستنويس‌های پهلوی (۵۷ جلد) مجموعه مقالات پرفسور بيلی و يادگار زريران (از آثار كهن فارسی ميانه) از جمله كتب منتشر شده اوست كه گواه شايستگی و دلبستگی‌اش به پژوهش‌های بنيادی در زمينه ادبيات و فرهنگ غنی اين سرزمين است.
وی كتابخانه ارزشمندش را به فرهنگستان زبان ايران اهدا كرد تا مورد استفاده عموم دانش پژوهان و فرهنگ دوستان قرار گيرد.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#یحیی_ماهیار_نوابی، ز
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز فضل‌اله رضا

(زاده ۱۰ دی سال ۱۲۹۳ رشت -- درگذشته ۲۹ آبان ۱۳۹۸ کانادا) نویسنده، رئیس دانشگاههای تهران و شریف و سفیر در کانادا و یونسکو

او در سال ۱۳۱۷ موفق به گذراندن دوره‌ کارشناسی در رشته مهندسی برق دانشگاه تهران شد و از اولین فارغ‌التحصیلان این رشته بود. در همان زمان نیز به تحقیق درباره‌ علوم ریاضی مشغول بود و اولین کتابش را در سالهای ۱۹ تا ۲۰ باعنوان دوره هندسه علمی و عملی تالیف کرد. وی پس از طی دوران سربازی عازم امریکا شد و در سال ۱۳۲۴ مدرک کارشناسی ارشد در رشته مهندسی برق از دانشگاه کلمبیا گرفت. او در سال ۱۳۲۸ نیز موفق به گرفتن مدرک دکترا در رشته مهندسی برق از دانشگاه پلی تکنیک نیویورک شد. وی در طی سالهای ۱۳۳۴-۱۳۳۹ عضو گروه مهندسی برق دانشکده مهندسی برق دانشگاه ام ای تی در بوستون  و در طی سالهای ۱۳۳۳-۱۳۴۷ عضو گروه مهندسی برق دانشگاه سراکیوز در ایالت نیویورک بود و در سال ۱۳۴۰ استاد مهمان در دانشگاه پلی‌تکنیک زوریخ سویس و از سال ۴۱-۴۲ استاد مهمان دانشگاه فناوری سلطنتی دانشگاه کپنهاگ و در طی سالهای ۴۷-۵۷ استاد مهمان دانشگاه کلرادو در بلدر امریکا و دانشگاه پاریس بود. تحقیقات و مباحث مورد علاقه‌ او در مورد نظریه ریاضی سیستم‌ها و مدارهای الکترونیکی بود. او نویسنده چهار کتاب درسی به‌زبان انگلیسی و یازده کتاب به‌زبان فارسی بود که کتابها و مقالاتش به اکثر زبانهای جهان ترجمه شده است .
وی در طی سالهای ۴۶-۴۸ رئیس دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تهران و در طی سالهای ۴۸-۵۳ سفیر ایران در یونسکو و در سالهای ۵۳-۵۷ سفیر ایران در کانادا و از سال ۵۷ به بعد نیز استاد دانشگاه های کنکوردیا و دانشگاه مگ کیل مونترال کانادا بوده است.
او از سال ۱۳۵۷ استاد دانشگاه‌های کنکوردیا در مونترئال در کبک کانادا و دانشگاه مک گیل مونترئال بود.
همچنین رئیس افتخاری کنفرانس مهندسی برق ایران. استاد افتخاری دانشگاه تربیت مدرس، رئیس انجمن علمی ایرانیان در آمریکای شمالی، رئیس گسترش زبان و ادب فارسی و مشاور و همکار فعال مؤسسات علمی و ادبی فراوانی بود.
وی یکی از پایه‌گذاران نظریه اطلاعات و مخابرات در جهان بود و تحقیقات گسترده‌ای در زمینه ظرفیت شنون و ارسال حداکثر اطلاعات در کانال‌های مخابراتی نویزدار، نظریه اطلاعات و فرایندهای تصادفی ، سیستم‌های خطی آنالیز عمومی، نظریه سیستم ها و مدارها، نظریه کنترل سیستم‌های پویا، فضاهای خطی، انتقال و تلفات انرژی در شبکه‌های n دهانه‌ای انجام داده است. او همچنین معتقد بود که نباید سنت‌های ملی و دینی را آسان از دست داد و در وضع کنونی جهان، خردگرایی به تنهایی نمی‌تواند جوامع جهان سوم را با جهش یک روزه به رده اول اقتصاد و تکنولوژی برساند.‌

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#فضل_اله_رضا، ز
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی سالروز درگذشت بسیج خلخالی

(زاده ۲۷ فروردین ۱۲۹۷ خلخال -- درگذشته ۱۰ دی ۱۳۷۴ تهران) شاعر و سیاستمدار

او چند دوره به‌عنوان نماینده مجلس فعالیت کرد و با وجود فعالیتهای سیاسی و اجتماعی، فعالیتهای ادبی نیز داشت.
کتاب "حماسه هیزم شکن" شاخص‌ترین نوشته‌اش بود که در سال ۱۳۴۵ نامزد جایزه ادبی نوبل شد، اما چون به‌زبان فارسی بود، در کمیته نوبل بررسی نشد؛ ولی محمدعلی جمالزاده ادعا داشت، شانس نوبل بردنش بالا بوده‌ است. پس از وقایع جنگ جهانی دوم که فرقه دموکرات آذربایجان تمایل به جدایی آذربایجان از ایران داشت، وی منظومه حماسی آذربایجان سنگر استقلال ایران را در بیان شور و احساسات وطن پرستانه آذربایجانیان نسبت به استقلال و تمامیت ارضی ایران سرود. این اثر مورد توجه محافل سیاسی و مطبوعاتی آن زمان واقع شد و به میزان گسترده و فراگیری چاپ و از رادیو پخش شد. او همچنین منظومه بلندی در رثای آبراهام لینکلن سروده‌است.

آثار:
حماسه هیزم شکن
رنج باغبان
دهقان نامه
جدل در ملکوت
گدانامه
چنین گفت بودا
حماسه خاوران
خادم نادم
البرت شوایتزر
امیرکبیر
لاله‌های قافلانکوه
سلام بر معلم
زوج پشیمان.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#بسیج_خلخالی، د
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز خسرو شاهانی

(زاده ۱۰ دی ۱۳۰۸ نیشابور -- درگذشته ۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۱ تهران) طنزنویس و روزنامه‌نگار

او در کتاب آدم عوضی، خودش را چنین معرفی کرده‌ است: «در دهم دی ۱۳۰۸ شمسی مطابق با اول ژانویه ۱۹۲۹ میلادی در نیشابور متولد شدم (اینکه می‌بینید مردم مختلف جهان و کشورهای اروپایی و دنیای مسیحیت شب اول ژانویه را جشن می‌گیرند، قسمت اعظمش به خاطر تولد بنده است). پدرم را در کودکی و مادرم را در بزرگی از دست دادم. کار رسمی مطبوعاتی‌ام را از اول سال ۱۳۳۴ شمسی با روزنامه خراسان چاپ مشهد شروع کردم که مدت سه سال به‌طور مستمر ادامه داشت. در این روزنامه که یومیه صبح بود و هفته‌ای شش بار منتشر می‌شد، علاوه بر نوشتن داستان‌های کوتاه طنزآمیز، دو ستون تحت عنوان «شوخی و خنده» هم که اصلاً خنده نداشت و نظم و نثر بود می‌نوشتم».
وی در سال ۱۳۳۶ به دعوت صادق بهداد مدیر روزنامه جهان به تهران آمد و ستون «از هر دری سخنی» را در آن روزنامه به کار انداخت که از شرایط و مسائل روز می‌نوشت. از سال ۱۳۳۷ علاوه بر کار در روزنامه جهان، خبرنگار پارلمانی روزنامه پست تهران هم بود. در ۱۳۳۸ در تهیه برنامه «گفتنی‌ها» با رادیو تهران به همکاری پرداخت. در روزهای یکشنبه، در سال‌های ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۵ برنامه‌ای با عنوان «سیر و سفر» می‌نوشت. از ۱۳۳۸ خبرنگار پارلمانی روزنامه کیهان شد که این همکاری تا ۱۳۵۸ به طول انجامید و هفته‌ای یک روز، بین سال‌های ۱۳۴۲ تا ۱۳۴۵ در این روزنامه یک صفحه مطلب طنزآمیز به صورت داستان و مقاله با عنوان «جنجال برای هیچ» می‌نوشت که بعدها به «بین دو سنگ آسیا» و «مسافرت بدون گذرنامه» تبدیل شد. از مهر ۱۳۴۱ تا خرداد ۱۳۵۸ با خواندنی‌ها همکاری داشت و در هر شماره خواندنی‌ها، سه یا چهار صفحه با عنوان «در کارگاه نمد مالی» مطلبی می‌نوشت که رنگ اجتماعی و ادبی داشت. گزیده‌ای از مطالب «در کارگاه نمد مالی» در سال ۱۳۷۷ به صورت کتاب چاپ شده‌ است. او همچنین با نشریات ترقی، سپیدوسیاه، روشنفکر، آسیای جوان، امید ایران و توفیق به‌طور غیر مستقیم همکاری داشت.
در بعد از انقلاب با نشریات جدول (کتیبه، کنکاش، جدول) و گل‌آقا همکاری داشت و روزهای فرد و با کوششی چشمگیر در دفتر مجله جدول (کتیبه، کنکاش) حضور داشت و در نقش یکی از ستونهای اصلی مطبوعات ایران به قلم‌زدگی و رسالت خود برای آگاه سازی مردم نقش خود را ایفا می‌کرد.

آثار:
از وی تاکنون بیش از نوزده مجموعه طنز به چاپ رسیده است و با نشریات ترقی - سپید و سیاه - روشنفکر - آسیای جوان - امید ایران - تهران مصور و توفیق همکاری داشته و پس از انقلاب، آثار طنزآمیز او علاوه بر آتیه، در نشریات فکاهیون، گل‌آقا و در مجله جدول کنکاش (ماهنامه کتیبه سابق) زیر عنوان «گل‌گشت» نیز به چاپ رسیده است. داستان‌های او در اتحاد جماهیر شوروی سابق و کشورهای بلوک شرق بارها و بارها چاپ شده‌ است. از سال ۱۳۴۶ چاپ آثار وی در ارمنستان و دیگر جمهوری‌های شوروی سابق و مسکو توسط جهانگیر درّی استاد کرسی ادبیات فارسی دانشگاه مسکو در تیراژهای پنجاه هزار، صدهزار و چهارصد هزار در مجلات ستاره سرخ، جوانان شوروی و آسیا و آفریقای امروز به چاپ رسیده است. همچنین بیشتر مجلات کشورهای اروپای شرقی آثار او را منتشر کرده‌اند. شیوه داستان‌نویسی او، خطی است که معمولاً از زبان اول شخص روایت می‌شود و درون‌مایه اجتماعی دارد.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#خسرو_شاهانی، ز
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز یوسف صفوت

(زاده ۱۰ دی ۱۳۱۰ تهران – درگذشته ۹ بهمن ۱۳۸۱ تهران) نخستین استاد ملی و قهرمان رسمی شطرنج

او سابقه ۵ بار قهرمانی شطرنج ایران در سال‌های ۱۳۳۴ (نخستین دوره) ۱۳۳۵، ۱۳۳۶، ۱۳۳۸ و ۱۳۴۴ و ۵ بار حضور در المپیاد شطرنج در ترکیب تیم ایران را داشت و رکورد وی در المپیاد شطرنج ۳۲ پیروزی ۲۹ تساوی و ۳۶ باخت از ۹۰ مسابقه بود.
وی فرزند علی‌اصغر صفوت، پسر میرزا آقاخان صفوت‌المُلک، تنها پسر میرزامهدی حکیم الهی، فرزند میرزاعبداله اشکی آقاسی‌باشی، پسر میرزا محمدعلی، نوه میرزامهدی استرآبادی، وزیر نادرشاه افشار بود. نسب میرزامهدی استرآبادی هم بر اساس شجره‌نامه خانوادگی به خواجه نصیرالدین طوسی می‌رسید. در این خاندان آموزش موسیقی به‌طور موروثی صورت می‌گرفت و یوسف صفوت هم نوازنده سه‌تار بود. برادر بزرگ‌تر او داریوش صفوت از موسیقی‌دانان مهم معاصر ایران بود.
بازی‌های درخشان او در مسابقات جهانی شطرنج نشان از نبوغ سرشارش داشت. وی همچنین در عرصه یوگا، تاریخ ایران، ادبیات و عروض مقام استادی داشت و به‌ویژه در زمینه شعر و شاعری استعدادی ذاتی داشت. با اینکه وی اشعار زیادی سروده بود اما متأسفانه هرگز اقدامی برای چاپ آنها نکرد.
او با اشعار عمرخیام به قدری آشنا بود که قادر بود اشعار اصلی این شاعر بزرگ را از اشعاری که به او نسبت می دادند تمیز بدهد. وی علت این همه فعالیتهای گسترده و موفقش را به انتخاب زندگی تجردی نسبت می‌داد و به همین دلیل تا پایان عمر هرگز ازدواج نکرد.
یوسف صفوت سالهای بسیاری همکاری نزدیک با مجله ماهنامه شطرنج داشت و نام وی در فهرست استادان این مجله همواره به چشم می‌خورد. مقدمه کتابهای شطرنجی زیادی به‌قلم او مزین است که ترجمه کتاب وسط بازی الکسی سوئیتین مهم‌ترین آنهاست.
وی بارها در باشگاه شطرنج سیروس در مسابقات لیگ کشوری ایران بازی کرد و زمانی که شطرنج را کنار گذاشت، مربی‌گری اعضای تیم را به‌عهده گرفت. زمانی که بر اثر یک حادثه ناگوار مغز وی آسیب دید به آلزایمر دچار شد. وی در سالهای پایانی عمرش در سرای سالمندان سعادت آباد بستری بود.

🆔 @bargi_az_tarikh
یوسف_صفوت، ز
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی سالروز درگذشت امیربانو کریمی

(زاده ۹ دی ۱۳۱۰ تهران– درگذشته ۱۰ دی ۱۴۰۲ تهران) استاد ادبیات فارسی و متخصص در سبک هندی و صائب‌شناسی

او فرزند شاعر کریم امیری فیروزکوهی بود و با پایان تحصیلات متوسطه در مدرسه شاهدخت، به کار تدریس پرداخت و تحصیلاتش را تا مقطع دکترای زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران ادامه داد و در همان دانشگاه مشغول به تدریس ادبیات شد. وی در سال ۱۳۵۰ از رساله دکترا که به پیشنهاد محمد معین درباره جوامع‌الحکایات و لوامع‌الروایات بود، دفاع کرد و در سال ۱۳۵۹ باب نخست آن توسط مؤسسه انتشارات امیرکبیر به چاپ رسید.
او از ازدواج نخست، صاحب یک دختر شد و در ازدواج دوم، سال ۱۳۴۲ با مظاهر مصفا، شاعر و استاد دانشگاه تهران، صاحب فرزندانی شد که علی مصفا بازیگر و فیلم‌ساز بود. او نیز در بخشی از فیلم سیمای "زنی در دوردست" ساخته پسرش بازی کرد.
یکی از دخترانش نیز عروس جعفر شهیدی شد.
وی در چهارمین همایش چهره‌های ماندگار سال ۱۳۸۳ به‌عنوان چهره ماندگار زبان و ادبیات فارسی برگزیده شد.
او برای همدردی با مصیبت‌دیدگان سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراین توسط سپاه پاسداران، در دی ۱۳۹۸ از شرکت در جایزه کتاب سال ایران انصراف داد. وی با انتشار یادداشتی کوتاه در ۲۳ دی ۱۳۹۸ ضمن اعلام انصراف از شرکت در جایزه کتاب سال، دلیل دیگر این تصمیم را تسکین شرمساری خود از سال‌ها تدریس پرهیز از دروغ و نامردمی به دانشجویان و نیز سال‌ها تنفس در فضای مسموم دروغ و ریا در دانشگاه تهران عنوان کرد و در یادداشتی با تیتر «کار ملک از نابسامانی ز میزان درگذشت» اعتراضش را نوشت.

گزیده آثار:
تصحیح انتقادی بخش دوم و سوم جوامع‌الحکایات و لوامع‌الروایات (۴ جلد) ۱۳۵۹.
جمع‌آوری و حاشیه‌نویسی و تعلیق دیوان امیری فیروزکوهی در ۲ چاپ، بنیاد فرهنگ ایران ۱۳۵۵.
طرح دو بیت و دویست و یک غزل از دیوان صائب تبریزی، انتشارات زوار  ۱۳۶۸.
تصحیح دیوان حکیم فیاض لاهیجی، انتشارات دانشگاه تهران ۱۳۷۲.
منتخب حدیقه‌الحقیقه حکیم سنایی انتشارات زوّار ۱۳۷۴.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#امیربانو_کریمی، د
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی سالروز درگذشت سیروس آرین‌پور

(زاده سال ۱۳۱۷ تهران -- درگذشته ۱۰ دی ۱۳۹۱ فرانسه) شاعر، نویسنده و مترجم

او در جوانی برای تحصیل به اتریش رفت و پس از پایان تحصیلات دانشگاهی در رشته اقتصاد و جامعه‌شناسی به ایران بازگشت و به همکاری با سازمان برنامه و بودجه پرداخت. وی از سالهای جوانی دارای گرایش ملی بود و در زمان تحصیل در خارج با کنفدراسیون دانشجویان ایرانی همکاری داشت. در زمان ریاست جمهوری بنی‌صدر در ارائه طرح‌های توسعه و تدوین برنامه‌های عمرانی به دولت کوشا بود. او با افزایش فشارهای سیاسی در در اوایل دهه ۱۹۸۰ ناگزیر به مهاجرت شد و در مهاجرت به کار مطالعاتی و تلاش فرهنگی ادامه داد.  کتاب وجدان بیدار نوشته اشتفان تسوایگ، توسط وی به فارسی ترجمه و در سال ۱۳۷۶ در ایران منتشر شد. وی به زبان‌های آلمانی و فرانسوی تسلط داشت و از او آثار بسیاری در حوزه اقتصاد و فلسفه به زبان فارسی به یادگار مانده‌ است.
وی شاعری باذوق و ترانه‌سرایی زبردست بود، اما کمتر به این عنوان شناخته می‌شد. او ترانه‌سرایی را بیشتر از روی تفنن انجام می‌داد، و با این که از سالهای جوانی ترانه‌های بسیاری سروده بود، هرگز به گردآوری تصنیف‌های فراوان خود همت نگماشت و نام او برای بسیاری از دوستداران موسیقی ایرانی ناشناخته مانده‌ است، هرچند شاید ترانه‌های او را به خاطر سپرده باشند.
بسیاری از تصنیف‌های آرین‌پور با صدای ویگن، اجرا شده‌است، مانند ترانه «شاه دوماد»، با مطلع:
غنچه بیارید
لاله بکارید
خنده بر آرید
میره به حجله شادوماد
بله برونه گل می‌تکونه
دسته به دسته دونه به دونه شادوماد
همچنین تصنیف مردمی «بارون بارونه» یکی از آثار معروف آرین‌پور است که نخستین بار ویگن با موسیقی عطاءاله خرم خوانده‌ است:
بارون بارونه زمینا تر میشه
گل نسا جونم کارا بهتر میشه
بارون بارونه زمینا تر میشه
گل نسا جونم کارا بهتر میشه
گل نسا جونم تو شالیزاره
برنج میکاره می‌ترسم بچاد
طاقت نداره طاقت نداره
طاقت نداره طاقت نداره
از کارهای بعدی سیروس آرین‌پور ترانه «پرستو» است که منوچهر سخایی با آهنگ عطاءاله خرم اجرا کرده‌ است

آثار:
از معروف‌ترین کارهای او ترجمه کتاب "روشنگری چیست؟" پیرامون نظریه شناخت ایمانوئل کانت، فیلسوف نامی آلمانی است.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#سیروس_آرین_پور، د
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی سالروز درگذشت ساکو قوکاسیان (سرکیس مگردیچیان)

(زاده اسفند سال ۱۳۲۳ اصفهان -- درگذشته ۱۰ دی ۱۳۹۳ تهران) خواننده باس اپرا و تکخوان ارکستر سمفونیک تهران

او پس از پایان تحصیلات به آموختن آواز کلاسیک و دروس موسیقی سلفژ و تئوری موسیقی زیر نظر مصطفی کمال پورتراب و میکله کازاتو استاد ایتالیایی پرداخت.
با تأسیس اپرای تهران وی به استخدام وزارت فرهنگ و هنر درآمد و فعالیت جدی هنری‌اش را به عنوان تکخوان باس- باریتون در اپرای تهران آغاز کرد و در اپراهای متعددی همچون لوچیا دی لا مرمور، پردیس و پریسا، نابوکو، فلوت سحرآمیز، کارمن، پردیس و پریسا، ریگولتو، اتللو، فاوست، لاتراویاتا، لابوهم و… به ایفای نقش پرداخت. قوکاسیان در اپرای پردیس و پریسا نقش دیو و در آرایشگر سویل نقش دن بازیلیو را اجرا کرد.
پس از انقلاب و با تعطیلی اپرای تهران از اولین تکخوان‌های ارکستر سمفونیک تهران بود که آثاری چون عشق مرگ، فتح خرمشهر، معجزه بهمن و… از یادگارهای وی درآن دوران به‌شمار می‌آیند. همچنین وی اجراهای متعددی در تالارهای مختلف همچون وحدت (رودکی سابق) آرارات و… به عنوان تکخوان در کارنامه هنری خود داشته‌ است.
یکی از اجراهای وی همراه رشید وطن‌دوست و حمید پناهی، بهمن سال ۱۳۹۱ در خانه موسیقی بود.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#ساکو_قوکاسیان، د
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی سالروز درگذشت فرود گرگین‌پور

(زاده ۱۳ اسفند ۱۳۲۴ ایل قشقایی – درگذشته ۱۰ دی ۱۳۹۸ تهران) موسیقیدان و نوازنده ویلون و کمانچه

او برادر فرهاد گرگین‌پور و خواهرزاده محمد بهمن‌بیگی از نوازندگان نامی ایل قشقایی بود و همسرش افسانه جهانگیری از خواننده‌های مشهور قشقایی است.
وی از کودکی با نوازندگی آکاردئون، یادگیری موسیقی را آغاز کرد و در سال ۱۳۴۲ برای اعتلای کار خویش از کلاس‌های نورعلی برومند، حبیب‌اله بدیعی، علی تجویدی و علی‌اصغر بهاری بهره برد. سال ۱۳۵۴ تحصیلات موسیقی در دانشگاه تهران را به پایان رساند و از همان سال به تشویق نورعلی برومند به نواختن ساز کمانچه پرداخت. از آثار او ترکمن صحرا، هجران، کوراغلو و مجموعه موسیقی قشقایی است.
در تاریخ ۹ بهمن ۱۳۹۴ مراسم بزرگداشتی برای وی با حضور حسین علیزاده، محمود دولت‌آبادی، جواد مجابی و حسین الهی قمشه‌ای در فرهنگسرای نیاوران تهران برگزار شد.
آرامگاه وی در شهرستان آباده استان فارس در کنار برادرش فرهادگرگین پور است.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#فرود_گرگین_پور، د
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی سالروز درگذشت شهلا ریاحی

(زاده ۱۸ شهریور ۱۳۰۵ تهران -- درگذشته ۱۰ دی ۱۳۹۸ تهران) بازیگر تئاتر، سینما، تلویزیون و نخستین بانوی کارگردان

او در ۱۷ سالگی، بنا به‌خواست و راهنمایی همسرش اسماعیل ریاحی، که خود از شیفتگان تئاتر بود، به‌صحنه "تئاتر تهران" راه یافت و برای اولین بار معزالدیوان فکری در نمایشنامه‌ای به‌نام «سیاست هارون‌الرشید» نقش اول دختر نمایش را به او داد. وی با کار سوم و چهارم در دنیای محدود تئاتر آن زمان به‌عنوان بازیگری محبوب و سرشناس مورد توجه قرارگرفت.
سینمای حرفه‌ای را سال ۱۳۳۰ با فیلم «خواب‌های طلایی» به کارگردانی معزالدیوان فکری تجربه کرد و سال ۱۳۳۵ فیلم «مرجان» را کارگردانی کرد و به این ترتیب نام نخستین زن کارگردان سینمای ایران را به‌خود اختصاص داد. وی گوینده رادیوتلویزیون و مجری برنامه‌های کودک نیز بود.
آرامگاه وی در قطعه هنرمندان است.

آثار
سینما:
دعوت به‌شام
بادام‌های تلخ
چشم عقاب
فرار از جهنم
سلام به انتظار
انتهای قدرت
تحفه هند
رویای نیمه شب تابستان
عروسی خون
می خواهم زنده بمانم
بی‌تو هرگز
چشمهایم برای تو
دلاوران کوچه دلگشا
رابطه پنهانی
دلشدگان
دیدار در استانبول
راه و بیراه
تیغ آفتاب
دوفیلم با یک بلیت
بچه‌های طلاق
رانده شده
زمان از دست رفته
مرگ پلنگ
در مسیر تندباد
پرنده کوچک خوشبختی
خانه خراب
صخره سیاه
حکیم باشی
آسمون بی‌ستاره
را بهدرشکه‌چی
دل‌های بی‌آرام
بهشت دور نیست
چرخ فلک
خشم کولی
فردای باشکوه
بیست سال انتظار
گدایان تهران
جهان پهلوان
شیطان در می‌زند
عروس دهکده
بوسه مادر
مرجان: کارگردان و بازیگر
چهره آشنا
دختر چوپان
گناهکار
نیمه راه زندگی
خواب‌های طلایی

کارهای تلویزیونی شهلا ریاحی:
این خانه قشنگ است
بر سر دوراهی
درد پنهان
مجموعه «قصه شب سیما»
خانه در آتش
همسران 
همسایه‌ها
سنگ و شیشه
بیا تا گل برافشانیم
این خانه دور است
ازدواج پرماجرا

شهلا ریاحی در نمایش‌ها:
مارگریت گوتیه
فرشته زمینی
عروسی فیگارو
طلاق ممنوع
سیاه و سفید
رومئو و ژولیت
ده عروسک سیاه
دون ژوان
در راه شیطان
دختر چوپان
خانم کاملیا
جاده زرین سمرقند
توراندخت
تشک پر قو
پیچ خطرناک
بدرالدین و مه‌پاره
باغ وحش شیشه‌ای
بادبزن خانم ویندیرمیر
اسب بالدار
آخرین لحظه
سیاست هارون‌الرشید

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#شهلا_ریاحی، د
‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز علی تابش

(زاده ۱۰ دی ۱۳۰۴ تهران – درگذشته ۱۴ آبان ۱۳۷۶ تهران) بازیگر تئاتر، سینما و رادیوتلویزیون

او یادگیری عملیات آکروباتیک را زیر نظر نیلاکوک آموخت و فعالیت هنری‌اش را با بازی در تئاتر «زهره و منوچهر» در سال ۱۳۲۴ آغاز کرد و بعدها در تماشاخانه تهران، نقش پروفسور سوسول را بازی کرد. وی کارش را با پیش پرده‌خوانی که در فاصله دو پرده اجرا می‌شد و یک موزیکال کوتاه بود، آغاز کرد ولی در همان نقش‌های اولیه نشان داد که استعداد فراوانی دارد، به‌خصوص به‌علت داشتن صدای خوبش، او را برای نقش جوان اول نمایش موزیکال «آرشین مالالان» انتخاب کردند. بعدها «مشهدی عباد» با شرکت او و عزت‌اله وثوق به روی صحنه رفت و به دفعات مختلف در مناطق مختلف ایران به اجرا درآمد. او بعدها به سینما پیوست و در فیلم «مادموازل خاله» نقش یک زن را ایفا کرد و به‌خاطر این فیلم، نامه‌های عاشقانه نیز دریافت داشت.
دوران شکوفایی کار او هنگامی بود که در سال ۱۳۳۳ به رادیو آمد و در آن زمان تعداد بسیاری از هنرمندان معروف تئاتر به رادیو روی آوردند. وی که فقط در برنامه‌های شما و رادیو «برنامه صبح‌های جمعه» شرکت می‌کرد، در مدتی کوتاه جای خودش را باز کرد. تیپ‌های جالب او از جمله «فلفلی» کودک بی‌ادب شیرین زبان و «خوش نفس» پیرمردی که دائماً «سلام علیکم» می‌گفت، بر ارزش و اعتبار او افزوده بود. گاهی هم ترانه‌های فکاهی با صدای فارسی «ویتوریو دسیکا» اجرا می‌کرد.
در سال ۱۳۴۰ به همراه پرویز خطیبی تصمیم گرفتند یک برنامه نیم ساعته در تلویزیون ایران (متعلق به حبیب ثابت) اجرا کنند. به این ترتیب برنامه کمدی ـ انتقادی «تک مضراب» شکل گرفت که تا زمان تشکیل سازمان تلویزیون ملی ایران و ادغام رادیو و تلویزیون ادامه یافت.
در همین سال‌ها از کارهای هنری کناره‌گیری کرد و در تهران فروشگاه شیرینی فروشی باز کرد؛ ولی بعدها پس از انقلاب ۱۳۵۷ دوباره برای مدت کوتاهی به همراه منوچهر نوذری به رادیو ایران پیوست.
آرامگاه وی در قطعه ۸۴ بهشت‌زهرا است..

‌‎🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#علی_تابش، ز
‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی سالروز درگذشت حسین یوسف‌زمانی

(زاده ۱ شهریور ۱۳۱۲ سنندج -- درگذشته ۱۰ دی ۱۳۹۲ تهران) آهنگساز و نوازنده ویلون

او که برادر حسن یوسف‌زمانی است، از مدرسه موزیک نظام فارغ‌‌التحصیل شد و در آن دوران با همراهی برادرش و حسن کامکار (پدر کامکارها) اولین کلاس موسیقی را در شهر سنندج بنا نهادند. اوایل سال ۱۳۳۷ برای ادامه تحصیل وارد کنسرواتوآر هنرستان عالی موسیقی تهران شد و همزمان همکاری‌اش را با رادیو ایران آغاز کرد. در اواخر سالهای تحصیل به دعوت حشمت سنجری وارد ارکستر سمفونیک و اپرای تهران شد و همزمان با ارکسترهای مختلف از جمله ارکستر گلها، باربد، نکیسا، جاز فولکوریک و ارکسترهای دیگر همکاری داشت و پس از ۸ سال موفق به گرفتن لیسانس با درجه ممتاز شد.
او طی این سالهای طولانی آثار موسیقایی بسیاری برای ارکستر ملی، ارکستر سمفونیک، ارکستر کردی و دیگر ارکسترها ساخت و بسیاری از همان آثار را نیز رهبری کرد که پس از آماده‌سازی نهایی به صورت نوار یا پخش از رادیوتلویزیون در اختیار دوستداران قرار گرفت.
از برترین آثارش: سوییت سمفونیک سوگ سهراب (قطعه موسیقایی الهام گرفته شده از شاهنامه) که به مناسبت هزاره سرایش شاهنامه و بزرگداشت حکیم ابولقاسم فردوسی به سفارش سازمان یونسکو در جهان پخش شده بود، است. از آثار دیگرش مجموعه مهتاب برای ارکستر سمفونیک با صدای صدیق تعریف، مجموعه بوی باران به همراهی ارکستر سمفونیک و صدای محمدرضا شجریان، مجموعه‌های باغ ارغوان، گنبدهای سبز و آبی، پریزاد با صدای علیرضا افتخاری، مجموعه بارون بارونه (دونوازی ویلون و پیانو) با همنوازی هومن خلعتبری، قطعه پوئم سمفونیک غمی سنگین به مناسبت زلزله رودبار در سال ۱۳۶۹ وآهنگ نسیم سرد پاییز با صدای مظهر خالقی وآثار دیگر است.
وی شاگرد خودسیف بود (خودسیف نیز شاگرد لئوپلد آوئر، روس بود. یهودی منوهین، یاشا هایفتز و تمامی دیگر بزرگان قرن بیستمی از شاگردان لئوپلد آوئر بودند) و جالب اینکه سبک تدریس آوئر در یوسف‌زمانی تجلی داشت. وی طی ۵۰ سال فعالیت هنری شاگردان بسیاری را تربیت و راهی دنیای موسیقی علمی کرد و تا واپسین روزهای زندگانی‌اش به کار ادامه داد.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#حسین_یوسف_زمانی، د
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی سالروز درگذشت سعید شاملو

(زاده ۲۴ خرداد ۱۳۰۸ ملایر -- درگذشته ۱۰ دی ۱۳۸۳ تهران) روانشناس، مشهور به پروفسور شاملو

او از دانشگاه جورج واشنگتن، دانشگاه ایالتی واشنگتن و دانشگاه ایلی نویز به دریافت درجات کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در روانشناسی بالینی و فوق دکتری در روان درمانی نایل آمد. سپس در آمریکا دو سال با سمت استادیاری به تدریس پرداخت و نیز در بخش روانپزشکی بیمارستان ایلی نویز به‌عنوان روانشناس بالینی بخش، به فعالیت پرداخت.
پس از بازگشت به ایران، از سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۲ در دانشکده پزشکی شهید بهشتی "دانشگاه ملی ایران" به تدریس و تحقیق و فعالیت بالینی پرداخت. از سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۷۳ در دانشگاه تهران، سپس دانشگاه علوم پزشکی تهران با سمت‌های استادیاری، دانشیاری و استادی به تدریس و تحقیق و ارائه خدمات بالینی اشتغال داشت. در سال ۱۳۷۳ گروه روانشناسی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی را تأسیس کرد و از آن سال استادی و مدیریت همان گروه را برعهده داشت. ریاست در جلسات اخیر پنجمین هیئت مدیره انجمن روانشناسی ایران از جمله کارهای او است.
وی بانی تجدید حیات انجمن روانشناسی ایران بود و در دوره‌های اول، دوم و پنجم، ریاست هیئت مدیره انجمن را نیز برعهده داشت. او همچنین از پیشگامان طراحی سازمان نظام روانشناسی بود.
یک هفته پس از برگزاری دومین کنگره بین‌المللی روان‌درمانی در شرق، وی پس از برگزاری این کنگره بین‌المللی دچار حمله قلبی شد. او بلافاصله پس از ترخیص از بیمارستان و با وجود توصیه پزشک معالج مبنی براستراحت، به دانشگاه رفت تا به امور جاری گروه، دانشجویان و انجمن روانشناسی ایران رسیدگی کند. چند روز پس از مراجعت به دانشگاه، بار دیگر دچار حمله قلبی شد و مدتی در بیمارستان بستری بود
آرامگاه وی در قطعه هنرمندان است.

فعالیت‌ها:
پروفسور شاملو در کنار تألیف و ترجمه کتاب، بیش از یکصد مقاله نظری و پژوهشی در زمینه روانشناسی تألیف کرده‌است. همچنین اولین کلینیک مرکز مشاوره و راهنمایی را در سال ۱۳۴۴ در دانشگاه تهران تأسیس و اولین دورهٔ فوق لیسانس و دکترای روانشناسی بالینی را در ایران راه‌اندازی کرد.
برگزاری دومین کنگره بین‌المللی روان‌درمانی در شرق و گفتگوی بین تمدنها که بیش از ۶۰ مهمان از تمام قاره‌های جهان در آن شرکت داشته‌اند، برجسته‌ترین فعالیت علمی پروفسور شاملو در اواخر زندگی بود. همچنین ریاست و سمت دبیر کمیته علمی این کنگره را بر عهده وی بود.

فهرست کتاب‌ها:
(ترجمه و تألیف)
بهداشت روانی
روان‌شناسی بالینی
مطالعه کیفیت زندگی، ادراک بیماری و سبک‌های دلبستگی بیماران سالمند مبتلا به دیابت. سعید شاملو با همکاری پریرخ دادستان ، حمیده جهانگیری، علیرضا نوروزی، هاراطون داویدیان، میرتقی گروسی فرشی، و حیدرعلی هومن، تهران: انتشارات البرز فرجاد.
روش‌های نو در روانکاوی
کاربرد روان‌درمانی
مکاتب و نظریه‌های شخصیت
آسیب‌شناسی روانی
روش تهیه شرح حال
مصاحبه تشخیصی
تاریخ علم روانشناسی
روان درمانی کودک.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#سعید_شاملو، د
‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز ناصر چشم‌آذر

(زاده ۱۰ دی ۱۳۲۹ اردبیل -- درگذشته ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۷ تهران) موسیقیدان، آهنگساز و تنظیم‌کننده آهنگ

او برادر کوچک‌تر منوچهر چشم‌آذر است که در سایه آموزش پدرش اسماعیل چشم‌آذر، مراحل اولیه موسیقی را فراگرفت.
در کودکی ساز آکاردئون را انتخاب کرد و در ۱۲ سالگی به‌همراه پدرش وارد ارکستر آذربایجانی رادیو ایران شد. در ۱۳ سالگی جایزه ویژه نواختن آکاردئون را در مقطع دبیرستان دریافت کرد و در ۱۷ سالگی رهبری کنسرت ترتیب داده شده در سفارت ایران در عراق را عهده‌دار شد و در ۱۸ سالگی به‌همراه گوگوش، سفرهای رسمی‌اش را آغاز کرد.
در ۲۰ سالگی برای گذراندن دوره جاز به آمریکا رفت و پس از بازگشت سرپرستی ارکستر شوی تلویزیونی پرویز قریب‌افشار را برعهده گرفت.
وی نزد مرتضی حنانه و ملیک اصلانیان دوره‌های تکمیلی را سپری کرد و در سال ۱۳۵۷ به‌مدت ۵ سال برای تکمیل دوره موسیقی جاز و موسیقی فیلم به آمریکا رفت. او از پیشگامان سازهای الکترونیک در ایران است و باران عشق یکی از شاهکارهای اوست.
آهنگ هجرت با شعر شهیار قنبری که قرار بود افشین مقدم در سال ۱۳۵۵ این ترانه را اجرا کند، با درگذشت وی، گوگوش این ترانه را اجرا کرد.

آلبوم‌ها:
تو برقص
شکوفه‌های ایران
خواهران غریب
شب‌های تهران
رقص‌های شاد
باران شادی ۱،۲،۳
طلوع عشق
باران عشق

آهنگسازی موسیقی فیلم:
سال نام فیلم به کارگردانی
۱۳۹۴ آنها،  احسان سلطانیان
۱۳۹۰ گشت ارشاد، سعید سهیلی
۱۳۸۷ سوپر استار، تهمینه میلانی
۱۳۸۶ زن دوم، سیروس الوند
۱۳۸۶ قرنطینه، منوچهر هادی
۱۳۸۵ تله، سیروس الوند
۱۳۸۴ گیس‌بریده، جمشید حیدری
۱۳۸۴ آتش‌بس، تهمینه میلانی
۱۳۸۲ شمعی در باد، پوران درخشنده
۱۳۸۱ غزل، محمدرضا زهتابی
۱۳۸۱ خواب و بیدار، مهدی فخیم‌زاده
۱۳۸۰ ساقی، محمدرضا اعلامی
۱۳۸۰ قارچ سمی، رسول ملاقلی‌پور
۱۳۷۸ دختران انتظار،  رحمان رضایی
۱۳۷۶ سارای، یداله صمدی
۱۳۷۵ حریف، دل 
۱۳۷۴ خواهران غریب، کیومرث پوراحمد
۱۳۷۳ می‌خواهم زنده بمانم، ایرج قادری
۱۳۷۰ دیگه چه خبر؟!، تهمینه میلانی
۱۳۷۰ قصه‌های مجید، کیومرث پور‌احمد
۱۳۶۸ هامون، داریوش مهرجویی

نامزدی‌ها و جوایز:
نتیجه عنوان جایزه برای موسیقی فیلم سال
برنده سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن دوازدهمین جشنواره فیلم فجر، بلندیهای صفر ۱۳۷۲
چشم شیطان
برنده سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر، قارچ سمی ۱۳۸۰
بهترین موسیقی فیلم هفتمین دوره جشن خانه سینما، قارچ سمی ۱۳۸۲
بهترین موسیقی فیلم جشنواره فیلم مالزی، خواهران غریب 
کاندید تندیس زرین بهترین موسیقی متن هشتمین دوره جشن خانه سینما، شمعی در باد ۱۳۸۳
کاندید سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر، هامون ۱۳۶۸
کاندید سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن چهاردهمین دوره جشنواره فیلم فجر، خواهران غریب ۱۳۷۴
کاندید لوح زرین انتخاب ویژه سال سومین دوره منتخب سایت ایران‌آکتور، قارچ سمی

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#ناصر_چشم_آذر، ز
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز ناصر عبداللهی

(زاده ۱۰ دی ۱۳۴۹ بندرعباس – درگذشته ۲۹ آذر ۱۳۸۵ تهران) خواننده موسیقی پاپ

او از ۱۳ سالگی به موسیقی علاقه‌مند شد و فعالیت‌های هنری‌اش را از سالهای نوجوانی در صداوسیما و حوزه هنری سازمان تبلیغات هرمزگان آغاز کرد.
کار حرفه‌ای را به‌طور جدی از سال ۱۳۷۴ آغاز کرد و در سال ۱۳۷۵ به تهران آمد و محمدعلی بهمنی او را به انتشارات دارینوش معرفی کرد. پس از آن آلبوم‌های عشق است و دوستت دارم او را این انتشارات ضبط و منتشر کرد. پس از آن آلبوم‌های بوی شرجی توسط انتشارات شمیم جنوب، هوای حوا و ماندگار توسط انتشارات آوای نکیسا و پس از مرگ او، آلبوم رخصت توسط انتشارات آوای مهر میهن به بازار روانه شد.

بررسی آثار:
بیشتر اشعار ترانه‌های آغازین او از سروده‌های محمدعلی بهمنی بود. در کار موسیقی به گفته خودش تحت‌تأثیر سبک موسیقی ابراهیم منصفی بود. طوری‌ که در سالهای آغازین کار هنری ترانه‌های منصفی را بازخوانی می‌کرد.
ترانه‌‌های مورد انتخاب او در آلبوم‌هایش عمدتاً دارای مفاهیم اجتماعی و حماسی مانند ترانه‌های «یادم باشد» «کودکان خیابانی» «سربلند» و «شیوه ما» مذهبی مانند ترانه‌های «مهر علی و زهرا» «احمد ثانی» «یا فاطمه» و «مهر دلبر» و عاشقانه مانند ترانه‌های «تو ای عشق»، «ماه من»، «بهت نگفتم» و «راز» بودند.
  فرزنداو، نازنین موزیسین و خواننده سبک پاپ است و با بازخوانی چند ترانه از پدرش شهرت پیدا کرده‌است.

ناصریا:
پس از ارائه ترانه ناصریا منتقدان عبداللهی گفتند که این کاری اسپانیایی است و از ملودی‌های جیپسی کینگ برگرفته شده‌است، اما وی معتقد بود که چنین نیست، و این کار ریتم عربی دارد، ریتمی که بارها با سازهای دیگری نظیر عود، دهل، و دف نواخته شده‌ بود. اما تاکنون هرگز با گیتار نواخته نشده‌بود، اما عبداللهی این کار را انجام داد.
ملودی ترانه ناصریا سال ۱۳۷۶ ساخته شد. شعر این آهنگ به گویش بندری است و به گفته عبداللهی هدف از ساخت آن اعتراض ضد ظلم در جهان و نیز همدردی با ستمدیدگان جهان بوده‌است. بر اساس متن شعر ناصریا اگر کسی قصد یاری مظلومی را داشته‌ باشد پس از تحمل سختی بسیار و دشواری‌های این راه در پایان پیروز خواهد شد.
وی در سوم آذر ۱۳۸۵ در بندرعباس به دلایل نامشخصی توسط فردی کشته شد و پس از گذراندن ۲۶ روز در کما، سرانجام درگذشت.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#ناصر_عبداللهی، ز
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز محسن کرامتی

(زاده ۱۰ دی ۱۳۲۶ تهران) مترجم، نقاش، ردیفدان، خواننده و پژوهشگر موسیقی

او فارغ‌التحصیل رشته نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و همزمان با تحصیلات دانشگاهی، به یادگیری آوازهای رضاقلی میرزای ظلی به صورت خودآموز پرداخت. او از سال ۱۳۵۶ به فراگیری آواز نزد محمدرضا شجریان پرداخت و از سال ۱۳۶۵ تاکنون به توصیه ایشان به آموزش ردیف آوازی ایران مشغول است.
وی همچنین مترجم بیش از چهل عنوان کتاب در زمینه هنرهای تجسمی و نیز مؤلف کتاب «فرهنگ اصطلاحات هنرهای تجسمی» است.

آثار شنیداری:
زمینه اصلی فعالیت کرامتی، آموزش ردیف آواز سنتی ایرانی است. با این حال از اواسط دهه ۱۳۶۰ با حضور در آلبوم صبحگاهی به آهنگسازی حسین علیزاده فعالیت در زمینه خوانندگی را نیز آغاز کرد.
صبحگاهی - آهنگساز: حسین علیزاده
آوای مهر - آهنگساز: حسین علیزاده
راز نو - آهنگساز: حسین علیزاده
پنجه دشتی - آهنگساز: ارشد تهماسبی
ای که دل داری - آهنگساز: نیما نادری
چشمه مهر - آهنگساز: کسری صادقی
عطارنامه - آهنگساز: سعید خاورنژاد
پنجره امید - تصنیف‌های مشروطه
در این شبگیر - آهنگساز: مریم مژده
گر چهره بنماید - آهنگساز: محمدرضا فیاض
نسیم باد نوروزی - آهنگساز: باقر زینالی
عاشقم من - آهنگساز: باقر زینالی
شب آیینه‌های نور - آهنگسازان: امیرعباس ستایشگر، حسام اینانلو
تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم - آهنگساز: پیمان خازنی
سروشان - آهنگساز: محمد امین اکبرپور
جواب ساز ردیف میرزا عبداله به آواز "دستگاه‌های نوا، راست پنجگاه، شور و آواز دشتی"
اجرای ردیف آوازی استاد دوامی
آموخته‌های من (ردیف آوازی)
سعدی خوانی (وشتن) با آهنگسازی پیمان سلطانی
۱۸۶ تصنیف قدیمی.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#محسن_کرامتی، ز
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز رضا قاسمی

(زاده ۱۰ دی ۱۳۲۸ اصفهان) نویسنده، آهنگساز و کارگردان تئاتر

او اولین اثرش نمایشنامه کسوف بود که در ۱۸ سالگی نوشت و دو سال بعد در دانشگاه تهران به روی صحنه برد. در سال ۱۳۵۵ جایزه اول تلویزیون ملی ایران برای بهترین نمایشنامه به اثر او چو ضحاک شد بر جهان شهریار تعلق گرفت. او از سال ۱۳۴۹ همزمان با تحصیل در دانشکده هنرهای زیبا، به نمایشنامه نویسی و کارگردانی تئاتر پرداخت و آثاری دیگری چون، آمد و رفت، نامه‌هایی بدون تاریخ از من به خانواده‌ام و بالعکس و چاه را به صحنه آورد. نویسندگی و کارگردانی سه نمایشنامه اتاق تمشیت، ماهان کوشیار و معمای ماهیار معمار هم حاصل فعالیت او در دوره پس از انقلاب است. وی زمانی که شرایط کار برایش سخت شد، در سال ۱۳۶۵ مهاجرت کرد و از آن زمان در فرانسه زندگی می‌کند.
رمان معروف او با نام همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها در سال ۱۹۹۶ در آمریکا و در سال ۱۳۸۱ در ایران به‌چاپ رسید و جوایز مختلفی را برایش به ارمغان آورد. وی در زمینه موسیقی ایرانی فعالیت کرد و به آهنگسازی و نوازندگی مانند بداهه‌نوازی در اصفهان و راست پنجگاه پرداخته‌است.

آثار:
روی جلد کتاب "همنوایی شبانه ارکستر چوبها،
رمان
همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها، نشرکتاب، لس آنجلس (۱۹۹۶) و نیز: انتشارات نیلوفر، تهران
چاه بابل، نشرباران، سوئد (۱۹۹۹)
وردی که بره‌ها می‌خوانند (۲۰۰۲ نشر اینترنتی) انتشارات خاوران، پاریس (۲۰۰۸)
نمایشنامه
کسوف (۱۳۴۷)
صفیه موعود (۱۳۵۰)
نامه‌هایی بدون تاریخ از من به خانواده‌ام و بالعکس (۱۳۵۳)
چو ضحاک شد بر جهان شهریار (۱۳۵۵)
اتاق تمشیت (۱۳۵۸)
خوابگردها (۱۳۶۰)
ماهان کوشیار (۱۳۶۲)
معمای ماهیار معمار (۱۳۶۴)
حرکت با شماست مرکوشیو! (۱۹۹۰)
تمثال (۱۹۹۱)
داستان:
نارون کوچک، نارون تنها (۱۳۴۹)
پرتگاه ۱۹۹۶
چتر و گربه و دیوار باریک ۱۹۹۷
شعر:
لکنت (۱۹۹۰–۲۰۰۱)
پژوهش:
موسیقی در تعزیه (۱۳۵۴)
تأملاتی در باب موسیقی ایرانی (۱۹۸۶–۱۹۹۰)
حلقه گمشده آمارا (۱۹۹۵–۲۰۰۱)
نشر الکترونیکی:
نشریه ادبی با نام دوات (تأسیس اوت ۲۰۰۱)
موسیقی
«چهارده قطعه برای بازپریدن» آهنگ‌های رضا قاسمی با آواز سپیده رئیس‌ سادات (۱۳۸۹)
گل صد برگ با صدای شهرام ناظری
سیاوشخوانی (در چهارگاه)
اصفهان ـ راست پنجگاه (بداهه نوازی).
دشتی ـ ماهور با صدای هما نیکنام (سی دی)Buda musique، پاریس،
کارگردانی تئاتر:
کسوف ۱۳۴۹ (دانشکده هنرهای زیبا)
آمد و رفت (از ساموئل بکت) ۱۳۴۹ (دانشکده هنرهای زیبا)
نامه‌هایی بدون تاریخ از من به خانواده‌ام و بالعکس (کارگاه نمایش، ۱۳۵۳)
چاه (از داود دانشور) ۱۳۵۶ (کار تجربی با نوجوانان شیر و خورشید سرخ شاهرود)
چاه (از داود دانشور) ۱۳۵۷(کارگاه نمایش)
اتاق تمشیت ۱۳۶۰ (تئاتر شهر)
ماهان کوشیار ۱۳۶۳ (تئاتر چارسو)
معمای ماهیار معمار ۱۳۶۵ (تئاتر شهر)

جوایز:
جایزه رمان برگزیده دهه نویسندگان و منتقدان مطبوعات در سال ۱۳۸۸ همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها
جایزه رمان اول از بنیاد گلشیری ۱۳۸۱ همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها
جایزه بهترین رمان سال از نویسندگان و منتقدان مطبوعات ۱۳۸۱ همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها
«تندیس ویژه رمان تحسین شده» جایزه مهرگان ادب (پکا) ۱۳۸۱ همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها
جایزه اول مسابقه نمایشنامه‌نویسی جشن طوس (تلویزیون ملی ایران) برای چو ضحاک شد بر جهان شهریار ۱۳۵۵.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#رضا_قاسمی، ز
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز فرهاد فزونی

(زاده ۱۰ دی ۱۳۵۷ تهران) طراح گرافیک

او که عضو انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران است در سال ۱۳۸۲ کارشناسی گرافیک را از دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد دریافت کرد.
از مهم‌ترین مشخصه‌های کارهای او توجه به فضاهای دیدنی و ویژگی‌های فرهنگی و زندگی روزمره، خیابانی در جامعه شهری تهران است.
در حوزه شعر فارسی او تجربیاتی در ساخت اشعاری نیمه‌نوشتاری و نیمه‌تصویری دارد.
وی مدیر هنری و طراح گرافیک مجلات فرهنگی و هنری بوده‌ است که از جمله ماهنامه فرهنگ و آهنگ، فصل‌نامه هنر فردا، مجله ۷۷ و مجله خردنامه است. او همچنین داور جشنواره‌های پوستر و گرافیک بوده‌ که از آن جمله داوری سالانه سرو نقره‌ای است. همچنین وی مدیر هنری برنامه‌های تلویزیونی متعددی از جمله مقام بهار، نوروزنامه، آیین بهار، شب‌های پرتقالی و… بود.
طراحی پوستر برای نمایشگاه‌های پوستر داخل و خارج از ایران و دوسالانه‌های گرافیک، به‌علاوه برپایی نمایشگاه‌های متعدد از آثار وی، از دیگر فعالیت‌های اوست.
او همچنین فعالیت‌هایی در حوزه تدریس طراحی گرافیک دارد.
وی به جز عرصه گرافیک در زمینه ویژوال آرت نیز فعالیت دارد. به جز نمایش‌های انفرادی، آثار طراحی او تاکنون در نمایشگاه رادیکال طراحی یک و دو و نمایشگاه ایران روی کاغذ در کنار آثار احمد امین‌نظر، علی نصیر، ندا رضوی‌پور، امیر فرهاد، مهدی فرهادیان، آلا دهقان، وحید شریفیان، آزاده مدنی، شهریار احمدی و آزاده رزاق‌دوست به نمایش درآمده است.

فعالیت‌های پژوهشی:
از جمله فعالیت‌های پژوهشی او پژوهش درباره «ریخت‌شناسی حروف فارسی» است که بخش نخست این پژوهش در سال ۱۳۸۸ در مقاله‌ای با عنوان «درآمدی بر ریخت‌شناسی نوشتار فارسی» در کتاب «دبیره الف» به چاپ رسیده‌ است.
او برای آثارش موفق به دریافت جوایز مختلفی شده‌ است که از آن جمله جایزه بهترین اثر تایپوگرافی از اولین دوسالانه پوستر شیکاگو (جایزه هنرهای تایپوگرافیک STA) در سال ۲۰۰۸، دیپلم انجمن طراحان گرافیک ایران از نهمین دوره دوسالانه گرافیک تهران در سال ۲۰۰۷، نامزدی جایزه بین‌المللی طراحی پوستر تایوان در سال ۲۰۰۵ همچنین جایزه بهترین طراحی کتاب از جشنواره سرو نقره‌ای در سال ۲۰۱۱ است.
سال ۲۰۰۵: نامزد جایزه بین‌المللی طراحی پوستر تایوان؛
سال ۲۰۰۷: دیپلم انجمن طراحان گرافیک ایران (IGDS)، نهمین دوره دوسالانه گرافیک تهران، تهران، ایران؛
سال ۲۰۰۸: جایزه بهترین اثر تایپوگرافیک، اولین دوسالانه پوستر شیکاگو STA، آمریکا؛
سال ۲۰۱۰: جایزه بهترین طراحی برای جلد کتاب، جشنواره روزی روزگاری، تهران، ایران؛
سال ۲۰۱۱: جایزه سرو نقره‌ای در طراحی صفحه‌آرایی کتاب، تهران، ایران.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#فرهاد_فزونی، ز
برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز سایه اقتصادی‌نیا

(زاده ۱۰ دی ۱۳۵۴ تهران) پژوهشگر ادبیات فارسی، منتقد ادبی و ویراستار

او ابتدا دو سال در دانشگاه آزاد فیزیک خواند اما بعد آن را رها کرد و در رشته ادبیات فارسی تا مقطع لیسانس ادامه تحصیل داد. از سال ۱۳۷۸ وارد دوره ویرایش و ترجمه مرکز نشر دانشگاهی شد و نزد احمد سمیعی گیلانی، ابوالحسن نجفی، حسین سامعی، علی صلح‌جو و عبدالحسین آذرنگ و… آموزش دید. از سال ۱۳۸۴ به دعوت احمد سمیعی گیلانی به فرهنگستان زبان و ادب فارسی پیوست و تا سال ۱۳۹۶ دستیار سردبیر در مجله نامه فرهنگستان و نیز معاون گروه ادبیات معاصر بود. پژوهش ادبی، نقد شعر معاصر و ویرایش سه شاخه اصلی فعالیت‌های قلمی اوست.
پرداختن به آثار شاعران جوان و جریان‌های نو و امروزین شعری یکی از شاخصه‌های کار او در نقد ادبی است. سمیعی گیلانی در این باره گفته‌ است:
"...اقتصادی‌نیا زیروبم و فراز و فرود حیات شعری تک‌تک شاعران نوخامه را می‌شناسد و پی می‌گیرد. با تجربه‌های فکری و ذوقی آنها آشناست و همه اینها را با ایجاز و مهارت تمام، زنده و فصیح، بیان می‌کند. مسیر راهی را که پیموده‌اند، می‌شناسد و به‌روشنی نشان می‌دهد. به ما می‌گوید که از آینده آنان چه تصوری دارد و چه سرنوشتی را برای زندگی شاعرانه آنان پیش‌بینی می‌کند."
وی‌ در مقام ویراستار و مشاور کتاب با مراکز انتشاراتی گوناگون همکاری کرده‌ است و نوشته‌هایش از آغاز دهه هشتاد مستمراً در مطبوعات ایران از جمله اندیشه پویا، جهان کتاب (صفحه‌ای در نقد شعر با عنوان وقت شعر)، مجله بخارا (صفحه یادداشت‌های ادبی با عنوان سایه‌سار)، نگاه نو، نامه فرهنگستان و فصلنامه مترجم (صفحه‌ای با عنوان یادداشت‌های یک ویراستار) منتشر می‌شده‌ است.

آثار:
سمیعی گیلانی، احمد (۱۳۸۹). گلگشتهای ادبی و زبانی. به اهتمام سایه اقتصادی‌نیا. تهران: هرمس.
به دانش بزرگ و به همت بلند: جشن‌نامه استاد احمد سمیعی (گیلانی). به اهتمام سایه اقتصادی‌نیا. تهران: هرمس ۱۳۹۳.
هم شاعر، هم شعر: تاملاتی در باب شعر و شاعران معاصر. تهران: مرکز. ۱۳۹۴. چاپ دوم ۱۳۹۸.
له و علیه ویرایش‏ . تهران: ققنوس. ۱۳۹۸. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۷۸-۴۸۷-۲. چاپ دوم: آذر ۱۳۹۸.
پنج آبتنی و مقالات دیگر درباره فروغ فرخزاد‏، تهران: مروارید ۱۳۹۷.
سمیعی گیلانی، احمد (۱۳۹۹) خلوت فکر: مقالاتی در باب فلسفه و علوم اجتماعی. به اهتمام سایه اقتصادی‌نیا. تهران: هرمس.
او از سال ۲۰۲۰ در دانشگاه جرج‌تان در شهر واشنگتن دی‌سی به تدریس زبان و ادبیات فارسی اشتغال دارد.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#سایه_اقتصادی_نیا، ز
‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۱۰ دی زادروز بهروز رضوی
"محمدرضا رضوی‌نیا"

(زاده ۱۰ دی ۱۳۲۶ یزد) گوینده، مجری رادیوتلویزیون، بازیگر و ترانه‌سرا

او که خواهرش عاطفه رضوی بازیگر و چهره پرداز سینما و تلویزیون است، می‌گوید:
"بچه کویرم و صدایم شبیه خودم و آرامش کویر ترک خورده و صبور است.
از کودکی در مکتب‌خانه به فراگیری قرآن، مقدمه گلستان و غزل‌های حافظ مشغول شدم و اشعار زیادی را از حفظ می‌خواندم.
خط خوشی داشتم و بعداً که وارد مدرسه زرتشتی مارکار شدم، در فعالیت‌های فرهنگی مدرسه نقش پررنگی داشتم.
در تعزیه به همراه برادرم نقش طفلان مسلم را بازی می کردیم و از همانجا به کار تئاتر علاقمند شدم.
ضمن اینکه نواختن ساز دهنی را بلد بودم، پدرم برایم یک سنتور خرید که آن را نزد آقای سرخوش کوک می‌کردم.
بعدها به همراه برادرم زنده‌یاد بهزاد که نوازنده تنبک بود، به کلاس آواز استاد اسماعیل مهرتاش در جامعه باربُد رفتیم و آموزش آواز ایرانی را شروع کردیم.
در دوران دبیرستان در اردوی تربیتی رامسر در بخش فن بیان مقام نخست را کسب کردم و توسط آقای شاهرخ نادری که برای تهیه گزارش به رامسر می‌آمد، با رادیو آشنا شدم.
بعد از دبیرستان و دریافت دیپلم ریاضی در سال ۱۳۴۵ وارد دانشگاه شدم. پنج ترم در رشته معماری گذرانده بودم که بنا به دلایلی از ادامه تحصیلم جلوگیری شد.
در سال ۱۳۴۷ به شرکت در برنامه‌ دفتر آدینه که خانم پوران فرخزاد و آقای همایون نوراحمر تهیه‌کننده و سردبیر آن بودند، به‌عنوان نویسنده دعوت شدم.
در سال ۱۳۵۲ در برنامه ادب امروز رادیو به عنوان نویسنده همکاری کردم و به پیشنهاد همکارانم نوشته‌هایم را خواندم و به صورت جدی شروع به گویندگی کردم.
پیش از انقلاب برای تست به تلویزیون رفتم و پذیرفته شدم. از آن پس به جای آقای گرگین؛ گوینده برنامه‌های گروه ادب بودم.
به دعوت احمد الوند در روابط عمومی اتاق بازرگانی مشغول به‌کار شدم و در مجله ماهانه این ارگان به نوشتن مطالب می‌پرداختم.
در اوایل دهه پنجاه به‌عنوان سرپرست و مدیر تولید در یک شرکت تبلیغاتی شروع به‌کار کردم و آنجا در نوشتن شعارهای تبلیغاتی، مشاوره و بازاریابی همکاری می‌کردم.
در گویندگی و نویسندگی تیزر فیلم‌های سینمایی، با مهدی رجاییان همکاری کرده‌ام."
وی به‌عنوان بازیگر در فیلم‌های متعدد سینمایی و تلویزیونی ایفای نقش کرده است که از جمله: نجات‌یافتگان، آبادانی‌ها، شعله‌های خشم، دادستان، شانس زندگی، یکبار برای همیشه، آب را گل نکنید، جستجوگر، ردپایی بر شن و محموله هستند.
وی طبع شعر خوبی دارد.
خودش می‌گوید:
"به واسطه حضور در انجمن‌های ادبی با زنده‌یاد حسین منزوی آشنا شدم و دوستی‌مان از همان دوران جدی و صمیمی شد. ذوق سرشار و اشعار بی‌نظیر او مرا از شاعری بازداشت و تنها به ترانه سرایی اکتفا کردم.
برخی از آهنگ‌ها با ترانه‌سرایی بهروز رضوی:
ترانه گمشده (اونی که می خواستی) با آهنگسازی فریبرز لاچینی و با صدای مرجان
آهنگ کویر دل (رفتی و بی تو) که ملودی اصلی آن فرانسوی است و ابتدا خواننده‌ای ترکیه‌ای به‌نام آژدآ پِکان آن را خوانده و بعد از آن با تنظیم اریک و ترانه بهروز رضوی و باصدای مرجان منتشر شده است.
آهنگ‌های مرغ حق و  بوی بهار نسیم عید از رضاقلی ملکی با صدای نادر گلچین.
همچنین چند ترانه دیگر با صدای نسرین کیوان‌فر با آهنگسازی رضاقلی ملکی و آهنگ‌هایی با صدای بهرام گودرزی، نلی و فریدون فرهی.
او اولین گوینده‌ای است که اقدام به خوانش کتاب صوتی کرد و از سال ۱۳۷۱ برنامه کتاب شب رادیو را آغاز کرد.
وی در کنار گویندگی در رادیو، گوینده و مجری برنامه‌های ادبی و عرفانی تلویزیون هم بوده و در زمینه دوبله نیز فعالیت‌هایی دارد.
او با وجود پنجاه سال تجربه هیچ‌گاه در رادیو استخدام نشده است.
وی در سال ۱۳۶۶ در نمایش منطق‌الطیر عطار به نام سی‌مرغ سیمرغ، به نویسندگی قطب‌الدین صادقی و همچنین در چندین تئاتر دیگر ایفای نقش کرده است.
همچنین به‌مدت یک سال سردبیر نشریه ورزشی ندای ایران بود.
او در آموزشگاه‌های هنری مشغول به تربیت شاگردان علاقه‌مند به هنر صداپیشگی است.

🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#بهروز_رضوی، ز
2024/12/30 14:50:45
Back to Top
HTML Embed Code: